ಗುಲಾಮರ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಅಂತ್ಯಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಗುಲಾಮಗಿರಿ ನಿಂತಿಲ್ಲ. ಇದು ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ದುರ್ಬಲರಾಗಿರುವವರಿಗೆ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಂಘಟನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ 40 ದಶ ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಆಧುನಿಕ ಗುಲಾಮಗಿರಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. 150 ದಶ ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಕ್ಕಳು ಬಾಲ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪದ್ಧತಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಹತ್ತು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಇದಕ್ಕೆ ಬಲಿಪಶುಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ :ಗುಲಾಮಗಿರಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಡಿ.2ರಂದು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗುಲಾಮಗಿರಿ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ದಿನ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ 1949, ಡಿ.2ರಂದು ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸುವಂತೆ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಪ್ರಾಣಿಗಳಂತೆ ಮಾರುವುದು ಮತ್ತು ವೇಶ್ಯಾವಾಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವವರ ಮೇಲೆ ಶೋಷಣೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಈ ನಿರ್ಣಯ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.
ಆಧುನಿಕ-ದಿನದ ಗುಲಾಮಗಿರಿಯ ರೂಪಗಳು :
ಮನುಷ್ಯರ ಸಾಗಾಣಿಕೆ :ಬಲವಂತವಾಗಿ ವೇಶ್ಯಾವಾಟಿಕೆ, ಕಾರ್ಮಿಕ, ಅಪರಾಧ, ಮದುವೆ ಅಥವಾ ಅಂಗಾಂಗ ತೆಗೆಯುವಿಕೆ ಮುಂತಾದ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಜನರನ್ನು ಶೋಷಿಸಿ ಹಿಂಸಾಚಾರ, ಬೆದರಿಕೆ ಅಥವಾ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ನಡೆಸುವುದು.
ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡುವ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿ ಜನರಿಂದ ಅವರ ಇಚ್ಛೆಗೆ ವಿರುದ್ಧ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುವುದು. ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿರುವ ಗುಲಾಮಗಿರಿಯ ರೂಪ ಇದಾಗಿದೆ. ಬಡತನದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿರುವ ಜನರು ಹಣವನ್ನು ಸಾಲವಾಗಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಬಳಿಕ ಈ ಸಾಲವನ್ನು ತೀರಿಸಲು ಅವರನ್ನು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುವುದು.
ಮಕ್ಕಳ ಗುಲಾಮಗಿರಿ :ಮಗುವನ್ನು ಬೇರೊಬ್ಬರ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ, ಬಾಲ ಸೈನಿಕರು, ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ದೇಶೀಯ ಗುಲಾಮಗಿರಿ ಸೇರಿವೆ.
ಬಲವಂತವಾಗಿ ಬೇಗ ಮದುವೆ ಮಾಡುವುದು. ಯಾರಾದರೂ ತಮ್ಮ ಇಚ್ಛೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಮದುವೆಯಾದಾಗ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದ್ದಾಗ ಅದು ಕೂಡ ಗುಲಾಮಗಿರಿ ಎನಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹಗಳನ್ನು ಗುಲಾಮಗಿರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು.
ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಗುಲಾಮಗಿರಿ :ಅಂದಾಜು 40.3 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಆಧುನಿಕ ಗುಲಾಮಗಿರಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಬಲವಂತದ ಕಾರ್ಮಿಕರು 24.9 ಮತ್ತು ಬಲವಂತದ ವಿವಾಹದಲ್ಲಿ 15.4 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಇದ್ದಾರೆ. ವಿಶ್ವದ ಪ್ರತಿ 1,000 ಜನರಿಗೆ ಆಧುನಿಕ ಗುಲಾಮಗಿರಿಗೆ 5.4ರಷ್ಟು ಜನ ಬಲಿಪಶುಗಳಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆಧುನಿಕ ಗುಲಾಮಗಿರಿಗೆ 4 ರಲ್ಲಿ 1 ಮಗು ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಬಲವಂತದ ದುಡಿಮೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿರುವ 24.9 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರಲ್ಲಿ, 16 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಖಾಸಗಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ದೇಶೀಯ ಕೆಲಸ, ನಿರ್ಮಾಣ ಅಥವಾ ಕೃಷಿಯಂತಹ ಶೋಷಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಬಲವಂತದ ಲೈಂಗಿಕ ಶೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ 4.8 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು, ರಾಜ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ವಿಧಿಸಿದ ಬಲವಂತದ ಕಾರ್ಮಿಕರಲ್ಲಿ 4 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಇದ್ದಾರೆ.
