Storms in the Bay of Bengal in October :అక్టోబర్ ఈ నెల పేరు వింటేనే రాష్ట్ర ప్రజల వెన్నులో వణుకు పుడుతుంది. ఉరుము ఉరిమినా, మెరుపు మెరిసినా వారిలో ఆందోళన మొదలవుతుంది. చిన్నపాటి గాలి వీచినా రైతులు అల్లాడిపోతారు. పైలిన్‌, హుద్‌ హుద్‌, అంపన్‌ ఇలా పేరేదైనా, ఎక్కడ తీరం దాటినా రాష్ట్రంపై తీవ్ర ప్రభావం చూపాయి. ఈ సీజన్‌లో బంగాళాఖాతంలో విపత్తులు పొంచి ఉంటాయి. ఈ నెలలో వచ్చిన తుపానులు ప్రాణ, ఆస్తినష్టం తీవ్రంగా మిగిల్చాయి.
ఏపీకి 480 కిలోమీటర్లు తీరం :ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబరులో ఏపీకి తుపానుల ముప్పు తీవ్రంగా ఉంటుంది. నైరుతి రుతుపవనాలు సెప్టెంబరు నెలాఖరులో వెనక్కి మళ్లుతాయి. ఈశాన్య రుతుపవనాలు పుంజుకుంటాయి. ఈ సమయంలో అండమాన్‌ సముద్రంలో అల్ప పీడనాలు ఏర్పడడానికి వాతావరణ పరిస్థితులు అనుకూలిస్తాయి. క్రమేణా వాయు గుండాలు తుపానులుగా మారతాయి. ఈ విపత్తులన్నీ ఏపీ లేదా ఒడిశా తీరాలు దాటి ప్రళయం సృష్టిస్తాయి. ప్రాణ, ఆస్తి నష్టం మిగులుస్తున్నాయి. గంజాం, ఖుర్దా, కేంద్రపడ, పూరీ, భద్రక్‌, జగత్సింగ్‌పూర్‌, బాలేశ్వర్‌ జిల్లాలు తీరానికి చేరువగా ఉన్నాయి. తుపానుల ముప్పు వీటికి ఎక్కువ. ఏపీకి 480 కిలోమీటర్లు తీరం ఉంది.
ఈ ఏడాది సాధారణం కంటే ఎక్కువ వర్షపాతం- అక్టోబర్, డిసెంబర్లో కూడా వర్షాలు పడతాయ్! : IMD
30 వేల మంది మృతి! :1999 అక్టోబరు 18న గోపాలపూర్‌, 29న జగత్సింగ్‌పూర్‌ జిల్లా ఎరసమ వద్ద తీరాలు దాటిన తుపానులు ప్రాణ, ఆస్తి నష్టాలు మిగిల్చాయి. పరదీప్‌కు చేరువలో ఎరసమ వద్ద తాకిన ప్రచండ తుపాను, ఉప్పెనల వల్ల పది వేల మంది అధికారికంగా మృతి చెందారు. అనధికారికంగా మృతుల సంఖ్య 30 వేలు ఉంటుందని అంచనా. లక్షల్లో వన్య ప్రాణులు ప్రాణాలు కోల్పోయాయి. ఉత్తర కోస్తాలోని 14 జిల్లాలు అతలాకుతలమయ్యాయి. ఉప్పెనలో ముప్పై ఊళ్లు తుడిచి పెట్టుకుపోయాయి.
ఒడిశాలో తీరం దాటే అవకాశాలు :ప్రముఖ ఐఎండీ పూర్వ శాస్త్రవేత్త డాక్టర్‌ శరత్‌చంద్ర సాహు మాట్లాడుతూ అక్టోబరు ప్రథమార్ధం నుంచి నవంబరు నెలాఖరు వరకు అండమాన్‌లో ఏర్పడే పీడనాలు తుపానులుగా బలం పుంజుకోవడానికి వాతావరణ పరిస్థితులు అనుకూలిస్తాయని అన్నారు. ఇవి ఒడిశాలో తీరం అతిక్రమించడానికి అవకాశాలు ఎక్కువని తెలిపారు. గోపాలపూర్‌, మహాళపడ, పరదీప్‌ తీరాలు అనుకూలమని, విపత్తులపై ముందస్తుగా కొన్ని విదేశీ మెట్‌ సంస్థలు అంచనా వేస్తున్నా కచ్చితమైన అధ్యయనం ఐఎండీ మాత్రమే చేయగలదని, ఇది నిరూపితమైందని అన్నారు. కేంద్ర ఎర్త్‌ సైన్స్‌ శాఖ (Central Department of Earth Science) రాడార్‌ కేంద్రాలకు అవసరమవుతున్న యంత్ర సామగ్రి సమకూరుస్తోందని వెల్లిడించారు.
వాయుగుండంతో గాలి వేగం :స్థానిక ఐఎండీ కేంద్రం అధికారి ఉమాశంకర్‌ దాస్‌ (Umashankar Das) సోమవారం 'న్యూస్‌టుడే'తో మాట్లాడుతూ బంగాళాఖాతం ఉపరితలంలో గాలి తీవ్రత సాధారణంగా 25 కిలోమీటర్లుగా ఉంటుందని అన్నారు. అల్పపీడనాలు ఏర్పడితే వేగం 35 నుంచి 45 కి.మీ.కు పెరుగుతుందన్నారు. పీడనాలు వాయుగుండాలుగా మారితే గాలి తీవ్రత 50 నుంచి 60 కిలోమీటర్లకు పెరుగుతుందని, తీరంవైపునకు పెనుగాలులు వీస్తాయన్నారు. వాయుగుండంతో గాలి వేగం 74 కిలోమీటర్లు దాటితే తుపానుగా మారుతాయన్నారు. ఇది 125 నుంచి 164 కిలోమీటర్లకు పెరిగితే 'సివియర్‌' సైక్లోన్‌గా ప్రకటిస్తామన్నారు.