ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਦੋਂ ਵਾਪਰੀਆਂ ਭਗਦੜ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ? ਜਾਣੋ - MAJOR STAMPEDES IN INDIA

ਮਹਾਕੁੰਭ ਦੌਰਾਨ ਭਗਦੜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਵੀ ਭਗਦੜ ਮੱਚ ਗਈ। ਇਸ ਘਟਨਾ 'ਚ 18 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

MAJOR STAMPEDES IN INDIA
ਭਗਦੜ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਕਦੋਂ ਵਾਪਰੀਆਂ (ETV Bharat)

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Feb 16, 2025, 10:06 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਮਚੀ ਭਗਦੜ 'ਚ 18 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੋ ਦਰਜਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੇ ਵਾਰਸਾਂ ਨੂੰ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ, ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਖ਼ਮੀਆਂ ਨੂੰ 2.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਮਾਮੂਲੀ ਜ਼ਖ਼ਮੀਆਂ ਨੂੰ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਇਹ ਘਟਨਾ ਰਾਤ ਕਰੀਬ 8.30 ਵਜੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੰਬਰ 14/15 'ਤੇ ਵਾਪਰੀ, ਜਦੋਂ ਯਾਤਰੀ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵੱਲ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਟਰੇਨਾਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਇਹ ਟਰੇਨਾਂ ਨਹੀਂ ਆਈਆਂ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਇਕੱਠੀ ਹੋ ਗਈ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਵਾਰਾਣਸੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸ਼ਿਵਗੰਗਾ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ, ਉਸ ਦੇ ਯਾਤਰੀ ਵੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਲੱਗੇ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਭੀੜ ਵਧ ਗਈ ਅਤੇ ਧੱਕਾ-ਮੁੱਕੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਅਚਾਨਕ ਭਗਦੜ 'ਚ ਬਦਲ ਗਈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਗਦੜ ਮਚੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਮਹਾਕੁੰਭ ਵਿੱਚ ਭਗਦੜ

ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ 'ਚ ਆਯੋਜਿਤ ਮਹਾਕੁੰਭ 'ਚ ਭਗਦੜ ਮਚ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ 'ਚ 30 ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਦਕਿ 60 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਇਹ ਭਗਦੜ ਮੌਨੀ ਅਮਾਵਸਿਆ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸੰਚਾਰ ਮੌਕੇ ਹੋਈ ਸੀ।

ਤਿਰੂਪਤੀ ਬਾਲਾਜੀ ਨੇੜੇ ਭਗਦੜ

ਜਨਵਰੀ 2025 ਵਿੱਚ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਅਸਤ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਤਿਰੂਪਤੀ ਬਾਲਾਜੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਛੇ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ 35 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰੀ ਜਦੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹਿੰਦੂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮੁਫ਼ਤ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਉੱਥੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ।

ਹਾਥਰਸ ਵਿੱਚ ਸਤਿਸੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਭਗਦੜ

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੁਲਾਈ 2024 ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਾਥਰਸ ਵਿੱਚ ਨਰਾਇਣ ਸਾਕਰ ਹਰੀ ਦੇ ਸਤਿਸੰਗ ਵਿੱਚ ਭਗਦੜ ਮੱਚ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਕਰੀਬ 120 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਕਈ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਥਰਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਫੁੱਲਰਾਈ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇਅ 34 ਉੱਤੇ ਨਰਾਇਣ ਸਾਕਰ ਹਰੀ ਉਰਫ਼ ਭੋਲੇ ਬਾਬਾ ਦਾ ਸਤਿਸੰਗ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ।

ਵੈਸ਼ਨੋ ਦੇਵੀ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭਗਦੜ

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਨਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਵੈਸ਼ਨੋ ਦੇਵੀ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 12 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰੀ ਜਦੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੀੜ ਨੇ ਤੰਗ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।

ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਤਨਗੜ੍ਹ ਮੰਦਰ 'ਚ ਭਗਦੜ

ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਵੰਬਰ 2013 ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਤਨਗੜ੍ਹ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮਚੀ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ 115 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। 150,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਨਵਰਾਤਰੀ, ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੌ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ।

ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ 36 ਮੌਤਾਂ

ਫਰਵਰੀ 2013 ਵਿੱਚ, ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਅਸਤ ਦਿਨ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 36 ਹਿੰਦੂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੀ ਬੱਚੀ ਸਮੇਤ 27 ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਮੰਦਰ 'ਚ ਮੁਫਤ ਖਾਣਾ ਲੈਣ ਆਈ ਭੀੜ 'ਚ ਭਗਦੜ ਮੱਚ ਗਈ

ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਰਚ 2010 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮੁਫਤ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਲਈ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਇਕੱਠੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਭਗਦੜ ਮੱਚ ਗਈ ਅਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 63 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚੇ ਸਨ।

ਚਾਮੁੰਡਾਗਰ ਮੰਦਰ 250 ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ

ਸਤੰਬਰ 2008 ਵਿੱਚ, ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਚਾਮੁੰਡਾਗਰ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਨਵਰਾਤਰੀ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਗਦੜ ਮੱਚ ਗਈ ਅਤੇ ਕੁੱਲ 250 ਲੋਕ ਕੁਚਲ ਕੇ ਮਾਰੇ ਗਏ।

ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦੀ ਅਫਵਾਹ ਕਾਰਨ ਭਗਦੜ ਮੱਚ ਗਈ

ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਹਾੜੀ ਨੈਣਾ ਦੇਵੀ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਅਗਸਤ 2008 ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦੀ ਅਫਵਾਹ ਕਾਰਨ ਮਚੀ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 145 ਹਿੰਦੂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।

ਮੰਧਰਦੇਵੀ ਮੰਦਰ 'ਚ ਭਗਦੜ

ਜਨਵਰੀ 2005 ਵਿੱਚ, ਪੱਛਮੀ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਮੰਧਾਰਦੇਵੀ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ 265 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿੰਦੂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਤਿਲਕਣ ਕਾਰਨ ਭਗਦੜ ਮਚੀ ਸੀ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details