ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਡਾਕਟਰ ਦਿਵਿਆ ਘਈ ਚੋਪੜਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਆਦਤ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਸਮੇਂ, ਮੌਕੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਆਦਤ ਕੀ ਹੈ?:ਡਾ: ਦਿਵਿਆ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਾਬ ਇੱਕ ਨਸ਼ੀਲਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ, ਜੋ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਘਰ, ਕੰਮ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ, ਉਦਾਸੀ, ਘਬਰਾਹਟ ਆਦਿ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅਸਥਾਈ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਨਸ਼ਾ ਉਤਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਰ ਸਮੇਂ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਰਹਿਣ ਦੀ ਆਦਤ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਆਦਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਅ:
- ਜੇਕਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਕਾਰਨ ਚਿੰਤਾ, ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਮਾਹੌਲ, ਵਧੇਰੇ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ, ਬਿਹਤਰ ਜਿਨਸੀ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਉਮੀਦ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਈ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਅਵਸਥਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ 'ਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਰੀਰਕ, ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੀੜਤ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਸ਼ਾ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ, ਬੇਚੈਨ, ਚਿੜਚਿੜਾ ਜਾਂ ਗੁੱਸਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ, ਘੱਟ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਕੰਬਦੇ ਹੱਥ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸੌਣ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਲਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ 'ਚ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸੰਜਮ ਲਗਭਗ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਕੰਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਘੱਟਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਬੁਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।
ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਲਤ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ: ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਆਦਤ ਸਾਡੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੋਵਾਂ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਜਿਨਸੀ ਵਿਵਹਾਰ 'ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਗੁਆਉਣ, ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ, ਹਮਲਾਵਰਤਾ, ਭਾਵਨਾਤਮਕਤਾ, ਹਿੰਸਾ, ਸਹੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਆਦਿ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਕੰਮ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਵੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਆਦਤ ਕਾਰਨ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ, ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਮਾੜੇ ਤਣਾਅ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਅਲਕੋਹਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਦਿਮਾਗੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦੇ ਜੋਖਮ 'ਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।