ETV Bharat / bharat

দেৱাদিদেৱ মহাদেৱক ঔষধৰ ভোগ অৰ্পণ কৰা এটা বিশেষ মন্দিৰ - Raseshwar Mahadev Temple in BHU

Raseshwar Mahadev Temple: শাওণ মাহত সমগ্ৰ কাশী শিৱময় হৈ পৰিছে । হৰ হৰ মহাদেৱ আৰু ব'ল ব'ম ধ্বনিৰে মুখৰিত হৈ আছে কাশীৰ আকাশ-বতাহ । কাশী হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ৰসেশ্বৰ মহাদেৱ মন্দিৰত ভোগৰ এক অনন্য পৰম্পৰা আছে । ইয়াত ভোগ হিচাপে আগবঢ়োৱা হয় ঔষধ ।

Raseshwar Mahadev Temple in BHU
ৰসেশ্বৰ মহাদেৱ মন্দিৰত ভোগৰ এক অনন্য পৰম্পৰা (ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Jul 25, 2024, 2:03 PM IST

বিশেষ প্ৰতিবেদন, ২৫ জুলাই : প্ৰবাদ আছে যে কাশীৰ প্ৰতিটো কোণতে বিৰাজমান হৈ আছে শংকৰ ভগৱান । ইফালে যদি শাওণ মাহত কাশীৰ কথা ক'বলৈ যোৱা হয়, তেন্তে এই চহৰ আৰু ইয়াত উপস্থিত শিৱালয়সমূহৰ মহিমা অধিক বৃদ্ধি পায় । কাশীত বহুতো শিৱালয় আছে আৰু প্ৰতিটোৰে নিজস্ব ভিন্ন বিশ্বাস আছে । কিন্তু সেইবোৰৰ মাজত এক অনন্য শিৱালয়ো আছে । এই শিৱালয়ৰ আছে নিজস্ব পৃথক বৈশিষ্ট্য । এই শিৱালয়টো দান-দক্ষিণাৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল । তাতোকৈ ডাঙৰ কথাটো হৈছ যে ইয়াত শিৱ বাবাক ভোগ হিচাপে মিঠাই নহয়, ঔষধ আগবঢ়োৱা হয় ।

ৰসেশ্বৰ মহাদেৱ মন্দিৰত ভোগৰ এক অনন্য পৰম্পৰা (ETV Bharat)

হয়, বাৰাণসীৰ কাশী হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আয়ুৰ্বেদ শাস্ত্ৰ অধ্যয়নৰ ৰাস শাস্ত্ৰ বিভাগত এই শিৱালয়টো আছে । ইয়াৰ নাম হৈছে ৰসেশ্বৰ মহাদেৱ মন্দিৰ । এই মন্দিৰটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ হিচাপে গণ্য কৰা হয় । ইয়াতেই সাধনাৰ জৰিয়তে আয়ুৰ্বেদ বিভাগত সকলো ঔষধ প্ৰস্তুত কৰা হয় আৰু সাধাৰণ ৰাইজৰ বাবে উপলব্ধ কৰোৱা হয় । বিশেষ কথাটো হৈছে যে এই ঔষধবোৰ প্ৰস্তুত কৰাৰ পূৰ্বে আৰু সেইবোৰ প্ৰস্তুত কৰাৰ পিচত ভগৱান শিৱৰ চৰণত ভোগ হিচাপে আগবঢ়োৱাৰ পৰম্পৰা আছে ।

এই সন্দৰ্ভত মন্দিৰটো প্ৰস্তুত কৰা ৰাস শাস্ত্ৰ বিভাগৰ অধ্যাপক আনন্দ চৌধুৰীয়ে কয় যে ৰাস শাস্ত্ৰত ভগৱান ভোলেনাথৰ উপাসনাৰ বিশেষ গুৰুত্ব আছে । যেতিয়াই আমি ভস্ম বা যিকোনো ঔষধ প্ৰস্তুত কৰোঁ, আমি প্ৰথমে ভোলেনাথক আগবঢ়াওঁ আৰু আমি এই পৰম্পৰা নিৰন্তৰ অনুসৰণ কৰি আহিছোঁ । ইয়াত যেতিয়া ৰাস শাস্ত্ৰ বিভাগ প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল, ৰসেশ্বৰ মহাদেৱকো ইয়াত প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল । ইয়াৰ প্ৰতিষ্ঠা মালৱ্য বৃত্তি অনুসৰি ভিক্ষা লোৱাৰ জৰিয়তে কৰা হৈছে ।

