ਹੈਦਰਾਬਾਦ:ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਹੁਣ ਸਿਰਫ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸ ਦਾ ਕਹਿਰ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ 3 ਮਰੀਜ਼ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ WHO ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (ਡਬਲਯੂਐਚਓ) ਨੇ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਕਾਂਗੋ (ਡੀਆਰਸੀ) ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਨਵਾਂ ਕਲੇਡ 1ਬੀ ਰੂਪ ਖਤਰਨਾਕ:ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਕਲੇਡ 1ਬੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰਕ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਵੀ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੱਧ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗੋ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਗਣਰਾਜ (DRC) ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਐਮਪੀਓਐਕਸ ਕਲੇਡ 2ਬੀ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਈਸ਼ਵਰ ਗਿਲਾਡਾ ਨੇ ਆਈਏਐਨਐਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਾਂਗੋ ਗਣਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅਜਿਹੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕਲੇਡ 1 ਕਿਸਮ, ਜੋ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਘਾਤਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹੈ, ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਕਲੇਡ 1ਬੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਧੇਰੇ ਛੂਤਕਾਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ:ਇੰਡੀਅਨ ਮੈਡੀਕਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕੋਵਿਡ-19 ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ ਦੇ ਸਹਿ-ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾ. ਰਾਜੀਵ ਜੈਦੇਵਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਲੇਡ 1 ਦੇ ਉਲਟ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਕਲੇਡ 1ਬੀ ਵਿੱਚ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਵਾਈਰਸ ਹੈ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਭਿਆਨਕ ਕਿਸਮ ਜਿਨਸੀ ਸਬੰਧਾਂ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਲੇਡ 1ਬੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ 5 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ 10 ਫੀਸਦੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਨਵਾਂ ਕਲੇਡ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਜਿਨਸੀ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਵੀ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਰਭਪਾਤ ਅਤੇ ਮਰੇ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਿਛਲੇ ਰੂਪ ਨਾਲੋਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਵੇਂ Clade 1B ਰੂਪ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਦੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕਲੇਡ 1b ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਫਟਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਪਿਛਲੇ ਰੂਪਾਂ ਕਾਰਨ ਮੂੰਹ, ਚਿਹਰੇ ਜਾਂ ਜਣਨ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਸਥਾਨਿਕ ਜਖਮ ਹੁੰਦੇ ਸੀ।
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕੀ ਹੈ?:ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਇੱਕ ਜ਼ੂਨੋਸਿਸ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਛੂਤ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਪਛਾਣ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 1970 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਦੋ ਉਪ ਰੂਪ ਹਨ- Clade-1 ਅਤੇ Clade-2। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਕਰਮਣ ਹੈ ਜੋ ਬਾਂਦਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲਾਗ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗਿਲਹਰੀਆਂ, ਗੈਂਬੀਅਨ ਪਾਊਚਡ ਚੂਹੇ, ਡੋਰਮਾਈਸ, ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਾਨਵਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਰੀਜ਼ ਅਕਸਰ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਮੀਂਹ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲਾਗ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ।
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ?: ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧ, ਚਮੜੀ ਤੋਂ ਚਮੜੀ ਦਾ ਸੰਪਰਕ ਅਤੇ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਟੁੱਟੀ ਹੋਈ ਚਮੜੀ ਰਾਹੀਂ ਅੱਖਾਂ, ਨੱਕ, ਸਾਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਜਾਂ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਨਾਲ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਵਰਤੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਿਸਤਰਾ, ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਤੌਲੀਏ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਾਂਦਰ, ਚੂਹੇ ਅਤੇ ਗਿਲਹਰੀਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਜਿਨਸੀ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ ਵਧੇਰੇ ਫੈਲਿਆ ਸੀ।