ಬಲವಂತದ ದುಡಿಮೆಯೂ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯರ ಅಸಮಾನವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಲೈಂಗಿಕ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಶೇ.99ರಷ್ಟು ಬಲಿಪಶುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಶೇ.58ರಷ್ಟು ಇದ್ದಾರೆ.
ಜಾಗತಿಕ ಗುಲಾಮಗಿರಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ ಮತ್ತು ಭಾರತ :ಬಲವಂತವಾಗಿ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಂದ ಮಾಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಮೂಲದ ಸರಕು ಹಾಗೂ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಾನೂನು, ನೀತಿ ಅಥವಾ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ಜಾರಿಗೊಳಿಸದ ಜಿ 20 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವೂ ಒಂದು. ಆಧುನಿಕ ಗುಲಾಮಗಿರಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 8 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಇದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನಿಂದ ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ದೇಶವಾರು ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ರೇಟಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು 40 ರಿಂದ 49.9 ಅಂಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಿ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ದೇಶಗಳ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ಗುಲಾಮಗಿರಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತವನ್ನು ಮಧ್ಯಮ ಅಪಾಯದ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಧುನಿಕ ಗುಲಾಮಗಿರಿ ಇರುವ ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಭಾರತವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಈ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶೇ.60ರಷ್ಟು ಜನ ಈ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಬಾಲ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪದ್ಧತಿಯ ಕೆಟ್ಟ ಸ್ವರೂಪಗಳ ಕುರಿತು ಐಎಲ್ಒ ಕನ್ವೆನ್ಷನ್ 182 ಅನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ. ಈ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತ 14ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಆಡಳಿತದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು (46.2), ಮೂಲಭೂತ ಅಗತ್ಯಗಳ ಕೊರತೆ (29.8), ಅಸಮಾನತೆ (32.4), ನಿರಾಕರಿಸಿದ ಗುಂಪುಗಳು (41.1), ಸಂಘರ್ಷದ ಪರಿಣಾಮಗಳು (80.0) ಮುಂತಾದ ಅಂಶಗಳಿಂದ ಭಾರತದ ಅಂದಾಜು ದುರ್ಬಲತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
ಗುಲಾಮಗಿರಿ ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಇರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು :ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಕಾರ್ಮಿಕರಾಗಿ ಇರುವವರನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ರಾಜಕೀಯ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆ ಇದೆ. ಎನ್ಜಿಒಗಳ ಅಂದಾಜು ಪೊಲೀಸರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಿಹಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಬಂಧಿತ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಎಫ್ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ.
2018ರಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ಬಿಎಲ್‌ಎಸ್‌ಎ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 778 ಬಂಧಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಇದು 2017 ರಲ್ಲಿ 463 ಇದ್ದು, ಇದೀಗ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಹಿಂದಿನ ಎನ್‌ಸಿಆರ್‌ಬಿ ದತ್ತಾಂಶವು ಬಿಎಲ್‌ಎಸ್‌ಎ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪೊಲೀಸರು ಎಫ್ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಿ, ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ತನಿಖೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದರು.
2018 ರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಬಿಎಲ್‌ಎಸ್‌ಎ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 198 ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ 331 ಜನರನ್ನು ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಪಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು 142 ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ 189 ಜನರನ್ನು ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು 2017 ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ದತ್ತಾಂಶವು ಬಿಎಲ್‌ಎಸ್‌ಎ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಎಂಟು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ 16 ಜನರನ್ನು ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
52 ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ 76 ಜನರನ್ನು ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿದರು ಅಥವಾ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. 2018ರಲ್ಲಿ ಬಹುಪಾಲು “ಅಪರಾಧಗಳು” ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ನಿರ್ಧಾರಗಳಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಕಳ್ಳಸಾಗಾಣಿಕೆದಾರರು ಅಸಮರ್ಪಕ ದಂಡವನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮಾನವ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು ಅಪರಾಧವಾಗಿ ತನಿಖೆ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ.
ಸರಾಸರಿ ಬಿಎಲ್‌ಎಸ್‌ಎ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಮೊದಲು ವರದಿಯಾದ ಸುಮಾರು 4.9 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವು. ಭಾರತದ 36 ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹದಿನೇಳು ಜನರು ಯಾವುದೇ ಬಂಧಿತ ಕಾರ್ಮಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಲ್ಲ.
2017 ಅಥವಾ 2018 ರಲ್ಲಿ ಬಿಎಲ್‌ಎಸ್‌ಎ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆದಾರರ ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನು ಜಾರಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ, 10 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಒಂದು ಎನ್ಜಿಒ ಉದ್ಯೋಗದಾತರು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ 60 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಬಂಧಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.