মন্দিৰত ভগৱানক ভোগ হিচাপে ঔষধ অৰ্পণ কৰা হয়

তেওঁ কয় যে এই বিভাগত যি ঔষধেই প্ৰস্তুত কৰা হয় সেয়া প্ৰথমে ভগৱান ভোলেনাথ আৰু তাৰ পিচত ভগৱান ধনন্তৰীক উৎসৰ্গিত কৰা হয় । ৰসেশ্বৰ মহাদেৱ হৈছে ৰোগ-ব্যাধি দূৰ কৰা ভগৱান । সেয়ে আমি প্ৰাৰ্থনা কৰোঁ যে আমি যি ৰোগ নিৰাময়ৰ বাবে এই ঔষধ প্ৰস্তুত কৰিছোঁ সেয়া তেওঁ পূৰণ কৰিব । বৰ্তমান সময়তো আমি এই বিশ্বাসক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে কাম কৰি আছোঁ । তেওঁ কয় যে ক'ভিডৰ সময়ত দেশত যেতিয়া মহামাৰী হৈছিল, সেই সময়ছোৱাতো আমি যি দৰৱ প্ৰস্তুত কৰিছিলোঁ সেয়াও প্ৰথমে ভোলেনাথক উৎসৰ্গিত কৰা হৈছিল, যিয়ে মানুহৰ বাবে জীৱনদায়িনী হিচাপে কাম কৰিছিল ।

মন্দিৰ চৌহদত আছে এটা মুকলি পুথিভঁৰাল

তেওঁ উল্লেখ কৰে যে এই মন্দিৰ চৌহদৰো নিজা এক মহত্ব আছে । এই চৌহদটো শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবে এক মুকলি পুথিভঁৰালৰ দৰে । প্ৰতিযোগিতামূলক পৰীক্ষাৰ বাবে প্ৰস্তুতি কৰি থকা শিক্ষাৰ্থীসকলে ইয়ালৈ আহি 24 ঘণ্টাই অধ্যয়ন কৰে । ইয়াৰ শান্ত পৰিৱেশ আৰু ইতিবাচক শক্তিয়েও শিক্ষাৰ্থীসকলক অধ্যয়ন কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে । আটাইতকৈ ডাঙৰ কথাটো হৈছে যে প্ৰস্তুতি চলাই থকা যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত বহুসংখ্যক যুৱক-যুৱতী আছে, যিয়ে ইয়াত প্ৰস্তুতি চলাই কোনোবা নহয় কোনোবা প্ৰতিযোগিতামূলক পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হৈছে আৰু বৰ্তমান সময়ত চাকৰি কৰি আছে ।

নিজৰ ঔষধ অৰ্পণ ছাত্ৰীৰ

আনহাতে, ভগৱান মহাদেৱক ঔষধ আগবঢ়াবলৈ অহা বিভাগটোৰ গৱেষণা বিদ্যাৰ্থী বৈশালী গুপ্তাই কয়, "আমি এক নতুন ক্ৰীমৰ ওপৰত গৱেষণা কৰিবলৈ গৈ আছোঁ । সেয়া লৈ আজি আমি ভগৱানক আগবঢ়াবলৈ আহিছোঁ, যাতে আমাৰ গৱেষণাত কোনো সমস্যা নহয় । আনহাতে, যেতিয়া এই ক্ৰীমবিধ সাজু হ'ব, তেতিয়াও আমি ইয়াক ভগৱানক আগবঢ়াম ।" তেওঁ কয় যে ইয়াৰ বাহিৰেও প্ৰভুক বিভিন্ন ভস্ম, পাউডাৰ, চূৰ্ণ আৰু অন্যান্য ঔষধো আগবঢ়োৱা হয় ।

বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ আয়ুৰ্বেদ বিভাগটো অতি পুৰণি

তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে কাশী হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আয়ুৰ্বেদ চিকিৎসা প্ৰতিষ্ঠানক এক অতি প্ৰাচীন চিকিৎসা প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে গণ্য কৰা হয় । 1922 চনত মহামানাই আয়ুৰ্বেদ চিকিৎসা পদ্ধতিক আগবঢ়াই নিবলৈ এই বিভাগটো স্থাপন কৰিছিল । পুৰণি ভৱনটোৰ ইতিমধ্যে বিদ্যমান শিৱ মন্দিৰত এই ভস্মবোৰ আগবঢ়োৱাৰ পৰম্পৰা আছিল । কিন্তু যেতিয়া এই বিভাগটো 2012 চনত অন্য এক স্থানলৈ স্থানান্তৰিত কৰা হয়, 2016 চনত এই মন্দিৰটো ভগৱানৰ উপাসনাৰ বাবে নিৰ্মাণ কৰা হয় । ইয়াত আজিও কোনো স্বাভাৱিক ৰীতি-নীতি পালন কৰা নহয় । তাৰ পৰিৱৰ্তে ঔষধৰ বাবে প্ৰভুৰ উপাসনা কৰা হয় ।

