ਹੈਦਰਾਬਾਦ: 'ਅੰਨਦਾਤਾ ਸੁਖੀਭਵ' ਕਿਸਾਨ ਪੁੱਤਰ ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਲਈ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਕ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸਮਝਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕਦਰ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਅਰੇ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਕਿਸਾਨ ਖੁਸ਼ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ'। ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਨੇ ਈਨਾਡੂ ਅਤੇ ਈਟੀਵੀ ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੀਡੀਆ ਆਉਟਲੈਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਲਈ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ।
ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਦੇ ਇਹ ਦਿਲੀ ਸ਼ਬਦ ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਟੁੱਟ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਪ੍ਰਿੰਟ ਜਾਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਸਮਰਪਣ ਨੇ 1969 ਵਿੱਚ ਅੰਨਦਾਤਾ ਮਾਸਿਕ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਰਾਇਥਰਾਜੂ, ਈਟੀਵੀ ਉੱਤੇ ਅੰਨਦਾਤਾ ਅਤੇ ਈਟੀਵੀ-2 ਉੱਤੇ ਜੈਕਿਸਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
ਜੇਕਰ ਮਰਹੂਮ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੇ 'ਜੈ ਕਿਸਾਨ' ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਨੂੰ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰਾ ਬਣਾਇਆ, ਤਾਂ ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਬਣਾ ਕੇ ਇੱਕ ਕਦਮ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਜੋ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੈਕਿਸਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਕੀਮਤੀ ਸਰੋਤ ਬਣ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭਦਾਇਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੇਚਣ ਲਈ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅੰਨਾਦਾਤਾ ਨੇ ਵਿਆਪਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ।
ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਰਿਹਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਜੀਵਨ (ETV Bharat Hyderabad) ਅੰਨਦਾਤਾ- ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਗਾਈਡ: ਅੰਨਦਾਤਾ ਨੇ ਤੇਲਗੂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਵਿਹਾਰਕ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਸੁਝਾਵਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਬੀਕਨ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਅੰਕ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਉਪਯੋਗੀ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਚਿੱਠੀਆਂ ਅਤੇ ਫ਼ੋਨ ਕਾਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਲਈ, ਕਿਸਾਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਾਜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ 1974 ਵਿੱਚ ਈਨਾਡੂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਿੱਚ 'ਰਾਏਤੇਰਾਜੂ' ਕਾਲਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਲਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਡੇਅਰੀ ਫਸਲਾਂ, ਸਹਾਇਕ ਧੰਦਿਆਂ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਖੇਤੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਬਾਰੇ ਰਾਜ ਭਰ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸੀ।
ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ: ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਪ੍ਰਿੰਟ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ। 1995 ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਈਟੀਵੀ 'ਤੇ ਅੰਨਦਾਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਮੀਡੀਆ ਦੁਆਰਾ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਬਾਰੇ ਵਿਆਪਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ। ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੱਕੀਆਂ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ETV ਦੇ ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਚੈਨਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਅੰਨਦਾਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਅਣਗਿਣਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਬਣ ਗਿਆ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜੈਕਿਸਨ, ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਨੇ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨੀਤੀਆਂ, ਮੰਡੀਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਲਾਂ ਤੱਕ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਹਨਾਂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇੰਨਾ ਡੂੰਘਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੋਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੀ ਮਿਸਾਲੀ ਵਰਤੋਂ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਗਿਆਨ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ: ਅੰਨਦਾਤਾ ਮਾਸਿਕ, ਟੀਵੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਜੈਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਈਨਾਡੂ ਰਾਇਤੇਰਾਜੂ ਕਾਲਮਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੱਕ ਉੱਨਤ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨਵੀਆਂ ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਸਿਖਾਉਣ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਦਾ ਸਮਰਪਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੈ। ਉਹ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਨਕਲੀ ਬੀਜ ਘੁਟਾਲੇ ਅਤੇ ਦਲਾਲਾਂ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹੇ।
ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਈਟੀਵੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬਣ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਦੀ ਵਕਾਲਤ, ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਨੇ ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਅਣਥੱਕ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਵਿਰਾਸਤ: ਰਾਮੋਜੀ ਰਾਓ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਅਟੁੱਟ ਸਮਰਪਣ ਨੇ ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਤੇ ਅਮਿੱਟ ਛਾਪ ਛੱਡੀ ਹੈ। ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਰਿਤ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਨੇ ਅਣਗਿਣਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ, ਉਹ ਤੇਲਗੂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮੀਡੀਆ ਮੁਗਲ ਵਜੋਂ, ਸਗੋਂ ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸੱਚੇ ਮਿੱਤਰ ਅਤੇ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਵੀ ਯਾਦ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਅਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵੱਲ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਰਹੇਗੀ।