ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ ਓਮਾਨ ਦੇ ਤੱਟ 'ਤੇ ਤੇਲ ਟੈਂਕਰ ਦੇ ਪਲਟਣ ਕਾਰਨ 16 ਮਲਾਹ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ 13 ਭਾਰਤੀ ਮਲਾਹ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਾਪਤਾ ਮਲਾਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਕੋਮੋਰੋਸ ਦੁਆਰਾ ਝੰਡੀ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਐਮਟੀ ਫਾਲਕਨ ਪ੍ਰੈਸਟੀਜ ਨੇ 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 22:00 ਵਜੇ ਓਮਾਨ ਦੇ ਤੱਟ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
13 ਭਾਰਤੀ ਮਲਾਹ ਲਾਪਤਾ: ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ 16 ਮੈਂਬਰ ਸਵਾਰ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 13 ਭਾਰਤੀ ਮਲਾਹ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਪਲਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸਾਡਾ ਦੂਤਾਵਾਸ ਸਥਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਮਲਾਹਾਂ ਲਈ ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਓਮਾਨ ਮੈਰੀਟਾਈਮ ਸੇਫਟੀ ਸੈਂਟਰ (OMSC) ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਮੋਰੋਸ ਦੇ ਝੰਡੇ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ 13 ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾਈ ਸਮੇਤ 16 ਚਾਲਕ ਦਲ ਸੀ। ਲਾਪਤਾ ਮਲਾਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ ਮਦਰਕਾ ਤੋਂ 25 ਨੌਟੀਕਲ ਮੀਲ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ 'ਚ ਵਾਪਰੀ।Equasys Marine ਡਾਟਾਬੇਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, MT Falcon Prestige ਜਹਾਜ਼ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ (UEA) ਅਧਾਰਤ Netco FZE ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਛੋਟਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਲੋਡ ਸਮਰੱਥਾ ਕਰੀਬ 7,000 ਟਨ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਯੂਏਈ ਦੇ ਹਮਰਿਆਹ ਆਇਲ ਟਰਮੀਨਲ ਬੰਦਰਗਾਹ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਸੀ।
ਭਾਰਤ-ਓਮਾਨ ਰਣਨੀਤਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਬੰਧ:ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਹਿੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਬੰਧ ਹਨ। ਇਹ ਸਬੰਧ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ, ਆਰਥਿਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਬੰਧ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਹਨ, ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪਾਰ ਵਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਭਾਸ਼ਾ, ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨਤਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੁਵੱਲੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਭਿਆਸ 'ਨਸੀਮ ਅਲ ਬਹਰ' ਸਮੇਤ ਸਾਂਝੇ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਜਲ ਸੈਨਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ-ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਸਮਝ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਰੱਖਿਆ ਸਮਝੌਤੇ: ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਸਮਝੌਤੇ ਹਨ। ਓਮਾਨ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ Duqm ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੱਛਮੀ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਲਈ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਤੇਲ, ਗੈਸ, ਖਣਿਜ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਓਮਾਨ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਪਲਾਇਰ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ। ਓਮਾਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਊਰਜਾ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਤੇਲ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਈਵਾਲ ਹੈ।
ਖੇਤਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੁਣੌਤੀਆਂ: ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਓਮਾਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਿਯਮਿਤ ਦੌਰੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਖੇਤਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਸਮੁੰਦਰੀ ਆਰਥਿਕਤਾ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਟਿਕਾਊ ਵਰਤੋਂ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।