লগতে পঢ়ক :শাওনৰ প্ৰথমটো সোমবাৰে নলবাৰীত হাজাৰ হাজাৰ ভক্তৰ সমাগম - Holy Shravan Month
লগতে পঢ়ক :২১ জুলাইৰ পৰা আৰম্ভ পবিত্ৰ ব’লব’ম : ভক্তক আদৰিবলৈ সাজু পঞ্চধাৰা শিৱধাম ন্যাস কমিটী - Bolbom 2024

বিশেষ প্ৰতিবেদন, ২৫ জুলাই : প্ৰবাদ আছে যে কাশীৰ প্ৰতিটো কোণতে বিৰাজমান হৈ আছে শংকৰ ভগৱান । ইফালে যদি শাওণ মাহত কাশীৰ কথা ক'বলৈ যোৱা হয়, তেন্তে এই চহৰ আৰু ইয়াত উপস্থিত শিৱালয়সমূহৰ মহিমা অধিক বৃদ্ধি পায় । কাশীত বহুতো শিৱালয় আছে আৰু প্ৰতিটোৰে নিজস্ব ভিন্ন বিশ্বাস আছে । কিন্তু সেইবোৰৰ মাজত এক অনন্য শিৱালয়ো আছে । এই শিৱালয়ৰ আছে নিজস্ব পৃথক বৈশিষ্ট্য । এই শিৱালয়টো দান-দক্ষিণাৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল । তাতোকৈ ডাঙৰ কথাটো হৈছ যে ইয়াত শিৱ বাবাক ভোগ হিচাপে মিঠাই নহয়, ঔষধ আগবঢ়োৱা হয় ।

ৰসেশ্বৰ মহাদেৱ মন্দিৰত ভোগৰ এক অনন্য পৰম্পৰা (ETV Bharat)

হয়, বাৰাণসীৰ কাশী হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আয়ুৰ্বেদ শাস্ত্ৰ অধ্যয়নৰ ৰাস শাস্ত্ৰ বিভাগত এই শিৱালয়টো আছে । ইয়াৰ নাম হৈছে ৰসেশ্বৰ মহাদেৱ মন্দিৰ । এই মন্দিৰটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ হিচাপে গণ্য কৰা হয় । ইয়াতেই সাধনাৰ জৰিয়তে আয়ুৰ্বেদ বিভাগত সকলো ঔষধ প্ৰস্তুত কৰা হয় আৰু সাধাৰণ ৰাইজৰ বাবে উপলব্ধ কৰোৱা হয় । বিশেষ কথাটো হৈছে যে এই ঔষধবোৰ প্ৰস্তুত কৰাৰ পূৰ্বে আৰু সেইবোৰ প্ৰস্তুত কৰাৰ পিচত ভগৱান শিৱৰ চৰণত ভোগ হিচাপে আগবঢ়োৱাৰ পৰম্পৰা আছে ।

এই সন্দৰ্ভত মন্দিৰটো প্ৰস্তুত কৰা ৰাস শাস্ত্ৰ বিভাগৰ অধ্যাপক আনন্দ চৌধুৰীয়ে কয় যে ৰাস শাস্ত্ৰত ভগৱান ভোলেনাথৰ উপাসনাৰ বিশেষ গুৰুত্ব আছে । যেতিয়াই আমি ভস্ম বা যিকোনো ঔষধ প্ৰস্তুত কৰোঁ, আমি প্ৰথমে ভোলেনাথক আগবঢ়াওঁ আৰু আমি এই পৰম্পৰা নিৰন্তৰ অনুসৰণ কৰি আহিছোঁ । ইয়াত যেতিয়া ৰাস শাস্ত্ৰ বিভাগ প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল, ৰসেশ্বৰ মহাদেৱকো ইয়াত প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল । ইয়াৰ প্ৰতিষ্ঠা মালৱ্য বৃত্তি অনুসৰি ভিক্ষা লোৱাৰ জৰিয়তে কৰা হৈছে ।

মন্দিৰত ভগৱানক ভোগ হিচাপে ঔষধ অৰ্পণ কৰা হয়

তেওঁ কয় যে এই বিভাগত যি ঔষধেই প্ৰস্তুত কৰা হয় সেয়া প্ৰথমে ভগৱান ভোলেনাথ আৰু তাৰ পিচত ভগৱান ধনন্তৰীক উৎসৰ্গিত কৰা হয় । ৰসেশ্বৰ মহাদেৱ হৈছে ৰোগ-ব্যাধি দূৰ কৰা ভগৱান । সেয়ে আমি প্ৰাৰ্থনা কৰোঁ যে আমি যি ৰোগ নিৰাময়ৰ বাবে এই ঔষধ প্ৰস্তুত কৰিছোঁ সেয়া তেওঁ পূৰণ কৰিব । বৰ্তমান সময়তো আমি এই বিশ্বাসক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে কাম কৰি আছোঁ । তেওঁ কয় যে ক'ভিডৰ সময়ত দেশত যেতিয়া মহামাৰী হৈছিল, সেই সময়ছোৱাতো আমি যি দৰৱ প্ৰস্তুত কৰিছিলোঁ সেয়াও প্ৰথমে ভোলেনাথক উৎসৰ্গিত কৰা হৈছিল, যিয়ে মানুহৰ বাবে জীৱনদায়িনী হিচাপে কাম কৰিছিল ।

