મહાકુંભ મેળો વિશ્વનો સૌથી મોટો ધાર્મિક મેળાવડો છે, જેમાં 40 કરોડથી વધુ લોકો ભાગ લઈ રહ્યાં હોવાનો અંદાજ છે અને એવો અંદાજ પણ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે. આપને જણાવી દઈએ કે, ૧૩ જાન્યુઆરી ૨૦૨૫ના રોજ મહાકુંભના પહેલા દિવસે, શાહી સ્નાન પ્રસંગે, લગભગ ૧.૫ કરોડ લોકોએ ત્રિવેણી સંગમમાં ડૂબકી લગાવી હતી. જ્યારે ૧૪ જાન્યુઆરીએ મકરસંક્રાંતિના પ્રસંગે લગભગ ૩.૫ કરોડ લોકોએ તેમાં ભાગ લીધો હતો. મૌની અમાવસ્યા પર ત્રીજા શાહી સ્નાન માટે કરોડો લોકો એકઠા થયા છે. આજે મહા કુંભ મેળાનો 17મો દિવસ છે, હજુ 28 દિવસ બાકી છે. આવી સ્થિતિમાં, આ ભવ્ય કાર્યક્રમમાં ભારત અને વિદેશથી કરોડો લોકો આવી રહ્યા હોવાનો પ્રવાહ અવિરત છે.
આરોગ્ય નિષ્ણાતો અને સંશોધકોને ડર
આ દરમિયાન, આરોગ્ય નિષ્ણાતો અને સંશોધકોને ડર છે કે 2025નો મહાકુંભ મેળો, જે માનવજાતનો સૌથી મોટો ધાર્મિક મેળો છે, તે ઘણી બીમારીઓ, ચેપ અને તાવ ફેલાવાનું કારણ બની શકે છે. જેના કારણે ભવિષ્યમાં ગંભીર સ્વાસ્થ્ય પડકારોનો સામનો કરવો પડી શકે છે. હકીકતમાં, ભારતમાં માનવ મેટાન્યૂમોવાયરસ અથવા HMPV ના કેસ સતત નોંધાઈ રહ્યા છે. જેને લઈને આરોગ્ય વિભાગ સતર્ક છે, જોકે આ વાયરસ ચીન માટે નવો નથી, પરંતુ બાળકોમાં ઈન્ફલ્યુએન્ઝાના કેસ વધુ જોવા મળી રહ્યા હોવાનું સામાન્ય છે. શ્વસન સમસ્યાઓ અને ઈન્ફલ્યુએન્ઝાનું કારણ બનેલા વાયરસના ઝડપી ફેલાવાને કારણે વૈશ્વિક ચિંતાઓ વધી ગઈ છે.
મહાકુંભ 2025ના કારણે દેશમાં ફેલાઈ શકે છે અનેક બીમારી (IANS) કઈ બીમારી ફેલાવવાની શક્યતા
જ્યારે વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા (WHO) એ કહ્યું કે, ઘણા દેશોમાં, ખાસ કરીને શિયાળાની ઋતુમાં, ગંભીર તીવ્ર શ્વસન સિન્ડ્રોમ ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે. છે. આવી સ્થિતિમાં, શિયાળાની ઋતુમાં આટલા મોટા પાયે મેળાવડાનું આયોજન સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમી બની શકે છે. ઘણા નિષ્ણાતોએ દેશમાં ગંભીર તીવ્ર શ્વસન સિન્ડ્રોમ અને વાયરસના ફેલાવાને ઘટાડવા માટે લોકોને ભીડવાળી જગ્યાઓની મુલાકાત લેવાનું ટાળવા વિનંતી પણ કરી છે.
આરોગ્ય નિષ્ણાતો અને સંશોધકોને ડર બીમારી ફેલાવાનો ભય (ANI) આ ધાર્મિક મેળાવડો સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણા ગંભીર પડકારો
અહીં, ટ્રાવેલ મેડિસિન અને ઈન્ફેક્શિયસ રોગોમાં પ્રકાશિત એક લેખમાં જણાવાયું છે કે, મહાકુંભ મેળો 2025, જે વિશ્વભરના સૌથી મોટા ધાર્મિક મેળાવડામાંનો એક છે. તેમાં ભારત અને ભારત બહારથી કરોડો લોકો ભાગ લઈ રહ્યાં છે, જો કે આ કાર્યક્રમ પરંપરા અને આધ્યાત્મિકતામાં ઊંડે સુધી મૂળ ધરાવે છે, પરંતુ આ મેળાવડો જાહેર સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણા ગંભીર પડકારો પણ ઉભા કરી શકે છે.
