ਪਟਨਾ/ਬਿਹਾਰ:ਅੱਜ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੇਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਤਸਵੀਰ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ- ਘਰ, ਕਾਰ, ਬੰਗਲਾ ਅਤੇ ਬੈਲੇਂਸ ਸ਼ੀਟ। ਜਦੋਂ ਨੇਤਾ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਦਾ ਕਾਫਲਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਗਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਚੋਣਾਂ ਵੇਲੇ ਪੈਸਾ ਪਾਣੀ ਵਾਂਗ ਖਰਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 2024 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਮੀਦਵਾਰ ਆਪਣੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਤੱਕ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਸਾਰੇ ਨੇਤਾ ਅਮੀਰ ਹਨ?:ਇਸ ਸਭ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਮਨ ਵਿਚ ਇਹ ਖਿਆਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਸਾਰੇ ਨੇਤਾ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕਰੋੜਾਂ-ਅਰਬਾਂ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਹੈ? ਕੀ ਸਾਰੇ ਲੀਡਰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਸ ਜਵਾਬ ਨੂੰ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਕਈ ਸਾਲ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਹਾਂ, ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਆਗੂ ਵੀ ਸਨ, ਜੋ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਰੁਪਏ ਦੇ ਚੰਦੇ ਨਾਲ ਚੋਣ ਲੜਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਖੁਦ ਪੋਸਟਕਾਰਡ ਲਿਖ ਲੈਂਦੇ ਸਨ।
ਅਜਿਹੇ ਆਗੂ ਸੀ ਬਾਬੂ ਜਗਜੀਵਨ : ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਾਬੂ ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਦੀ। ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਭੋਜਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਬਾਬੂ ਜਗਜੀਵਨ ਨੇ ਸਾਸਾਰਾਮ ਤੋਂ 8 ਵਾਰ ਐਮਪੀ ਦੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਲਿਤ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਸਾਫ਼ ਸੁਥਰੇ ਅਕਸ ਵਾਲੇ ਆਗੂ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਖ਼ੁਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
8 ਵਾਰ ਸਾਂਸਦ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਬਣਾਇਆ ਰਿਕਾਰਡ: ਬਾਬੂ ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਨੇ ਸਾਸਾਰਾਮ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਦੀ 8 ਵਾਰ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ। ਇਸੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਕੇ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਾਮ ਵਿਲਾਸ ਪਾਸਵਾਨ 9 ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਲਕਿਆਂ ਤੋਂ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ। ਜਾਰਜ ਫਰਨਾਂਡੀਜ਼ ਵੀ ਅੱਠ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕਾ ਵੀ ਵੱਖਰਾ ਜਾਪਦਾ ਸੀ।
ਚਿੱਠੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸੀ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ: ਬਾਬੂ ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੇ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਲੜਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਹਰ ਪਿੰਡ ਦੇ ਕੁਝ ਚੋਣਵੇਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਨਿੱਜੀ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਚੋਣਾਂ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੀਆਂ ਤਾਂ ਬਾਬੂ ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਦੀ ਹੱਥ ਲਿਖਤ ਚਿੱਠੀ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ। ਬਾਬੂ ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਪੋਸਟਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਲਿਖਦੇ ਸਨ ਕਿ 'ਤੁਹਾਡਾ ਜਗਜੀਵਨ ਇਸ ਵਾਰ ਫਿਰ ਚੋਣ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।'
ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ:ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਹ 1952 ਤੋਂ 1984 ਤੱਕ ਐਮ.ਪੀ. 1952 ਤੋਂ 1971 ਤੱਕ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਪਹੁੰਚੇ। ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ 1977 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ 1980 ਵਿੱਚ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ। 1984 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ 'ਇੰਡੀਅਨ ਕਾਂਗਰਸ ਜਗਜੀਵਨ' ਬਣਾਈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਜਿੱਤੇ। 1986 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਸਾਰਾਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਬਾਬੂ ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਮੀਰਾ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਚੋਣ ਲੜੀ ਪਰ ਛੇਦੀ ਪਾਸਵਾਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰਾਇਆ।