મંકીપોક્સ અંગે ભારત સરકારની ચેતવણી, જાણો તેના લક્ષણો અને નિવારણના પગલાં - Monkeypox cases in India

ભારત સરકાર મંકીપોક્સના જોખમને લઈને સતર્ક છે. આ માટે દિલ્હીની ત્રણ હોસ્પિટલોને એલર્ટ પર રાખવામાં આવી છે. આ ઉપરાંત એરપોર્ટ અને બોર્ડર પર પણ સતર્કતા વધારી દેવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ તેના લક્ષણો અને નિવારક પગલાં...

નવી દિલ્હી:પાડોશી દેશો બાંગ્લાદેશ અને પાકિસ્તાનમાં મંકીપોક્સના કેસ સામે આવ્યા બાદ કેન્દ્ર સરકારે એલર્ટ જાહેર કર્યું છે. તમામ આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટ, બોર્ડર અને બંદરો પર આવતા-જતા લોકો પર કડક નજર રાખવામાં આવી રહી છે. આ ઉપરાંત, દિલ્હીની ત્રણ કેન્દ્રીય સરકારી હોસ્પિટલો, રામ મનોહર લોહિયા (આરએમએલ), સફદરજંગ અને લેડી હાર્ડિન્જ મેડિકલ કોલેજને પણ આઇસોલેશન વોર્ડ તૈયાર કરવા સૂચના આપવામાં આવી છે.

મંકીપોક્સ વિશે, ઈન્ડિયન મેડિકલ એસોસિએશન ઈસ્ટ દિલ્હી શાખાના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ડૉ. ગ્લેડબિન ત્યાગીએ જણાવ્યું હતું કે 2022માં કોરોના કટોકટી પછી મંકીપોક્સ સૌથી વધુ ચર્ચાતી બીમારી છે. તેને MPOX પણ કહેવાય છે. તેમણે કહ્યું કે અત્યાર સુધીમાં સમગ્ર વિશ્વમાં મંકીપોક્સના એક લાખથી વધુ કેસ નોંધાયા છે. આમાં 200 થી વધુ લોકોના મોત પણ થયા છે. પરંતુ, સારી વાત એ છે કે હાલમાં ભારતમાં એક પણ કેસ જોવા મળ્યો નથી.

આફ્રિકન દેશોમાં વાયરસ ફેલાયો છે: ડૉ. ગ્લેડબિન ત્યાગીએ કહ્યું કે માર્ચ 2024 પહેલા ઓછામાં ઓછો એક કેસ જોવા મળ્યો હતો. હાલમાં મળતી માહિતી મુજબ મંકીપોક્સ વાયરસે તેનું પાત્ર બદલ્યું છે. આ પછી, આ વાયરસની લોકોને બીમાર કરવાની ક્ષમતા અને મૃત્યુની સંભાવના થોડી વધી ગઈ છે. આ વાઈરસ આફ્રિકન દેશોમાં ફેલાયો છે. અહીંથી તે યુરોપિયન દેશોમાં પણ પહોંચી રહ્યું છે. તેનાથી બાળકોને વધુ અસર થાય છે.

ડૉ. ગ્લેડબિન ત્યાગીએ જણાવ્યું કે, પાકિસ્તાનમાં હમણાં જ એક કેસ સામે આવ્યો છે. બાંગ્લાદેશમાં પણ કેટલાક કેસ નોંધાયા છે. ભારતના નજીકના પડોશમાં કેસ નોંધાયા પછી, અહીં ફેલાવાની સંભાવના વધી ગઈ છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) એ પણ તેને વિશ્વ માટે સ્વાસ્થ્ય માટે ખતરો જાહેર કર્યો છે. કેન્દ્ર સરકારે પણ ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠક યોજીને એલર્ટ જાહેર કર્યું છે. તમામ તબીબી સંસ્થાઓને આનો સામનો કરવા માટે તૈયાર રહેવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.

શું છે લક્ષણો અને ઉપાયો: ડૉ. ગ્લેડબિન ત્યાગીએ જણાવ્યું કે જે રીતે પોક્સ તેના નામ સાથે જોડાયેલું છે. જેમ કે મેં બાળપણમાં સ્મોલ પોક્સ અને અછબડા વિશે સાંભળ્યું છે. આ શીતળાને કારણે થતા ડાઘ જેવા જ છે. અગાઉ તે વાંદરાઓમાં જોવા મળતું હતું. તે વાંદરાઓથી માણસોમાં ફેલાય છે, હવે તે માણસોમાંથી માણસોમાં પણ ફેલાવા લાગી છે.

મંકીપોક્સના લક્ષણો:તેના લક્ષણો અન્ય વાયરલ રોગો જેવા જ છે. જેમ કે તાવ, સ્નાયુઓમાં દુખાવો, માથાનો દુખાવો અને બેચેની. શરીર પર ફોલ્લીઓ પણ દેખાવા લાગે છે.

દર્દીને આઇસોલેટ કરવો જરૂરી છે: ડો.ત્યાગીએ જણાવ્યું હતું કે, મંકીપોક્સથી પીડિત દર્દીને આઇસોલેટ કરવો જરૂરી છે. આ કારણે તે બીજા કોઈને સંક્રમિત કરી શકતો નથી. તેમણે જણાવ્યું કે દર્દીને આઈસોલેટ કરવાનો સમય એકથી બે અઠવાડિયા સુધી ચાલે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં ચાર અઠવાડિયા જેટલો સમય લાગી શકે છે.

મંકીપોક્સ કેવી રીતે ફેલાય છે:ડૉ. ત્યાગીના જણાવ્યા અનુસાર, મંકીપોક્સના ફેલાવાના ઘણા મુખ્ય કારણો છે. તે દર્દીથી દર્દીમાં, જાતીય સંપર્ક દ્વારા અને ટુવાલ, સાબુ, કપડાં વગેરે જેવી વસ્તુઓ વહેંચવાથી ફેલાય છે. ટીપાં દ્વારા ફેલાવાની શક્યતા ઓછી છે. પરંતુ, રક્ષણ કરવું જોઈએ.

દેશમાં રસી ઉપલબ્ધ નથી: ડો.ત્યાગીએ કહ્યું કે, મંકીપોક્સની રસી હજુ મોટી માત્રામાં ઉપલબ્ધ નથી. જે દેશોમાં આ રોગ વધુ ફેલાયેલો છે, ત્યાં માત્ર થોડા જ લોકો પાસે રસી છે. તેથી, તેની સારવાર માત્ર લક્ષણોના આધારે એન્ટિવાયરલ સાથે આપી શકાય છે. તેનાથી બહુ સારા પરિણામો જોવા મળતા નથી. તેથી, નિવારણ એ મુખ્ય ઉપાય છે.