ਰੰਨਿੰਗ ਜਾਂ ਜੌਗਿੰਗ(Running or jogging) ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਚੌਕਸ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦੇਣ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੌੜਨਾ(Running) ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੋਂ ਹੀ ਵਧੀਆ ਕਸਰਤ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਸਰਤ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬਲਕਿ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਫਿੱਟ ਅਤੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਈ ਖੋਜਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੌੜਨ ਦੀ ਆਦਤ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਸਪੋਰਟਸ ਮੈਡੀਸਨ(British Journal of Sports Medicine) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੋ ਲੋਕ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੌੜਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ 27% ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੌੜਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਦੌੜਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਉਮਰ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਮੈਲਬੌਰਨ ਦੇ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਖੋਜ ਵਿਚ 2,33,149 ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ 14 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ 5.5 ਸਾਲ ਤੋਂ 35 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਪਰ ਚਾਹੇ ਉਹ ਜਾਗਿੰਗ ਹੋਵੇ, ਦੌੜਨਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੇਡ ਹੋਵੇ, ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾ ਵਰਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦੌੜਨ ਵਿਚ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਦੌੜਾਕ ਨੂੰ ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੱਟ ਨਾ ਲੱਗੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਗ਼ਲਤੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪੂਨੇ ਦੀ ਸਪੋਰਟਸ ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪਿਸਟ(Sports physiotherapist from Pune) ਡਾ. ਰਤੀ ਸ਼੍ਰੇਸ਼ਠ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਰਾਂ ਜਾਂ ਗੋਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੋਚ, ਗਿੱਟੇ ਦੀ ਸੱਟ ਜਾਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖਿਚਾਅ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਲੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਗੋਡਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਜਾਂ ਪੈਟੇਲੋਫੈਮੋਰਲ ਸਿੰਡਰੋਮ, ਅਚਿਲਸ ਟੈਂਡਿਨਾਇਟਿਸ/ਅੱਡੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਸੋਜਸ਼, ਸ਼ਿਨ ਸਪਲਿੰਟ, ਜਾਂ ਸ਼ਿਨ ਸਪਲਿੰਟ, ਦੌੜਨ ਕਾਰਨ ਪਿੱਠ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ। ਪਿੱਠ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਕੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਦੇ ਭੰਜਨ, ਲੱਤਾਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸੋਜ ਅਤੇ ਹੈਮਸਟ੍ਰਿੰਗ ਦੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਆਦਿ।
ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿੰਨਾ ਕਿੰਨਾ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣਾ...
ਡਾ. ਰਤੀ ਸ਼੍ਰੇਸ਼ਠ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਨਸਲ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਵਰਗ ਹੋਵੇ ਪਰ ਦੌੜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਦੌੜਨ ਦੀ ਸੱਟ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ...
- ਦੌੜਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਲਕੀ ਫੁਲਕੀ ਕਸਰਤ ਕਰਕੇ ਗਰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕਦਮ ਹੀ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਹੀਂ ਫੜਨੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੀ। ਹਲਕੀ ਫੁਲਕੀ ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
- ਦੌੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੂਲ ਡਾਊਨ(COOL DOWN) ਵਾਲੀ ਕਸਰਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
- ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਅਰਾਮਦਾਇਕ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਨ ਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਉਲਝਣ ਜਾਂ ਡਿੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਨਾ ਹੋਵੇ।
- ਦੌੜਦੇ ਸਮੇਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੌੜਨ ਵਾਲੇ ਬੂਟ ਪਹਿਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਅਤੇਵ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਫਿਟ ਹੋਣ।
- ਜੋ ਲੋਕ ਹੈੱਡਫ਼ੋਨ ਪਹਿਣ ਕੇ ਦੌੜਦੇ ਹਨ ਉਹ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਕਿ ਅਵਾਜ਼ ਜਿਆਦਾ ਤੇਜ਼ ਨਾ ਹੋਵੇ।
- ਦੌੜਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਕੁੱਝ ਹਲਕਾ ਜੂਸ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋੋੋੋ:ਵੇਲਾਂ ਲਾ ਕੇ ਬਣਾਓ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ...
