નવી દિલ્હીઃદિવાળી પછી દિલ્હીમાં વાયુ પ્રદૂષણ ખતરનાક સ્તરે પહોંચી ગયું છે. આ સંદર્ભમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે સોમવારે દિલ્હી સરકાર અને અન્ય સત્તાવાળાઓને રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં ફટાકડાના ઉપયોગ પર કાયમી પ્રતિબંધના મુદ્દા પર નિર્ણય લેવા જણાવ્યું હતું.
સર્વોચ્ચ અદાલતે દિલ્હીમાં ફટાકડા પરના પ્રતિબંધના અમલીકરણની આકરી ટીકા કરી હતી અને દિલ્હી સરકાર અને દિલ્હી પોલીસ કમિશનરને એક સપ્તાહની અંદર એફિડેવિટ દાખલ કરવા અને આ વર્ષે પ્રતિબંધ લાગુ કરવા માટે લેવામાં આવેલા પગલાં વિશે પણ જણાવવા આદેશ આપ્યો હતો આવતા વર્ષે પ્રતિબંધનું પાલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે લેવામાં આવેલા પગલા અંગે પણ જણાવો.
સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું કે તે સ્પષ્ટ છે કે ફટાકડા પર પ્રતિબંધ અંગેના તેના આદેશનું પાલન કરવામાં આવ્યું ન હતું અને દિવાળીની આસપાસ પરાળી સળગાવવાની ઘટનાઓ પણ વધી હતી.
PM 2.5 ની માત્રામાં વધારો થવાથી દિલ્હીના ઘણા વિસ્તારોમાં હવાની ગુણવત્તા ગંભીર સ્તરને વટાવી ગઈ છે, જેના કારણે શ્વસનની ખતરનાક સ્થિતિ ઊભી થઈ છે.
PM 2.5નું સ્તર 2022 કરતા 34 ટકા વધારે
જસ્ટિસ અભય ઓકા અને જસ્ટિસ ઑગસ્ટિન જ્યોર્જ મસિહની બેન્ચે સોમવારે કહ્યું કે, દિલ્હીમાં ફટાકડા પર પ્રતિબંધનો અમલ ન થવાની અસર CSE રિપોર્ટથી ખૂબ જ સ્પષ્ટ છે. સેન્ટર ફોર સાયન્સ એન્ડ એન્વાયરમેન્ટ (CSE) દ્વારા શનિવારે જાહેર કરવામાં આવેલા એક રિપોર્ટ અનુસાર, આ વર્ષે દિવાળીની મધ્યરાત્રિએ પાર્ટિક્યુલેટ મેટર (PM) 2.5 નું મહત્તમ સાંદ્રતા સ્તર 2022 અને 2023 ની સરખામણીમાં 13 ટકા વધુ હતું. CSE એ પણ શોધી કાઢ્યું છે કે આ વર્ષે દિવાળી પર PM 2.5 સ્તર 2022 માં તહેવારની રાત કરતાં 34 ટકા વધુ હતું.
બેન્ચે કહ્યું કે રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે આ દિવાળીએ પ્રદૂષણનું સ્તર સર્વકાલીન ઉચ્ચ સ્તરે હતું અને 2022 અને 2023ની દિવાળી કરતાં ઘણું વધારે હતું.
જસ્ટિસ ઓકાએ આદેશ સંભળાવતા કહ્યું હતું કે, "વધુમાં, અહેવાલો દર્શાવે છે કે દિવાળીના દિવસોમાં ખેતરોમાં ધૂળ સળગાવવાની ઘટનાઓમાં વધારો થાય છે. અમે દિલ્હી સરકારને ફટાકડાના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધના આદેશનો અમલ કરવા નિર્દેશ કરીએ છીએ અને "કૃપા કરીને વિગતવાર એફિડેવિટ દાખલ કરો. આના અમલ માટે દિલ્હી સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાંની નોંધ કરો."
ન્યાયાધીશ ઓકાએ કહ્યું, "અમે દિલ્હી પોલીસ કમિશનરને નોટિસ પાઠવીએ છીએ, તેમને દિલ્હીમાં ફટાકડા ફોડવા પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ લાગુ કરવા માટે પોલીસ દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાં દર્શાવતું એફિડેવિટ દાખલ કરવા જણાવ્યું છે."