মন্দিৰ চৌহদত আছে এটা মুকলি পুথিভঁৰাল

তেওঁ উল্লেখ কৰে যে এই মন্দিৰ চৌহদৰো নিজা এক মহত্ব আছে । এই চৌহদটো শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবে এক মুকলি পুথিভঁৰালৰ দৰে । প্ৰতিযোগিতামূলক পৰীক্ষাৰ বাবে প্ৰস্তুতি কৰি থকা শিক্ষাৰ্থীসকলে ইয়ালৈ আহি 24 ঘণ্টাই অধ্যয়ন কৰে । ইয়াৰ শান্ত পৰিৱেশ আৰু ইতিবাচক শক্তিয়েও শিক্ষাৰ্থীসকলক অধ্যয়ন কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে । আটাইতকৈ ডাঙৰ কথাটো হৈছে যে প্ৰস্তুতি চলাই থকা যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত বহুসংখ্যক যুৱক-যুৱতী আছে, যিয়ে ইয়াত প্ৰস্তুতি চলাই কোনোবা নহয় কোনোবা প্ৰতিযোগিতামূলক পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হৈছে আৰু বৰ্তমান সময়ত চাকৰি কৰি আছে ।

নিজৰ ঔষধ অৰ্পণ ছাত্ৰীৰ

আনহাতে, ভগৱান মহাদেৱক ঔষধ আগবঢ়াবলৈ অহা বিভাগটোৰ গৱেষণা বিদ্যাৰ্থী বৈশালী গুপ্তাই কয়, "আমি এক নতুন ক্ৰীমৰ ওপৰত গৱেষণা কৰিবলৈ গৈ আছোঁ । সেয়া লৈ আজি আমি ভগৱানক আগবঢ়াবলৈ আহিছোঁ, যাতে আমাৰ গৱেষণাত কোনো সমস্যা নহয় । আনহাতে, যেতিয়া এই ক্ৰীমবিধ সাজু হ'ব, তেতিয়াও আমি ইয়াক ভগৱানক আগবঢ়াম ।" তেওঁ কয় যে ইয়াৰ বাহিৰেও প্ৰভুক বিভিন্ন ভস্ম, পাউডাৰ, চূৰ্ণ আৰু অন্যান্য ঔষধো আগবঢ়োৱা হয় ।

বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ আয়ুৰ্বেদ বিভাগটো অতি পুৰণি

তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে কাশী হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আয়ুৰ্বেদ চিকিৎসা প্ৰতিষ্ঠানক এক অতি প্ৰাচীন চিকিৎসা প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে গণ্য কৰা হয় । 1922 চনত মহামানাই আয়ুৰ্বেদ চিকিৎসা পদ্ধতিক আগবঢ়াই নিবলৈ এই বিভাগটো স্থাপন কৰিছিল । পুৰণি ভৱনটোৰ ইতিমধ্যে বিদ্যমান শিৱ মন্দিৰত এই ভস্মবোৰ আগবঢ়োৱাৰ পৰম্পৰা আছিল । কিন্তু যেতিয়া এই বিভাগটো 2012 চনত অন্য এক স্থানলৈ স্থানান্তৰিত কৰা হয়, 2016 চনত এই মন্দিৰটো ভগৱানৰ উপাসনাৰ বাবে নিৰ্মাণ কৰা হয় । ইয়াত আজিও কোনো স্বাভাৱিক ৰীতি-নীতি পালন কৰা নহয় । তাৰ পৰিৱৰ্তে ঔষধৰ বাবে প্ৰভুৰ উপাসনা কৰা হয় ।

লগতে পঢ়ক :শাওনৰ প্ৰথমটো সোমবাৰে নলবাৰীত হাজাৰ হাজাৰ ভক্তৰ সমাগম - Holy Shravan Month
লগতে পঢ়ক :২১ জুলাইৰ পৰা আৰম্ভ পবিত্ৰ ব’লব’ম : ভক্তক আদৰিবলৈ সাজু পঞ্চধাৰা শিৱধাম ন্যাস কমিটী - Bolbom 2024
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.