বিশেষ প্ৰতিবেদন, ১৯ জুলাই :সামগ্ৰী নিৰ্মাণ কৰা যিকোনো মুখ্য উদ্যোগ এটা সুবিধাৰে আৰম্ভ হয় । সেই উদ্যোগটো আন স্থানলৈ সম্প্ৰসাৰিত কৰাটো অন্তিম উপভোক্তাৰ পছন্দৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে । সেই উদ্যোগবোৰে লাহে লাহে স্থানীয়, আঞ্চলিক, ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু গোলকীয় স্তৰৰ বজাৰত ক্ৰমান্বয়ে প্ৰৱেশ কৰে । এই শাখাবোৰত ব্ৰেণ্ডবোৰৰ মাজত গ্ৰাহকৰ পছন্দ ব্যক্তিগত ধাৰণাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে ।
এই ব্যৱসায়বোৰৰ মূলধন ব্যয় বিক্ৰী ব্যয়ৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ হ'ব, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ লাভৰ মাৰ্জিন পৰৱৰ্তী মূলধনলৈ ঘূৰাই দিয়া হ'ব । ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে প্ৰাৰম্ভিক ৰোল আউট ব্যয় ন্যূনতম হ'ব পাৰে । সেৱা হিচাপে টেলিকম খণ্ডৰ কাহিনী তেনে নহয় । নিৰৱচ্ছিন্ন ৰাষ্ট্ৰীয় সংযোগ প্ৰদান কৰিবলৈ, সেৱাটো সমগ্ৰ অনুজ্ঞাপ্ৰাপ্ত সেৱা ক্ষেত্ৰ বা ৰাষ্ট্ৰত একেলগে কাৰ্যকৰী কৰিব লাগে ।
বৰ্তমানৰ চৰকাৰী নীতি, স্পেকট্ৰাম উপলব্ধতা, নিয়ামক বাধা, দীৰ্ঘম্যাদী আৰু হাৰ্ডৱেৰৰ সামঞ্জস্য, ভৱিষ্যতৰ প্ৰযুক্তিগত পৰিৱৰ্তন, সেৱা ক্ষেত্ৰৰ বিভিন্ন ভৌগোলিক পৰিস্থিতিৰ দৰে সকলো মাপকাঠি বিবেচনা কৰি, CAPEXৰ প্ৰয়োজনীয়তা যথেষ্ট । এই অসুবিধা দূৰ কৰিবলৈ, টিএছপিয়ে(TSP) বিভিন্ন প্ৰচাৰমূলক অফাৰৰ ৰূপত বিনামূলীয়া সেৱাৰ আশ্ৰয় লৈছে ।
বিভিন্ন সামগ্ৰীৰ শুল্ক ইচ্ছাকৃতভাৱে ব্যয় মূল্যৰ তলত ৰখা হয় যাতে সেইবোৰ আকৰ্ষণীয় হয় আৰু ইতিমধ্যে বিদ্যমান টিএছপি, বিশেষকৈ বিএছএনএল/এমটিএনএলৰ পৰা গ্ৰাহকসকলৰ ব্যাপক প্ৰস্থান হয় । ২০১১ চনৰ জানুৱাৰীৰ পৰা TRAIৰ দ্বাৰা অনুমোদিত MNPৰ বাবে কৃতজ্ঞ ।
১৯৯০ চনৰ পিচত বহু TSPয়ে প্ৰতিযোগিতামূলক পৰিৱেশৰ অধীনত মোবাইল সেৱা আৰম্ভ কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছিল । ২০০৪ চনত Rcomৰ প্ৰৱেশৰ লগে লগে অযৌক্তিক মূল্য নিৰ্ধাৰণৰ যুঁজৰ গতি বৃদ্ধি পাইছিল । পৰৱৰ্তী দশকত বহুতো সৰু সৰু TSP দেখা গৈছিল । কিন্তু পৰৱৰ্তী সময়ত সেইবোৰ বন্ধ হয় ।
