ETV Bharat / sukhibhava

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅਸਥਮਾ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵੀ ਹਨ ਜ਼ਰੂਰੀ

ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਅਸਥਮਾ (asthma treatment), ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫਾਂ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਫੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਨਾ ਸਿਰਫ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਆਯੁਰਵੇਦ 'ਚ ਦੱਸੀਆਂ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

Etv Bharat
Etv Bharat
author img

By

Published : Jan 10, 2023, 3:15 PM IST

ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀਆਂ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸੀਤ ਲਹਿਰ ਅਤੇ ਧੁੰਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਹਰ ਮੌਸਮ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਸਰਦੀ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਅਸਥਮਾ (asthma treatment), ਬ੍ਰੌਨਕਾਈਟਿਸ ਜਾਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਸ ਮੌਸਮ 'ਚ ਕਾਫੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸਥਮਾ (asthma treatment) ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਰਦੀਆਂ ਕਈ ਵਾਰ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਘੱਟ ਸੋਜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਇਹ ਸੋਜ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਤੰਗ ਜਾਂ ਸੁੰਗੜਨ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਜਾਂ ਤੁਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਸਾਹ ਫੁੱਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਫੇਫੜੇ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਲਗਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਵਧਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਛਾਤੀ ਵਿਚ ਜਕੜਨ, ਖੰਘ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਦਮਾ: ਡਾ. ਅਨਿਲ ਜੋਸ਼ੀ (ਬੀ.ਏ.ਐਮ.ਐਸ.), ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਹਸਪਤਾਲ, ਹਰਿਦੁਆਰ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦਮਾ ਜਾਂ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਫ ਅਤੇ ਵਾਤ ਦੋਸ਼ਾਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਦਮੇ ਨੂੰ ਮਹਾਂ ਸਵਾਸ, ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੇ ਦਮਾ ਨੂੰ ਤਾਮਕ ਸਵਾਸ ਅਤੇ ਮੱਧਮ ਜਾਂ ਹਲਕੇ ਦਮੇ ਨੂੰ ਸ਼ੂਦਰ ਸਵਾਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਮੇ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦਮੇ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਐਲਰਜੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਗੰਭੀਰ ਦਮਾ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕੰਟਰੋਲ ਅਤੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਪਿਪਲੀ, ਹਰਿਤਕੀ, ਸੁੰਥੀ, ਮਧੂ, ਵਾਸਕਾ, ਕਾਂਤਕਾਰੀ, ਪੁਸ਼ਕਰਮੂਲ, ਵਾਸਾਵਲੇਹ, ਸੀਤੋਪਾਲਦੀ ਚੂਰਨਾ ਅਤੇ ਮੁਲੇਥੀ ਆਦਿ ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਰਤ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰਸੋਨਮ ਯਾਨੀ ਲਸਣ ਅਤੇ ਹਿੰਗ ਨੂੰ ਵੀ ਅਸਥਮਾ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਦਵਾਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਮਾ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਇਲਾਜ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਅਸਥਮਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ: ਡਾ. ਜੋਸ਼ੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਅਸਥਮਾ (asthma prevention) ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕ ਵੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕਿਉਂਕਿ ਆਯੁਰਵੇਦ ਇਲਾਜ ਲਈ ਸਿਰਫ ਦਵਾਈ ਜਾਂ ਇਲਾਜ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਸੰਬੰਧੀ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਵੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਓ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।

ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਦਮੇ ਦੇ ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਭੋਜਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਰਮੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਦਰਕ, ਤੁਲਸੀ, ਲਸਣ, ਆਂਵਲਾ, ਅੰਜੀਰ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਮਸਾਲੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ, ਲੌਂਗ, ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਅਤੇ ਜਾਇਫਲ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਇਕ ਜਾਂ ਦੂਜੇ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕੋਸੇ ਜਾਂ ਕੋਸੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਹਲਦੀ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣਾ ਅਤੇ ਕੋਸੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਅਦਰਕ ਦਾ ਰਸ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਦ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੀਣ ਨਾਲ ਵੀ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮੌਸਮੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ 'ਚ ਅਸਥਮਾ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਮੌਸਮੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਮੇ ਦੇ ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਭੋਜਨ, ਮਾਸਾਹਾਰੀ, ਮਸਾਲੇਦਾਰ, ਤਲੇ ਜਾਂ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ, ਦਹੀਂ, ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ, ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕ ਜਾਂ ਆਈਸਕ੍ਰੀਮ ਆਦਿ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿੱਠਾ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਦਹੀਂ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਹੋਰ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ: ਦਮਾ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।

