হায়দৰাবাদ: 2024 বৰ্ষটো ইছৰোৰ বাবে এক বিশেষ সফলতাৰ বৰ্ষ হিচাপে বিবেচিত হৈছে ৷ 2024 বৰ্ষৰ প্ৰথম দিনটোৰ পৰাই ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই সফলতা স্পৰ্শ কৰি আহিছে । মাহৰ পিছত মাহ ইছৰ’ই ইটোৰ পিছত সিটোকৈ ইতিহাস সৃষ্টি কৰি ভাৰতীয়ক গৌৰৱান্বিত কৰিছে । 1 জানুৱাৰীত XPOSAT আৰম্ভ হোৱাৰ পৰা ডিচেম্বৰ মাহত Proba-3 mission লৈকে ভাৰতৰ মহাকাশ জগতখনত বহু ঐতিহাসিক ঘটনা সংঘটিত হৈছে । অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ সতীশ ধাৱন মহাকাশ কেন্দ্ৰত বহু ঐতিহাসিক উৎক্ষেপণৰ সাক্ষী হৈছে । 2025 চনৰ নতুন বছৰক আদৰিবলৈ ওলোৱাৰ সময়ত পুৰণি বছৰটোত ইছৰোৰ কৃতিত্বৰ ওপৰত চকু ফুৰাওঁ আহক---
নতুন বছৰত XPOSAT মুকলি
ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ নতুন অভিযান আৰম্ভ হৈছিল নতুন বছৰত । নিৰ্ধাৰিত সময়ত 2024 চনৰ 1 জানুৱাৰীত পুৱা 9:10 বজাত শ্ৰীহৰিকোটাৰ সতীশ ধৱন মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা এক্স-ৰে পোলাৰিমিটাৰ উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ কৰা হয় । ইয়াক PSLV C85 ৰকেটে উৎক্ষেপণ কৰিছিল ৷ এই উপগ্ৰহটোৱে দুটা পেলোড কঢ়িয়াই লৈ ফুৰে, পলক্স আৰু এক্সপেক্ট আৰু ইয়াক পৃথিৱীৰ কম কক্ষপথত ৰখা হয় । এই অভিযান ইছৰোৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ ইয়াৰ দ্বাৰা কৃষ্ণগহ্বৰৰ গোপনীয়তা উন্মোচিত হ’ব আৰু নিউট্ৰন তৰাৰ ওপৰত অধিক গৱেষণা চলি আছে । মিছনৰ সময়সীমা 5 বছৰ ।
Aditya-L1 হেলো কক্ষপথত উপনীত হয়
6 জানুৱাৰীত ইছৰোৱে এক বৃহৎ সফলতা লাভ কৰে । ভাৰতৰ ছান মিছন Aditya-L1 বিমানে গন্তব্যস্থান L1 পইণ্ট (হেলো কক্ষপথ)ত উপনীত হয় । শ্ৰীহৰিকোটাৰ সতীশ ধৱন মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা 2023 চনৰ 2 ছেপ্টেম্বৰত মহাকাশলৈ উৎক্ষেপণ কৰা Aditya-L1 য়ে নিৰ্ধাৰিত সময় অনুসৰি 2024 চনৰ 6 জানুৱাৰীত পৃথিৱীৰ পৰা 15 লাখ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত থকা প্ৰভা কক্ষপথত উপস্থিত হয় । Aditya-L1 য়ে এই কক্ষপথত সূৰ্যৰ বিভিন্ন গতিবিধি, সৌৰজ্বল আৰু মহাকাশৰ বতৰৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰি আছে ।
INSAT-3DS উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ
ইছৰোৱে 17 ফেব্ৰুৱাৰীৰ সন্ধিয়া 5:35 বজাত অন্ধ্ৰ উপকূলৰ শ্ৰীহৰিকোটাৰ সতীশ ধৱন মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা বতৰ উপগ্ৰহ INSAT-3DS সফলতাৰে উৎক্ষেপণ কৰে । এই উপগ্ৰহটো উৎক্ষেপণ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল জি এছ এল ভি ৰকেট । উপগ্ৰহটোৰ নাম দিয়া হৈছে ‘Nati Vay’। এই উপগ্ৰহটোৰ ওজন 2274 কিলোগ্ৰাম । ইয়াত একাধিক পেলোড আছে । পৃথিৱী বিজ্ঞান মন্ত্ৰণালয়ৰ অধীনৰ কেইবাটাও বিভাগ এই উপগ্ৰহৰ দ্বাৰা উপকৃত হ’ব । বতৰৰ পূৰ্বাভাস আৰু তথ্য আৰু প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাৰ ক্ষেত্ৰত এই উপগ্ৰহটোৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব ।
গগনিয়ানৰ বাবে 4 জন মহাকাশচাৰীৰ নাম ঘোষণা
