రాష్ట్రంలో గోకులం, మినీ గోకులం పథకాల కింద పశువుల సంరక్షణకు షెడ్లు నిర్మించాలని 2018లో ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. రెండు పశువులకు రూ.లక్ష, నాలుగు పశువులకు రూ.1.50 లక్షలు, ఆరు పశువులకు రూ.1.80 లక్షల అంచనాతో ప్రతిపాదనలను రూపొందించారు. రైతు వాటాగా 10% చెల్లిస్తే.. మిగిలిన 90% ఉపాధి హామీ నిధులు, పశు సంవర్థకశాఖ చెల్లిస్తాయి. ిల్లాకు వెయ్యి చొప్పున రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 13వేల ఏర్పాటు లక్ష్యంగా నిర్ణయించారు. 72,745 మంది రైతులు దరఖాస్తు చేశారు. దీంతో ప్రభుత్వం వాటి సంఖ్య పెంచింది. 55వేల మందికి అనుమతులు రాగా తమ వాటాగా 10% మొత్తాన్ని ప్రభుత్వానికి చెల్లించారు.
ప్రభుత్వం మారడంతో ఆశలు తలకిందులు
పశు సంవర్థకశాఖ అధికారుల సూచనతో... ఒక్కో జిల్లాకు 3వేల నుంచి 5వేల మంది రైతులు నిర్మాణాలను ప్రారంభించారు. షెడ్డుతోపాటు కింద కాంక్రీట్‌ పనులను పూర్తి చేశారు. గాలికి పంకాలనూ అమర్చారు. మొత్తంగా ఒక్కో షెడ్డు నిర్మాణానికి రూ.1.50 లక్షల నుంచి రూ.2 లక్షల వరకు ఖర్చు చేశారు. అంతలోనే రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వం మారడంతో.. మినీ గోకులం పనులు ఎక్కడివక్కడే ఆగిపోయాయి. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఎన్ని పూర్తయ్యాయో తెలియని పరిస్థితి నెలకొంది. అనుమతిచ్చినా నిర్మాణాలను ప్రారంభించని వాటిని, 25% లోపు పూర్తయిన వాటిని రద్దు చేయాలని అధికారులు ఆదేశించారు. ఈ సంగతి తెలియక కొందరు.. అప్పటికే చేపట్టిన పనులను పూర్తి చేశారు. 13 జిల్లాల్లో 40వేల వరకు షెడ్లు వివిధ దశల్లో (25% పైగా పనులతో) ఉన్నట్లు అంచనా. ఇందులో 30వేలకు పైగా షెడ్ల నిర్మాణం పూర్తయి ఉంటుందని చెబుతున్నారు.
అసలు.. ఆపై వడ్డీలు.. తడిసి మోపెడు
చిన్న, సన్నకారు రైతులు సొంతంగా రూ.లక్షలు ఖర్చు చేసే పరిస్థితి లేకనే.. ప్రభుత్వం రాయితీ ఇస్తుందని ముందుకొచ్చారు. ఇప్పుడు ఒక్కొక్కరికి సగటున రూ.1 లక్ష నుంచి రూ.1.50 లక్షల వరకు అప్పులు మిగిలాయి. లక్షన్నరకు ఏడాదికి.. 100కు రూ.2 వడ్డీపై లెక్కేస్తే రూ.36వేలు అవుతాయి. రెండున్నరేళ్లకు అసలు, వడ్డీ కలిపితే.. రూ.2.40 లక్షలు అవుతున్నాయి. వీటిని భరించలేక ఎక్కువ మంది రైతులు గేదెలను తెగనమ్మి అప్పులు తీరుస్తున్నారు. తామిప్పుడు కూలి పనికి పోతున్నట్లు పశ్చిమగోదావరి, తూర్పుగోదావరి, చిత్తూరు జిల్లాల్లోని పలువురు రైతులు వాపోయారు.
మా కుటుంబానికి ఉన్న నీడ పోయింది..
పశువులకు నీడ కోసం మినీ గోకులం కింద షెడ్డు వేసుకోవచ్చని చెప్పారు. నిర్మాణం గట్టిగా ఉండాలంటూ కాంక్రీట్‌ ఫ్లోరింగ్‌, ఇతరత్రా పనులు దగ్గరుండి చేయించారు. బిల్లు తర్వాత వస్తుంది. ముందు మీరు ఖర్చు పెట్టుకోవాలనడంతో చేతిలో ఉన్న రూ.50వేలు చాలక... రూ.1.50 లక్షల్ని కొంత 2 రూపాయల వడ్డీకి, మరికొంత 3 రూపాయల వడ్డీకి తెచ్చా. రెండున్నరేళ్లు గడచినా పైసా బిల్లు రాలేదు. అప్పులకు వడ్డీలు కట్టలేక.. ఆరు గేదెల్ని అమ్మేశా. ఒక పెయ్య మిగిలింది. మా ఇంటిని ఆదుకుంటూ వస్తున్న పాడి ఆదాయమూ పోయింది. అధికారులు ఇటీవల వచ్చి షెడ్డు ఫొటో తీసుకుపోయారు. డబ్బులు ఎప్పుడు వస్తాయో చెప్పలేదు. -కె.సుబ్బారావు, నవుడూరు, పశ్చిమగోదావరి
అప్పుడు రూ.1.80 లక్షల ఖర్చు.. ఇప్పుడు 70వేలతో సరి
మినీ గోకులాలకు బిల్లుల చెల్లింపు విషయాన్ని పశు సంవర్థకశాఖ ప్రభుత్వం దృష్టికి తీసుకెళ్లింది. దీంతో పంచాయతీరాజ్‌శాఖ యాప్‌ను రూపొందించింది. రైతులవారీ వివరాలను అందులో నమోదు చేసి.. నిర్మాణాల ఫొటోలను సేకరిస్తోంది. వీటికి అనుగుణంగా మెల్లిగా బిల్లులను చెల్లిస్తున్నారు. అయితే ప్రతిపాదనల మేరకు ఇవి ఉండటం లేదు. ‘నిర్మించి మూడేళ్లు పూర్తయింది. మొత్తం రూ.1.80 లక్షలు ఖర్చయింది, ఇప్పుడు రూ.70వేలే ఇచ్చారు. ఇంకేమీ రావని చెబుతున్నారు’ అని నెల్లూరు జిల్లా బుచ్చిరెడ్డిపాలెం మండలం రేబాల రైతు ఆదిశేషారెడ్డి వాపోయారు.
ఇదీ చదవండి..
power charges: ఇంకో 2,542 కోట్ల రూపాయల సర్దుబాటుకు డిస్కంలు సిద్ధం
