বিশেষ প্ৰতিবেদন, ৯ এপ্ৰিল : ২০৪৭ চনৰ ভিতৰত ভাৰতক সম্পূৰ্ণৰূপে বিকশিত ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে গঢ়ি তোলাৰ বাবে বৰ্তমান চৰকাৰৰ লক্ষ্য হৈছে 'বিকশিত ভাৰত ২০৪৭' । ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে নৰেন্দ্ৰ মোদী আৰু একেৰাহে তৃতীয় কাৰ্যকালৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী পদৰ প্ৰাৰ্থী হিচাপে সমগ্ৰ দেশৰ সকলো নাগৰিকৰ মাজত সামগ্ৰিক অৰ্থনৈতিক অংশগ্ৰহণ বৃদ্ধিৰ বিকশিত ভাৰতৰ দৃষ্টিভংগীৰ মূল উদ্দেশ্যটো তীব্ৰভাৱে ভাগ বতৰা কৰিবলৈ কোনো ধৰণৰ চেষ্টা এৰি দিয়া নাই ।
ইফালে, ৪ জন বিশিষ্ট অৰ্থনীতিবিদৰ দ্বাৰা ৰচনা কৰা পেৰিছস্থিত বিশ্ব বৈষম্য পৰীক্ষাগাৰৰ শেহতীয়াকৈ প্ৰচাৰিত অধ্যয়ন অনুসৰি, ভাৰতৰ উপাৰ্জন আৰু সম্পদৰ বৈষম্যই এক ঐতিহাসিক শিখৰ স্পৰ্শ কৰিছে ৷ যাৰ ফলত ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ অসমান দেশসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম হৈ পৰিছে । ২০২২ চনত, ৰাষ্ট্ৰীয় উপাৰ্জনৰ অংশ ১ শতাংশ ভাৰতীয়ৰ আছিল । যি সৰ্বকালৰ সৰ্বাধিক আৰু আমেৰিকা আৰু ব্ৰিটেইনৰ দৰে উন্নত দেশবোৰতো অধিক ।
শীৰ্ষ ১ শতংশ ভাৰতীয়ৰ দেশৰ ৪০ শতাংশ সম্পদ আছিল আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় উপাৰ্জনৰ ২২.৬ শতাংশ আছিল । ১৯৫১ চনলৈ হ্ৰাস কৰা, ৰাষ্ট্ৰীয় উপাৰ্জনত তেওঁলোকৰ অংশ আছিল মাত্ৰ ১১.৫ শতাংশ আৰু আনকি ১৯৮০ৰ দশকত ৬ শতাংশ হাৰত কম আছিল । শীৰ্ষ ১০ শতাংশ ভাৰতীয়ৰ অংশও ১৯৫১ চনত ৰাষ্ট্ৰীয় উপাৰ্জনৰ ৩৬.৭ শতাংশৰ পৰা ২০২২ চনত ৫৭.৭ শতাংশলৈ বৃদ্ধি হৈছিল ।
আনহাতে, ১৯৫১ চনত ভাৰতীয়ৰ তলৰ অৰ্ধাংশই ২০.৬ শতাংশ উপাৰ্জন কৰিছিল, ২০২২ চনত ৰাষ্ট্ৰীয় উপাৰ্জনৰ মাত্ৰ ১৫ শতাংশৰ তুলনাত । মধ্য ৪০ শতাংশ ভাৰতীয়ই তেওঁলোকৰ উপাৰ্জনৰ অংশ ৪২.৮ শতাংশৰ পৰা (১৯৫১ চনত) ২৭.৩ শতাংশলৈ (২০২২ চনত) তীব্ৰ হ্ৰাস কৰিছে ।
আকৰ্ষণীয় প্ৰশ্ন
এই নিখুঁত ফলাফলবোৰে বহুতো প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰে যি নিৰ্বাচনী বণ্ড আঁচনিৰ চলিত তৎপৰতাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত ৰাজনৈতিক ধুমুহাৰ সৃষ্টি কৰিছে । যাক লোকসভা নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে উচ্চতম ন্যায়ালয়ে অসাংবিধানিক বুলি প্ৰত্যাহাৰ কৰিছে । কংগ্ৰেছ দলে অভিযোগ কৰিছে যে নৰেন্দ্ৰ মোদী চৰকাৰে দেশখনত এই 'কোটিপতি ৰাজ'ক আশ্ৰয় দিছিল যিটো 'ব্ৰিটিছ ৰাজ'তকৈ অধিক অসমান ।
২০১৪ ৰ পৰা ২০২৩ চনৰ ভিতৰত শীৰ্ষ-অন্তিম বৈষম্যৰ উত্থান বিশেষভাৱে উল্লেখ কৰা হৈছে বুলি এক বিশ্বব্যাপী বৈষম্য প্ৰতিবেদনৰ প্ৰকাশৰ উদ্ধৃতি দি সমালোচকসকলে ইয়াক মোদী চৰকাৰৰ নীতিৰ বাবে দায়ী কৰে যিয়ে তিনিটা পদ্ধতিৰ জৰিয়তে পোনপটীয়াকৈ এই নিৰন্তৰ বিকাশৰ সৃষ্টি কৰিছে: ধনীসকলক সমৃদ্ধ কৰা, দৰিদ্ৰসকলক বঞ্চিত কৰা আৰু তথ্য লুকুৱাই ৰখা ।
ভাৰত সঁচাকৈয়ে বিশ্বৰ আটাইতকৈ অসমান দেশসমূহৰ ভিতৰত এখন নেকি ? ইয়াৰ অৰ্থ এইটো নেকি যে ১৯৯১ চনৰ পৰা ভাৰতীয় অৰ্থনীতি মুকলি কৰাৰ লাভালাভ আৰু মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ (জিডিপি) ক্ষেত্ৰত ২০২২ চনত পঞ্চম সৰ্ববৃহৎ অৰ্থনীতি হিচাপে ভাৰতৰ উত্থানৰ দাবী সাধাৰণ লোকৰ বাবে প্ৰসাৰিত হোৱা নাছিল ? নীতি আয়োগৰ গৱেষণা পত্ৰৰ দাবী অনুসৰি বহুমাত্ৰিক দৰিদ্ৰতা ২০১৩-১৪ বৰ্ষৰ ২৯.১৭ শতাংশৰ পৰা ২০২২-২৩ বৰ্ষত সঁচাকৈয়ে ১১.২৮ শতাংশলৈ হ্ৰাস পাইছে নেকি ? ভাৰতত দৰিদ্ৰতা আৰু ক্ষুধা সঁচাকৈয়ে হ্ৰাস পাইছে নেকি ?
