ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਜਾਂ ਮੈਡੀਕਲ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਵਜੋਂ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਟ ਏਡ ਕਿੱਟ ਜਾਂ ਬਾਕਸ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਿਯਮ ਹੈ। ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਡੀਕਲ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਹੋਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਦੀ ਲੋੜ ਜਾਂ ਉਪਯੋਗਤਾ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਨ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ : ਘਰ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਦਫਤਰ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾ, ਹਰ ਥਾਂ 'ਤੇ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਰੋਜ਼ਮਰ੍ਹਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਮਾਮੂਲੀ ਦੁਰਘਟਨਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਦਰਦ ਜਾਂ ਬੁਖਾਰ ਵਰਗੀ ਆਮ ਸਰੀਰਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ 'ਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਪੱਟੀਆਂ ਫਸਟ ਏਡ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭੋਪਾਲ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਜਨਰਲ ਫਿਜ਼ੀਸ਼ੀਅਨ ਡਾਕਟਰ ਰਾਜੇਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਸੱਟ ਜਾਂ ਜ਼ਖ਼ਮ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਪੱਟੀਆਂ, ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਦਰਦ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਫਸਟ ਏਡ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਆਈਡੀਅਲ ਫਸਟ ਏਡ ਕਿੱਟ: ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਘਰ ਜਾਂ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਸਰੀਰਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ (ਦਰਦ, ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਬੁਖਾਰ ਆਦਿ) ਜਾਂ ਮਾਮੂਲੀ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਫਸਟ ਏਡ ਕਿੱਟ ਜਾਂ ਬਾਕਸ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮਾਂ ਅਤੇ ਜਲਨ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਕਰੀਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਲਮ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਦਰਦ ਜਾਂ ਬੁਖ਼ਾਰ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ, ਐਂਟੀਸੈਪਟਿਕ ਅਤੇ ਡਰੈਸਿੰਗ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸਮਾਨ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਰਾਜੇਸ਼ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਈਸ ਬੈਗ ਵੀ ਰੱਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ।
- ਤਰਲ ਐਂਟੀਸੈਪਟਿਕ / ਐਂਟੀਸੈਪਟਿਕ ਵਾਈਪਸ / ਐਂਟੀਸੈਪਟਿਕ ਗਾਜ (Liquid Antiseptic / Antiseptic Wipes / Antiseptic Gauze)
- ਐਂਟੀਸੈਪਟਿਕ ਕ੍ਰੀਮ ਜਾਂ ਦਵਾਈ (Antiseptic cream or medicine)
- ਐਂਟੀਬੈਕਟੀਰੀਅਲ ਕ੍ਰੀਮ ਜਾਂ ਲੋਸ਼ਨ (Antibacterial cream or lotion)
- ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਸੱਟ ਉੱਤੇ ਲਾਉਣ ਲਈ ਮੇਡੀਕੇਟਿਡ ਕ੍ਰੀਮ ਜਾਂ ਦਵਾਈ
- ਸੜ੍ਹਨ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਲਾਈ ਜਾਣ ਮੇਡੀਕੇਟਿਡ ਕ੍ਰੀਮ ਜਾਂ ਦਵਾਈ (Medicated cream or medicine)
- ਰੂਹ/ਬਡਸ
- ਸੱਟ ਉੱਤੇ ਬੰਨਣ ਵਾਲੀ ਸਫੇਦ ਪੱਟੀ (ਪਲਾਸਟਰ) ਅਤੇ ਚਿਪਕਾਉਣ ਵਾਲੀ ਬੈਂਡੇਜ਼ (white bandage and adhesive bandage)
- ਟ੍ਰਾਂਸਪੇਰੇਂਟ ਮੈਡੀਕਲ ਟੇਪ
- ਹੱਥਾਂ-ਪੈਰਾਂ ਜਾਂ ਕਮਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਨਾਲ ਹੱਡੀ ਜਾਂ ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਜਾਂ ਗੁੱਝੀ ਸੱਟ ਉੱਤੇ ਲਾਇਆ ਵਾਲਾ ਬਾਮ
- ਸਰਦੀ-ਜੁਕਾਮ ਹੋਣ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ ਜਾਣ ਬਾਮ ਜਾਂ ਵੇਪੋਰਬ
- ਛੋਟੀ ਕੈਂਚੀ
- ਬੁਖਾਰ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਥਰਮਾਮੀਟਰ
- ਗੈਸ ਜਾਂ ਬਦਹਜ਼ਮੀ ਦੀ ਦਵਾਈ
- ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਲ ਅਤੇ ਗੋਲੂਕੋਜ਼
- ਸਿਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਦਵਾਈ
- ਆਮ ਐਲਰਜੀ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਐਂਟੀ ਐਲਰਜੀਕ ਕ੍ਰੀਮ
- ਡਾਕਟਰਾਂ ਵਲੋਂ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦਸਤਾਨੇ (ਲੇਟੇਕਸ ਦਸਤਾਨੇ)
ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਕਨਿਕ ਜਾਂ ਲੰਬੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਫਸਟ ਏਡ ਕਿੱਟ ਰੱਖਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਦੀ ਸਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨਹੀਂ ਲੈ ਜਾ ਸਕਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਛੋਟੇ ਪਾਊਚ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਐਂਟੀਸੈਪਟਿਕ ਜਾਂ ਵਾਈਬਸ, ਕਪਾਹ, ਐਂਟੀਸੈਪਟਿਕ ਕਰੀਮ, ਪੱਟੀ, ਛੋਟਾ ਪਲਾਸਟਰ ਜਾਂ ਮੈਡੀਕਲ ਟੇਪ, ਛੋਟੇ ਪੈਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਬੁਖਾਰ, ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਤਲੀ ਜਾਂ ਉਲਟੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪਾਉਣ ਲਈ (ਐਂਟੈਸਿਡਜ਼) ਤਜਵੀਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ: ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ ਅਤੇ ਦਫ਼ਤਰ ਜਾਂ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਜਾਂ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਿੱਟ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅਤੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ, ਮੈਡੀਕਲ ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਓਨੀਆਂ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸੱਟ ਦੀ ਕਿਸਮ, ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡਰੈਸਿੰਗ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਕਿਹੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਪੱਟੀ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਰਦ ਜਾਂ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਡੱਬੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗਣ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਤਰੀਕ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ, ਕਰੀਮਾਂ ਜਾਂ ਲੋਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਨਵੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਣ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਸਾਰੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਸਮਾਨ ਨਾ ਲੱਭਣਾ ਪਵੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਾਵਧਾਨ!...ਇਹ ਗਲਤੀਆਂ ਕਰਕੇ ਕਿਤੇ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ ਪਿੱਠ ਦਰਦ ਨੂੰ ਬੁਲਾਵਾ