উল্লেখ্য যে, ১৯৯৫ চনৰ ৩১ জুলাইত পশ্চিমবংগৰ তদানীন্তন মুখ্যমন্ত্ৰী জ্যোতি বসুৱে মোদীৰ টেলষ্ট্ৰাৰ মোবাইল নেট সেৱা উদ্বোধন কৰি কলকাতাৰ পৰা নতুন দিল্লীত তদানীন্তন কেন্দ্ৰীয় টেলিকম মন্ত্ৰী সুখৰামলৈ প্ৰথমটো ফোন কল কৰিছিল । ২০১৬ চনত জিঅ' (Jio) প্লেটফৰ্ম মুকলি কৰাৰ ফলত বজাৰৰ গতিশীলতা যথেষ্ট পৰিৱৰ্তন হয় । কিয়নো কোম্পানীটোৱে প্ৰথম বছৰৰ কাৰ্যকলাপত বিনামূলীয়া ডাটা/ভইচ সেৱা প্ৰদান কৰে, যাৰ ফলত বজাৰত এক তীব্ৰ প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা দেখা যায় ।
ৰিচাৰ্জ প্লেন বৃদ্ধি টেলিকম কোম্পানীৰ; অৰ্থনৈতিক প্ৰভাৱ (ETV Bharat) জিঅ'ই কাৰ্যকলাপৰ প্ৰথম ৬ মাহত ১০০ মিলিয়নতকৈও অধিক গ্ৰাহক লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হয় । ভাৰতী এয়াৰটেলে কেৱল একমাত্ৰ এই যুঁজত থিয় হৈ আছিল । আইডিয়া চেলুলাৰ আৰু ভোডাফোন ইণ্ডিয়া লিমিটেডে কৌশলগতভাৱে ৱৰ্তী থকাৰ বাবে ২০১৮ চনত ভোডাফোন আইডিয়া লিমিটেড গঠন কৰিবলৈ একত্ৰিত হ'বলৈ বাধ্য হয় ।
এই গুৰুত্বপূৰ্ণ ক্ষেত্ৰত নকল পৰিহাৰ কৰিবলৈ এজিআৰ বিলম্বিত পৰিশোধ, বকেয়া ধনক ইকুইটিলৈ ৰূপান্তৰ আদি বিবেচনা কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰত চৰকাৰে ভিআইএলৰ প্ৰতি সহানুভূতিশীল হোৱাৰ দায়িত্ব বহন কৰিছে । শেহতীয়াকৈ ২০২৪ চনৰ ২৫ জুনত সমাপ্ত হোৱা স্পেকট্ৰাম নিলামত চৰকাৰে নিলামৰ বাবে ৯৬,২৩৮ কোটি টকাৰ ১০,৫০০ মেগাহাৰ্জ ৰেডিঅ' তৰংগ স্থাপন কৰাৰ সময়ত এয়াৰটেল, আৰজিঅ' আৰু ভিআইএলয়ে একেলগে ১১,৩৪১ কোটি টকাত মাত্ৰ ১৪১.৪ মেগাহাৰ্জ ক্ৰয় কৰিছিল । ই ভাৰত চৰকাৰৰ বাজেটৰ ৰাজহ যথেষ্ট হ্ৰাস কৰিছিল ।
ব্যক্তিগত TSPৰ দ্বাৰা গ্ৰহণ কৰা অনৈতিক প্ৰতিযোগিতা আৰু অযৌক্তিক মূল্য নিৰ্ধাৰণৰ বাবে ভাৰতীয় গ্ৰাহকসকলে দুটা দশকতকৈও অধিক সময় ধৰি কোনো ব্যয়/কম খৰচত তথ্য উপভোগ কৰি আছিল ।