ক্ৰনি পুঁজিবাদক সেৱা আগবঢ়োৱাৰ বাবে অসামঞ্জস্যপূৰ্ণ নীতি নিৰ্ধাৰণ
অৰ্থনীতিবিদসকলে দীৰ্ঘদিন ধৰি উল্লেখ কৰি আহিছে যে ধনী ৰাষ্ট্ৰতকৈ দুখীয়া ৰাষ্ট্ৰসমূহত চৰকাৰী দুৰ্নীতি অধিক । এই দেশবোৰত দুৰ্নীতিৰ প্ৰাথমিক ৰূপ হৈছে ক্ৰনি পুঁজিবাদ । ভাড়া বিচৰা আচৰণ সাধাৰণতে কয়লা, তেল, গেছ, প্ৰতিৰক্ষা, বন্দৰ আৰু বিমানবন্দৰৰ দৰে খণ্ডত শক্তিশালীভাৱে বিদ্যমান য'ত চৰকাৰ জড়িত থাকে ।
ভাৰতত, শীৰ্ষ-অন্তিম বৈষম্যৰ উত্থান বিশেষকৈ স্পষ্ট, বিশ্বব্যাপী বৈষম্য প্ৰতিবেদনৰ দ্বাৰা উন্মোচিত হোৱাৰ দৰে, ২০১৪ আৰু ২০২৩ চনৰ ভিতৰত সম্পদৰ ঘনত্বৰ ৰূপত যিবোৰ চৰকাৰী নীতিৰ বাবে দায়ী হ'ব পাৰে যিবোৰ অসামঞ্জস্যপূৰ্ণ আৰু বৈষম্যমূলক প্ৰকৃতিৰ । নিশ্চিতভাৱে এনে নীতিবোৰে অংশীদাৰসকলৰ কঠোৰ বিৰোধিতাৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু আদালতৰ দ্বাৰা বাতিল কৰা হৈছিল ।
এটা উদাহৰণ লক্ষ্য কৰিলে দেখা যাব যে শেহতীয়া নিৰ্বাচনী বণ্ড খণ্ডটোৱে কৰ্পোৰেটৰ দ্বাৰা ক্ষমতাত থকা ৰাজনৈতিক দলবোৰক দান কৰা নিৰ্বাচনী বণ্ড আৰু চৰকাৰী চুক্তি আৰু প্ৰকল্প প্ৰদানৰ মাজৰ সম্পৰ্ক উন্মোচিত কৰে । সমালোচকসকলে আঙুলিয়াই দিছে যে মোদী প্ৰশাসনে ৰাজনৈতিক দলসমূহক আইনৰ দ্বাৰা সম্পূৰ্ণৰূপে আঘাত কৰি তুলিছিল, যাৰ ফলত এক নিৰপেক্ষ আৰু মুক্ত নিৰ্বাচন প্ৰক্ৰিয়া ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল ।
কোম্পানী আইন, ২০১৩, জনপ্ৰতিনিধিত্ব আইন, আৰবিআই আইন আৰু আয়কৰ আইনৰ সংশোধনৰ সৈতে চৰকাৰে একাধিক অসাংবিধানিক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়াটো আগুৱাই আনিছে ৷ এগৰাকী বিশিষ্ট অৰ্থনীতিবিদ প্ৰভাত পাটনায়কে মোদী চৰকাৰে অনুসৰণ কৰি থকা অৰ্থনৈতিক নীতিসমূহক 'জনসাধাৰণৰ প্ৰতি সম্পূৰ্ণৰূপে নিষ্ঠুৰ হোৱা আৰু সুবিধাবাদীৰ স্বাৰ্থ পূৰণৰ বাবে সম্পূৰ্ণৰূপে সমৰ্পিত' বুলি অভিহিত কৰে ।
২০২০ চনত অত্যন্ত বিতৰ্কিত কৃষি আইন প্ৰণয়ন (পিচত প্ৰত্যাহাৰ), ৰাজহুৱা খণ্ডৰ প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ চলি থকা বিনিয়োগ নীতি আৰু বিতৰ্কিত বন (সংৰক্ষণ) সংশোধনী ২০২৩ হৈছে মোদী বিতৰণৰ অধীনত ক্ৰনি পুঁজিবাদৰ কেৱল কেইটামান উদাহৰণ যাক অৰ্থনৈতিক ৰণনীতিৰ স্থিতিলৈ উন্নীত কৰা হৈছিল আৰু আত্মবিশ্বাসেৰে 'ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাৰ্থ, অনুসৰণ কৰা হৈছে '।