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે સોગંદનામું દાખલ કરતી વખતે, દિલ્હી સરકાર અને પોલીસને જણાવવું પડશે કે તેઓ ફટાકડા ફોડવા પરના પ્રતિબંધને સંપૂર્ણ રીતે લાગુ કરવા માટે આગામી વર્ષમાં કયા અસરકારક પગલાં લેવાનો પ્રસ્તાવ મૂકે છે અને લોકોમાં જાગૃતિ લાવવા માટે કયા પગલાં લેવામાં આવશે. લોકો કરવામાં આવ્યા છે. બેન્ચે કહ્યું, "અમે હરિયાણા અને પંજાબની સરકારોને ઑક્ટોબરના છેલ્લા 10 દિવસ દરમિયાન સ્ટબલ સળગાવવાની ઘટનાઓની સંખ્યાની વિગતો આપતી એફિડેવિટ ફાઇલ કરવા માટે પણ નિર્દેશ આપીએ છીએ."
ખંડપીઠે આ કેસની આગામી સુનાવણી 14 નવેમ્બરે નિર્ધારિત કરી છે અને કહ્યું છે કે દિલ્હી પોલીસ અને સરકાર આજથી એક સપ્તાહની અંદર એફિડેવિટ દાખલ કરે.
દિલ્હીમાં ખેતરોમાં પરાળી સળગાવવા અંગે રિપોર્ટ માંગવામાં આવ્યો
એફિડેવિટ ફાઇલ કરતી વખતે, દિલ્હી સરકાર એ પણ જણાવશે કે શું દિલ્હીમાં ખેતરોમાં પરાળી સળગાવવાની ઘટનાઓ બની છે. એક વકીલે દલીલ કરી હતી કે આ પ્રતિબંધ માત્ર દિવાળી પૂરતો સીમિત ન હોવો જોઈએ, પરંતુ આગામી થોડા મહિનામાં લગ્નની સીઝન દરમિયાન પણ તેને લંબાવવો જોઈએ.
ખંડપીઠે કહ્યું, "અમે તે જ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે, પરંતુ અમે ફક્ત તે જ જોવા માંગીએ છીએ કે જે આદેશ પસાર થાય છે તેના પર શું અમલ થાય છે. અમે તે જ કરવાનો પ્રસ્તાવ આપીએ છીએ. અન્ય તહેવારો પણ છે... લગ્નો, ચૂંટણીઓ." જસ્ટિસ ઓકાએ કહ્યું, "તે દરમિયાન, દિલ્હી સરકાર અને અન્ય સત્તાવાળાઓ પણ દિલ્હીમાં ફટાકડા ફોડવા પર કાયમી પ્રતિબંધના મુદ્દા પર નિર્ણય લેશે."
દિલ્હી એનસીઆરમાં ફટાકડા પર પ્રતિબંધ લાગુ નથી...
સુનાવણી દરમિયાન, સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું, "એવા ઘણા અહેવાલો છે કે દિલ્હી એનસીઆરમાં ફટાકડા પર પ્રતિબંધ લાગુ કરવામાં આવ્યો નથી, તેમ છતાં તેને પ્રદૂષણ ઘટાડવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું માનવામાં આવે છે."
ફટાકડા પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે એક પદ્ધતિ વિકસાવવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકતા, બેન્ચે પૂછ્યું કે ફટાકડા પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો આદેશ શું છે અને તેનો અમલ કેવી રીતે થઈ રહ્યો છે. ખંડપીઠે દિલ્હી સરકારને કહ્યું, "કેટલાક કામ કરવું જોઈએ" અને તેને 2025 માં "ઓછામાં ઓછા આવતા વર્ષ માટે" વાયુ પ્રદૂષણને કાબૂમાં રાખવા માટે એક મિકેનિઝમ વિકસાવવા કહ્યું.
સુપ્રીમ કોર્ટે દિલ્હીમાં વાયુ પ્રદૂષણ સંબંધિત એક કેસની સુનાવણી કરી રહી હતી.
- 2 લાખમાં એક કિસ્સો: શરીર બે પણ હૃદય એક... હોસ્પિટલમાં જોડિયા બાળકોના જન્મથી ડોક્ટર્સ પણ હેરાન
- ઓડિશામાં આ શું ચાલી રહ્યું છે? એક બાદ એક ટપોટપ 50 હાથીઓના મોતથી મચ્યો ખળભળાટ