ভাৰতৰ প্ৰথমটো মানৱ সম্পন্ন অভিযান গগনিয়ানত কোনে মহাকাশলৈ যাব ? 27 ফেব্ৰুৱাৰীত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে এই অপেক্ষাৰ অন্ত পেলাইছিল ৷ গ্ৰুপৰ অধিনায়ক প্ৰশান্ত বালকৃষ্ণ নাইৰ, অজিত কৃষ্ণন, গ্ৰুপৰ অধিনায়ক অংগদ প্ৰতাপ আৰু উইং কমাণ্ডাৰ সুব্ৰংশু শুক্লাৰ নাম ঘোষণা কৰা হয় । এই 4 জন নিৰ্বাচিত মহাকাশচাৰীয়ে বায়ুসেনাত উইং কমাণ্ডাৰ বা গ্ৰুপ কেপ্তেইন হিচাপে কাম কৰি আছিল । নাম ঘোষণা হোৱাৰ পিছত মহাকাশৰ বায়ুমণ্ডলৰ লগত খাপ খুৱাব পৰাকৈ প্ৰশিক্ষণ লৈ আছে । শেহতীয়াকৈ গগনিয়ান মিছনৰ প্ৰাথমিক ক্ৰু মেম্বাৰ গ্ৰুপ কেপ্তেইন সুভাংশু শুক্লা আৰু বেকআপ ক্ৰু মেম্বাৰ গ্ৰুপ কেপ্তেইন প্ৰশান্ত বালকৃষ্ণ নাইৰে আমেৰিকাত প্ৰাৰম্ভিক প্ৰশিক্ষণ সম্পূৰ্ণ কৰিছে । আগষ্ট মাহৰ প্ৰথম সপ্তাহৰ পৰাই তেওঁলোকে আমেৰিকাত প্ৰশিক্ষণ আৰম্ভ কৰিছিল । 2026 চনৰ শেষৰ ফালে গগনিয়ান অভিযান আৰম্ভ হ’ব ।
- পুষ্পক (RLV LEX-02)ৰ সফল পৰীক্ষা
22 মাৰ্চত ইছৰোৱে আন এক সফলতা লাভ কৰে । ইছৰোৱে পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য উৎক্ষেপণ বাহন পুষ্পক সফলতাৰে পৰীক্ষা কৰে । আন এক কৃতিত্বত 22 মাৰ্চৰ পুৱা 7.10 বজাত কৰ্ণাটকৰ চিত্ৰদুৰ্গাস্থিত এৰ’নটিকেল টেষ্ট ৰেঞ্জত স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে ৰাণৱেত অৱতৰণ কৰে এই পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য উৎক্ষেপণ বাহনখন । ইয়াৰ পূৰ্বে ইছৰোই দুবাৰকৈ পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য উৎক্ষেপণ বাহন সফলতাৰে অৱতৰণ কৰিছিল । যোৱা বছৰ ইয়াৰ উৎক্ষেপণ পৰীক্ষাৰ সময়ত প্ৰায় 4.5 কিলোমিটাৰ উচ্চতাৰ পৰা বায়ুসেনাৰ চিনুক হেলিকপ্টাৰৰ পৰা পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য উৎক্ষেপণ বাহন (আৰ এল ভি) উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল । পৰীক্ষাৰ সময়ত ৰাণৱেত সফলতাৰে অৱতৰণ কৰে RLV ।
- RLV LEX-03 স্বয়ংক্ৰিয় লেণ্ডিং সফল
ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই 23 জুনত পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য উৎক্ষেপণ বাহন (আৰ এল ভি) অৱতৰণ পৰীক্ষা (এল ই এক্স)ত একেৰাহে তৃতীয়বাৰৰ বাবে সফলতা লাভ কৰে । য’ত আৰ এল ভি লেক্স-03 স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে ৰাণৱেত সফলতাৰে অৱতৰণ কৰে । ইয়াৰ লগে লগে ইছৰোই বিকশিত কৰা টেকন’লজি নেভিগেচন, কণ্ট্ৰ’ল চিষ্টেম, লেণ্ডিং গিয়াৰ আদিও এক প্ৰকাৰে সফল হ’ল ।
- এ টি ভি ডি03ৰ দ্বিতীয় সফল পৰীক্ষা
22 জুলাইত ইছৰোই দ্বিতীয়বাৰৰ বাবে বায়ু শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ প্ৰপালচন প্ৰযুক্তি সফলতাৰে পৰীক্ষা কৰিছিল । আৰ এইচ-560 চাউণ্ডিং ৰকেটৰ দুয়োফালে ইটোৱে সিটোৰ সমান্তৰালভাৱে স্থাপন কৰা এই প্ৰপালচন ব্যৱস্থাসমূহ শ্ৰীহৰিকোটাৰ সতীশ ধাৱন মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল । উল্লেখযোগ্য যে, বায়ু শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ প্ৰপালচন ব্যৱস্থা অনুসৰি ৰকেটটোৱে কেৱল ইন্ধনহে কঢ়িয়াই লৈ ফুৰে, কিন্তু ইয়াত অন-বৰ্ড অক্সিডাইজাৰ নাথাকে । ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে বায়ুমণ্ডলীয় অক্সিজেনক অক্সিডাইজাৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি ইন্ধন জ্বলোৱা হয়, যাৰ ফলত ৰকেটবোৰ যথেষ্ট লঘু আৰু কাৰ্যক্ষম হৈ পৰে । যদি ৰকেটটো লঘু হয় তেন্তে ইয়াত সৰ্বাধিক পেলোড পঠিয়াব পাৰি । এই লক্ষ্যৰে এই পৰীক্ষা ISRO-এ চলাইছিল ।
- SSLV-D3 ৰ সফল আৰম্ভণি