দীৰ্ঘদিন ধৰি ভাৰত বিশ্বৰ ২৩৭ খন দেশৰ ভিতৰত প্ৰতি জিবি ব্যয়ত আটাইতকৈ সস্তা আছিল আৰু বৰ্তমান অষ্টম স্থানৰ ওচৰত আছে । আনহাতে ব্ৰিটেইন ৫৮ আৰু আমেৰিকা ২১৯ স্থানত আছে । এতিয়া আটাইকেইটা TSPয়ে শুল্ক ১২ ৰ পৰা ২৫ শতাংশ বৃদ্ধি কৰিছে আৰু ২০২৫ বিত্তীয় বৰ্ষৰ শেষলৈ এআৰপিইউক বৰ্তমানৰ ২০০ স্তৰৰ পৰা ৩০০ টকালৈ বৃদ্ধি কৰিব বুলি আশা কৰিছে ।
বিত্তীয় বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে নিয়োজিত কেপেক্সৰ ওপৰত যুক্তিসঙ্গত ৰিটাৰ্ণে টেলকোচক কাৰ্যকৰীভাৱে লাভান্বিত কৰিব, আৰু তেওঁলোকক বিকাশৰ সৈতে একেসময়তে কিউ.ও.এছ.-ত মনোনিৱেশ কৰিবলৈ সক্ষম কৰিব, প্ৰয়োজন অনুসৰি ইয়াৰ টাৱাৰ আন্তঃগাঁথনি বৃদ্ধি কৰি, মসৃণ হেণ্ড-অভাৰৰ বাবে আৰু কল ড্ৰপিং পৰিহাৰ কৰি। গ্ৰাহকক প্ৰেম কৰাটো লাহে লাহে শূন্যলৈ নামি আহিব লাগে ।
বিত্তীয় বিশেষজ্ঞসকলে বিশ্বাস কৰে যে পৰিকল্পিত মূলধন ব্যয়ৰ ওপৰত যুক্তিসংগত লাভে টেলিকম কোম্পানীবোৰক কাৰ্যকলাপত লাভান্বিত কৰিব আৰু তেওঁলোকক বিকাশৰ লগতে QOSৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিবলৈ সক্ষম হ'ব । প্ৰয়োজন হ'লে তেওঁলোকৰ টাৱাৰ আন্তঃগাঁথনি বৃদ্ধি কৰিব, যাৰ ফলত সহজে হস্তান্তৰ হ'ব আৰু কল হ্ৰাস হোৱা পৰিহাৰ কৰিব । গ্ৰাহকসকলক দিয়া ৰেহাই লাহে লাহে কমি আহিব ।
নিয়ন্ত্ৰক আৰু ভাৰত চৰকাৰে যুক্তিসংগত মূল্য নিৰ্ধাৰণৰ বিষয়ে গুৰুত্বসহকাৰে চিন্তা কৰা উচিত, যি কেৱল TSPসকলক লাভান্বিত কৰাই নহয় বেংক আৰু বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠানবোৰক TSPৰ ফলত হোৱা এনপিএ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব । চৰকাৰে স্পেকট্ৰামৰ আধাৰ মূল্য আৰু এজিআৰ দেয় পৰিমাণৰ সম্পূৰ্ণ পুনৰুদ্ধাৰৰ ক্ষেত্ৰত আপোচ কৰা উচিত নহয়, যি চাইবাৰ ভাবুকিৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ ইয়াৰ বিত্তীয় পুঁজি যোগান ধৰাত সহায় কৰিব । ই গ্ৰাহকসকলৰ দ্বাৰা তথ্যৰ অৰ্থনৈতিক ব্যৱহাৰৰ ফলত হোৱা নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰাত অৰিহণা যোগাব ।
(টোকা: এই প্ৰবন্ধত প্ৰকাশিত মতামতবোৰ লেখকৰ নিজৰ । ইয়াত প্ৰকাশিত তথ্য আৰু মতামতে ইটিভি ভাৰতৰ মতামত প্ৰতিফলিত নকৰে ।)