ETV Bharat / sukhibhava

artificial sweetener: ਖੰਡ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨਕਲੀ ਮਿੱਠੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਵੱਧ ਸਕਦੈ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ

author img

By

Published : Mar 3, 2023, 1:47 PM IST

ਭਾਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ 'ਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਨਕਲੀ ਮਿੱਠੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਖੰਡ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਤਾਜ਼ਾ ਖੋਜ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਜਿਸ ਨੂੰ ਏਰੀਥ੍ਰਾਈਟੋਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਕਲੀਨਿਕ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਣ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

artificial sweetener
artificial sweetener

ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਕਲੀਨਿਕ ਲਰਨਰ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਨੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 4,000 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ 'ਤੇ ਸਵੀਟਨਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਖੂਨ ਦੇ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੂਨ ਦੇ ਜੰਮਣ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ।



ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਜਵਾਬਦੇਹ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਕਲੀਨਿਕ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਸਵੀਟਨਰ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ, ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਜੋਖਮ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਡਾ. ਸਟੈਨਲੀ ਹੇਜ਼ਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜੋ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀਨੀਅਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ: ਸਟੈਨਲੇ ਹੇਜ਼ਨ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜ਼ੀਰੋ-ਸ਼ੂਗਰ ਜੂਸ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਨਿਡਰ ਹੋ ਕੇ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ੀਰੋ-ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਵਾਲੇ ਮਿੱਠੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਪਰ ਹੁਣ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਗਲੋਬਲ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਕੀ ਹੈ: ਇਹ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਮਿੱਠਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਠਾਸ ਦੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਸ਼ਰੂਮ, ਅੰਗੂਰ, ਤਰਬੂਜ ਅਤੇ ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦ ਕਿ ਸੋਇਆ ਸਾਸ, ਵਾਈਨ ਅਤੇ ਪਨੀਰ ਵਰਗੇ ਭੋਜਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਗਲੂਕੋਜ਼ ਦੇ ਫਰਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਮੱਕੀ ਜਾਂ ਕਣਕ ਦੇ ਸਟਾਰਚ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੇ ਪਾਊਡਰ ਵਰਗੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਖੰਡ ਨੂੰ ਫੂਡ ਐਂਡ ਡਰੱਗ ਐਡਮਨਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਵੀ ਲਗਭਗ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੀ ਖਪਤ ਵਧਦੀ ਗਈ। ਚੀਨੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 70 ਗੁਣਾ ਮਿੱਠੀ ਇਸ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੈਲੋਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਹੈ ਜੋ ਕੈਲੋਰੀ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇ ਕਿ ਪਾਚਨ ਤੰਤਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :- World Birth Defects Day 2023: ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਬੱਚਿਆ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਵਰਤੋਂ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ

ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਕਲੀਨਿਕ ਲਰਨਰ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਨੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 4,000 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ 'ਤੇ ਸਵੀਟਨਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਖੂਨ ਦੇ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੂਨ ਦੇ ਜੰਮਣ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ।



ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਜਵਾਬਦੇਹ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਕਲੀਨਿਕ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਸਵੀਟਨਰ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ, ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਜੋਖਮ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਡਾ. ਸਟੈਨਲੀ ਹੇਜ਼ਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜੋ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀਨੀਅਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ: ਸਟੈਨਲੇ ਹੇਜ਼ਨ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜ਼ੀਰੋ-ਸ਼ੂਗਰ ਜੂਸ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਨਿਡਰ ਹੋ ਕੇ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ੀਰੋ-ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਵਾਲੇ ਮਿੱਠੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਪਰ ਹੁਣ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਗਲੋਬਲ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਕੀ ਹੈ: ਇਹ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਮਿੱਠਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਠਾਸ ਦੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਸ਼ਰੂਮ, ਅੰਗੂਰ, ਤਰਬੂਜ ਅਤੇ ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦ ਕਿ ਸੋਇਆ ਸਾਸ, ਵਾਈਨ ਅਤੇ ਪਨੀਰ ਵਰਗੇ ਭੋਜਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਗਲੂਕੋਜ਼ ਦੇ ਫਰਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਮੱਕੀ ਜਾਂ ਕਣਕ ਦੇ ਸਟਾਰਚ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੇ ਪਾਊਡਰ ਵਰਗੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਖੰਡ ਨੂੰ ਫੂਡ ਐਂਡ ਡਰੱਗ ਐਡਮਨਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਵੀ ਲਗਭਗ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੀ ਖਪਤ ਵਧਦੀ ਗਈ। ਚੀਨੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 70 ਗੁਣਾ ਮਿੱਠੀ ਇਸ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੈਲੋਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਹੈ ਜੋ ਕੈਲੋਰੀ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜ਼ੀਰੋ-ਕੈਲੋਰੀ ਖੰਡ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇ ਕਿ ਪਾਚਨ ਤੰਤਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :- World Birth Defects Day 2023: ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਬੱਚਿਆ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਵਰਤੋਂ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.