ਹੈਦਰਾਬਾਦ:ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗ੍ਰਾਂਟਸ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਯੂਜੀਸੀ) ਨੇ 2025 ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ 21 ਫਰਜ਼ੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਤਾਜ਼ਾ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਡਿਗਰੀਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਜਾਰੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਅਕਾਦਮਿਕ ਜਾਂ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਫਰਜ਼ੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੱਠ ਅਦਾਰੇ ਹਨ। ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਕੇਰਲ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ-ਦੋ ਸੰਸਥਾਨ ਹਨ। ਕਰਨਾਟਕ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ।
ਇਹਨਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਵੈਧ ਨਹੀਂ
ਇਹਨਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਲਈ ਵੈਧ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲਈ ਅਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਫੀਸਾਂ ਕਾਰਨ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਝੱਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਯੂਜੀਸੀ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦਾਖਲਾ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਜੀਸੀ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਯੂਜੀਸੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, "ਅਸੀਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਫਰਜ਼ੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਝੂਠੇ ਵਾਅਦੇ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਾਖਲਾ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਜਾਂਚ ਕਰੋ," ਯੂਜੀਸੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ।
ਯੂਜੀਸੀ ਨੇ ਦੁਹਰਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਸਥਾ ਜੋ ਯੂਜੀਸੀ ਐਕਟ, 1956 ਦੀ ਧਾਰਾ 22 ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਜੋਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਫਰਜ਼ੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਅਕਸਰ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਨਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
- ਯੂਜੀਸੀ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਦੋ ਵਾਰ ਚੈੱਕ ਕਰੋ।
- ਉਹਨਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ ਜੋ ਵਧਾ ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਦਾਅਵੇ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ "ਸੱਚ ਹੋਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ" ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੱਕੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ UGC ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰੋ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫਰਜ਼ੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੀ ਰਾਜ ਅਨੁਸਾਰ ਸੂਚੀ (2025)
ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
1. ਕ੍ਰਾਈਸਟ ਨਿਊ ਟੈਸਟਾਮੈਂਟ ਡੀਮਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, #32-32-2003, 7ਵੀਂ ਲੇਨ, ਕਾਕੁਮਨੁਵਰੀਥੋਟੋ, ਗੁੰਟੂਰ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼-522002, ਅਤੇ ਫਿਟ ਨੰਬਰ 301, ਗ੍ਰੇਸ ਵਿਲਾ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ, 7/5, ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ, ਗੁੰਟੂਰ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼-522002
2. ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਾਈਬਲ ਓਪਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, H.No. 49-35-26, ਐਨ.ਜੀ.ਓ. ਕਾਲੋਨੀ, ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼-530016
ਦਿੱਲੀ
3. ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਪਬਲਿਕ ਐਂਡ ਫਿਜ਼ੀਕਲ ਹੈਲਥ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ (AIIPHS) ਰਾਜ ਸਰਕਾਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਦਫ਼ਤਰ B.No. 608-609, ਪਹਿਲੀ ਮੰਜ਼ਿਲ, ਸੰਤ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪਬਲਿਕ ਟਰੱਸਟ ਬਿਲਡਿੰਗ, ਨੇੜੇ ਬੀਡੀਓ ਦਫਤਰ, ਅਲੀਪੁਰ, ਦਿੱਲੀ-110036
4. ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਿਮਿਟੇਡ, ਦਰਿਆਗੰਜ, ਦਿੱਲੀ
5. ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਦਿੱਲੀ
6. ਵੋਕੇਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਦਿੱਲੀ
7. ਏਡੀਆਰ-ਫੋਕਸਡ ਜੁਡੀਸ਼ੀਅਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਏਡੀਆਰ ਹਾਊਸ, 8ਜੇ, ਗੋਪਾਲਾ ਟਾਵਰ, 25 ਰਾਜੇਂਦਰ ਪਲੇਸ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ-110008