  • ਗਿੱਲੀ ਅਤੇ ਧੂੜ ਭਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ।
  • ਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਧੁੰਦ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਜਾਂ ਸੈਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  • ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀ ਦਮੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ੇ ਪੇਂਟ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨਾਲ ਸਪਰੇਅ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਜਾਂ ਪਰਫਿਊਮ ਹੋਵੇ।
  • ਅਸਥਮਾ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੂੰਏਂ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਧੂਪ ਸਟਿਕਸ, ਧੂਪ ਸਟਿਕਸ, ਹਵਨ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਜਾਂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਆਦਿ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਜਾਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਾਸਕ ਪਾ ਕੇ ਜਾਂ ਨੱਕ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਢੱਕ ਕੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  • ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ।
  • ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਰੀਰਕ ਕਸਰਤਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਲਕੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਕਸਰਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
  • ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿਚ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹਨ।

ਡਾਕਟਰੀ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿਚ ਦਮੇ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਜਾਂ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ (asthma treatment) ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਇਲਾਜ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵੀ ਅਪਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਨਸਿਆ ਕਰਮ ਅਤੇ ਵਾਮਨ ਕਰਮ ਆਦਿ। ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਚਕਰਮਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇਹ ਉਪਚਾਰ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸ਼ੁੱਧੀਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵੀ ਦਮੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਦਮੇ ਜਾਂ ਸਾਹ (asthma treatment) ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਹਮੇਸ਼ਾ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਹੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਾਪਰਨ ਕਾਰਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਅਤੇ ਤੀਬਰਤਾ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਹੀ ਬੀਮਾਰੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਿਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਸਥਿਤੀ ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:Body Mass Index ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮੂਡ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ? ਇਥੇੇ ਜਾਣੋ

ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀਆਂ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸੀਤ ਲਹਿਰ ਅਤੇ ਧੁੰਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਹਰ ਮੌਸਮ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਸਰਦੀ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਅਸਥਮਾ (asthma treatment), ਬ੍ਰੌਨਕਾਈਟਿਸ ਜਾਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਸ ਮੌਸਮ 'ਚ ਕਾਫੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸਥਮਾ (asthma treatment) ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਰਦੀਆਂ ਕਈ ਵਾਰ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਘੱਟ ਸੋਜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਇਹ ਸੋਜ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਤੰਗ ਜਾਂ ਸੁੰਗੜਨ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਜਾਂ ਤੁਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਸਾਹ ਫੁੱਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਫੇਫੜੇ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਲਗਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਵਧਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਛਾਤੀ ਵਿਚ ਜਕੜਨ, ਖੰਘ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਦਮਾ: ਡਾ. ਅਨਿਲ ਜੋਸ਼ੀ (ਬੀ.ਏ.ਐਮ.ਐਸ.), ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਹਸਪਤਾਲ, ਹਰਿਦੁਆਰ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦਮਾ ਜਾਂ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਫ ਅਤੇ ਵਾਤ ਦੋਸ਼ਾਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਦਮੇ ਨੂੰ ਮਹਾਂ ਸਵਾਸ, ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੇ ਦਮਾ ਨੂੰ ਤਾਮਕ ਸਵਾਸ ਅਤੇ ਮੱਧਮ ਜਾਂ ਹਲਕੇ ਦਮੇ ਨੂੰ ਸ਼ੂਦਰ ਸਵਾਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਮੇ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦਮੇ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਐਲਰਜੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਗੰਭੀਰ ਦਮਾ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕੰਟਰੋਲ ਅਤੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਪਿਪਲੀ, ਹਰਿਤਕੀ, ਸੁੰਥੀ, ਮਧੂ, ਵਾਸਕਾ, ਕਾਂਤਕਾਰੀ, ਪੁਸ਼ਕਰਮੂਲ, ਵਾਸਾਵਲੇਹ, ਸੀਤੋਪਾਲਦੀ ਚੂਰਨਾ ਅਤੇ ਮੁਲੇਥੀ ਆਦਿ ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਰਤ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰਸੋਨਮ ਯਾਨੀ ਲਸਣ ਅਤੇ ਹਿੰਗ ਨੂੰ ਵੀ ਅਸਥਮਾ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਦਵਾਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਮਾ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਇਲਾਜ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਅਸਥਮਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ: ਡਾ. ਜੋਸ਼ੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਅਸਥਮਾ (asthma prevention) ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕ ਵੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕਿਉਂਕਿ ਆਯੁਰਵੇਦ ਇਲਾਜ ਲਈ ਸਿਰਫ ਦਵਾਈ ਜਾਂ ਇਲਾਜ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਸੰਬੰਧੀ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਵੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਓ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।

ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਦਮੇ ਦੇ ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਭੋਜਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਰਮੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਦਰਕ, ਤੁਲਸੀ, ਲਸਣ, ਆਂਵਲਾ, ਅੰਜੀਰ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਮਸਾਲੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ, ਲੌਂਗ, ਵੱਡੀ ਇਲਾਇਚੀ ਅਤੇ ਜਾਇਫਲ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਇਕ ਜਾਂ ਦੂਜੇ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕੋਸੇ ਜਾਂ ਕੋਸੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਹਲਦੀ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣਾ ਅਤੇ ਕੋਸੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਅਦਰਕ ਦਾ ਰਸ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਦ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੀਣ ਨਾਲ ਵੀ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮੌਸਮੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ 'ਚ ਅਸਥਮਾ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਮੌਸਮੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਮੇ ਦੇ ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਭੋਜਨ, ਮਾਸਾਹਾਰੀ, ਮਸਾਲੇਦਾਰ, ਤਲੇ ਜਾਂ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ, ਦਹੀਂ, ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ, ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕ ਜਾਂ ਆਈਸਕ੍ਰੀਮ ਆਦਿ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿੱਠਾ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਦਹੀਂ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਹੋਰ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ: ਦਮਾ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।

  • ਗਿੱਲੀ ਅਤੇ ਧੂੜ ਭਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ।
  • ਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਧੁੰਦ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਜਾਂ ਸੈਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  • ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀ ਦਮੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ੇ ਪੇਂਟ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨਾਲ ਸਪਰੇਅ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਜਾਂ ਪਰਫਿਊਮ ਹੋਵੇ।
  • ਅਸਥਮਾ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੂੰਏਂ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਧੂਪ ਸਟਿਕਸ, ਧੂਪ ਸਟਿਕਸ, ਹਵਨ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਜਾਂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਆਦਿ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਜਾਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਾਸਕ ਪਾ ਕੇ ਜਾਂ ਨੱਕ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਢੱਕ ਕੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  • ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ।
  • ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਰੀਰਕ ਕਸਰਤਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਲਕੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਕਸਰਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
  • ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿਚ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹਨ।

ਡਾਕਟਰੀ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿਚ ਦਮੇ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਜਾਂ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ (asthma treatment) ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਇਲਾਜ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵੀ ਅਪਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਨਸਿਆ ਕਰਮ ਅਤੇ ਵਾਮਨ ਕਰਮ ਆਦਿ। ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਚਕਰਮਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇਹ ਉਪਚਾਰ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸ਼ੁੱਧੀਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵੀ ਦਮੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਦਮੇ ਜਾਂ ਸਾਹ (asthma treatment) ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਹਮੇਸ਼ਾ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਹੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਾਪਰਨ ਕਾਰਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਅਤੇ ਤੀਬਰਤਾ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਹੀ ਬੀਮਾਰੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਿਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਸਥਿਤੀ ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:Body Mass Index ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮੂਡ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ? ਇਥੇੇ ਜਾਣੋ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.