ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁੰਗਰਦੀਆਂ ਦਾਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਛੋਲੇ, ਮੂੰਗੀ ਅਤੇ ਮਟਰ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹਨ। ਪਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਪੁੰਗਰੇ ਹੋਏ ਆਲੂ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਲੂਆਂ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਸਪਾਉਟ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਲੂਆਂ ਦੇ ਪੁੰਗਰ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਜੀ ਹਾਂ...ਆਲੂਆਂ 'ਤੇ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਸਪ੍ਰਾਉਟਸ ਵਿਚ ਗਲਾਈਕੋਆਲਕਲੋਇਡਜ਼ ਨਾਮਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਰਸਾਇਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਪੁੰਗਰਦੇ ਆਲੂਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਗਲਾਈਕੋਆਲਕਲੋਇਡਜ਼ (Glycoalkaloids) ਕੀ ਹਨ?: ਗਲਾਈਕੋਆਲਕਲੋਇਡਜ਼ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਲੂ, ਟਮਾਟਰ, ਬੈਂਗਣ ਅਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਗਲਾਈਕੋਆਲਕਲੋਇਡਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਸੋਲਾਨਾਈਨ ਅਤੇ ਚੈਕੋਨਾਈਨ। ਪੁੰਗਰੇ ਹੋਏ ਆਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਰਸਾਇਣ ਦੀ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖਰਾਬ ਆਲੂ ਅਤੇ ਹਰੇ ਆਲੂ ਕੌੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਗਲਾਈਕੋਆਲਕਲੋਇਡਜ਼ ਖਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?: ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਦੇ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਜਾਂ ਇਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਕਈ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪੁੰਗਰੇ ਹੋਏ ਆਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਰਸਾਇਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਲਾਈਕੋਆਲਕਲੋਇਡਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਸੇਵਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਰੀਰ ਲਈ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਪੁੰਗਰੇ ਹੋਏ ਆਲੂ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਉਲਟੀ, ਦਸਤ, ਪੇਟ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਵਰਗੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਘੱਟ ਬੀ.ਪੀ, ਤੇਜ਼ ਨਬਜ਼, ਬੁਖਾਰ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਭੁੱਲਣਾ, ਪੇਟ ਦਰਦ, ਦਿਲ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਆਦਿ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਗਲਾਈਕੋਆਲਕਾਲੋਇਡਜ਼ ਦੀਆਂ ਉੱਚ ਖੁਰਾਕਾਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਗਲਾਈਕੋਆਲਕਾਲੋਇਡਜ਼ ਦੇ ਫਾਇਦੇ: ਗਲਾਈਕੋਆਲਕਾਲੋਇਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਸਿਹਤ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲਾਭ ਉਦੋਂ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟੀਆਂ ਖੁਰਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪੁੰਗਰਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀ ਕਰੀਏ: ਆਲੂਆਂ ਨੂੰ ਠੰਢੀ, ਸੁੱਕੀ ਅਤੇ ਹਨੇਰੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੰਗਰਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਜਿੱਥੇ ਪਿਆਜ਼ ਸਟੋਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਆਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੁੰਗਰਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਆਲੂ ਨਾ ਲਿਆਓ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਨਾ ਕਰੋ। ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਹੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਿੰਨੇ ਆਲੂ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਉਹਨੇ ਖਰੀਦਣੇ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਹਨ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁੰਗਰ ਦੇ ਆਲੂ ਖਾਣਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਗੋਂ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਔਰਤਾਂ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਪੁੰਗਰੇ ਹੋਏ ਆਲੂਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਤਾਂ ਅਣਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਪੁੰਗਰੇ ਹੋਏ ਆਲੂਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਪੁੰਗਰਦੇ ਜਾਂ ਹਰੇ ਆਲੂ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:Antacid: ਸਾਵਧਾਨ! ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਵੀ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਐਂਟੀਸਾਈਡ ਦਵਾਈ