મહાકુંભ જેવા મોટા સામૂહિક મેળાવડાની ચેપી રોગોના ફેલાવામાં મહત્વની ભૂમિકા (ANI) મહાકુંભ જેવા મોટા સામૂહિક મેળાવડાની ચેપી રોગોના ફેલાવામાં મહત્વની ભૂમિકા
મે 2024માં 'જર્નલ ઓફ ટ્રાવેલ મેડિસિન' માં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે "કુંભ મેળા દરમિયાન તીવ્ર શ્વસન ચેપ, તાવ, ત્વચા વિકાર, ઝાડા અને અન્ય ચેપી રોગો જેમ કે ઈન્ફલ્યુએન્ઝા, ગેસ્ટ્રોએન્ટેરિટિસ, ચિકનપોક્સ, હેપેટાઇટિસ વગેરે વધુ સરળતાથી ફેલાય શકે છે". આનું કારણ એ હોઈ શકે છે કે અહીં ઘણા ધાર્મિક કાર્યક્રમો યોજાતા રહે છે, રહેવા માટે જગ્યા ઓછી હોય છે અને કાર્યક્રમ દરમિયાન ઘન અને પ્રવાહી કચરો ઉત્પન્ન થાય છે. જ્યારે, અભ્યાસમાં કુંભ જેવા મોટા સામૂહિક મેળાવડા દરમિયાન ચેપી રોગોના ફેલાવામાં ભૂમિકા ભજવે છે.
આ ધાર્મિક મેળાવડો સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણા ગંભીર પડકારો (ANI) કેવી રીતે ફેલાઈ શકે છે બીમારીઓ
જ્યારે ફેબ્રુઆરી 2015 માં સાયન્સ ડાયરેક્ટમાં પ્રકાશિત "કુંભ મેળાની વ્યાપક સમીક્ષા" જણાવે છે કે વસ્તી ગીચતામાં વધારો, નબળી સ્વચ્છતા પરિસ્થિતિઓ અને પર્યાવરણીય પ્રદૂષણના સંપર્કમાં આવવાથી જંતુઓના પ્રસારમાં સરળતા રહે છે. સમીક્ષામાં જાણવા મળ્યું છે કે આરોગ્ય-શોધક વલણ અને ધાર્મિક માન્યતાઓમાં તફાવત અને વસ્તીની ઉચ્ચ ગતિશીલતાને કારણે રોગના ભારણને ચોક્કસ રીતે માપવું ખાસ કરીને મુશ્કેલ છે.
જોકે, તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ધ્યાન ફક્ત રોગના ભારણને સચોટ રીતે માપવા પર જ નહીં પરંતુ સંભવિત જોખમ પરિબળોને ઘટાડવા પર પણ હોવું જોઈએ. સામૂહિક મેળાવડાને પહેલાથી જ શ્વસન, મળ-મૌખિક, વેક્ટર-જન્ય, જૂનોટિક, રક્તજન્ય અને જાતીય રીતે સંક્રમિત રોગોના સંક્રમણના માધ્યમો તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા છે. ૨૦૧૫ના અહેવાલમાં બિન-ચેપી પરિબળો પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે, જેમાં ભાગદોડ, ગરમી સંબંધિત બીમારી, અકસ્માતો અને આતંકવાદી હુમલાઓનો સમાવેશ થઈ શકે છે. આ કાર્યક્રમમાં ભીડ નિયંત્રણ, આરોગ્ય સેવાઓનું સંચાલન અને જાહેર સલામતી સહિત જટિલ જાહેર આરોગ્ય પડકારોનો પણ સમાવેશ થાય છે.
આ ઉપરાંત, ધાર્મિક સમારંભો દરમિયાન કરવામાં આવતી પ્રવૃત્તિઓ, જેમ કે વહેલી સવારે ફ્લોર પર આળોટવું, અથવા નદીમાં નગ્ન સ્નાન કરવું, ત્વચા, શ્વસન, જઠરાંત્ર અને જનનાંગોના સાથે સંકળાયેલો ચેપ, કારણભૂત બની શકે છે. નદીમાં સ્નાન કરવાથી અને લાખો લોકોની નજીક રહેવાથી પણ પાણીજન્ય ચેપ અને રોગોનું જોખમ વધી શકે છે.
(ખાસ નોંધ: આ વેબસાઇટ પર તમને આપવામાં આવેલી તમામ આરોગ્યલક્ષી માહિતી, તબીબી સલાહ ફક્ત તમારી માહિતી માટે છે. અમે આ માહિતી વૈજ્ઞાનિક સંશોધન, અભ્યાસ, તબીબી અને આરોગ્ય વ્યાવસાયિક સલાહના આધારે આપી રહ્યા છીએ, તેથી આ કાળજીપૂર્વક વાંચવું વધુ સારું રહેશે, અને કૃપા કરીને અનુસરણ કરતા પહેલાં એક વખત તમારા વ્યક્તિગત ડૉક્ટરની સલાહ લો.)