ਹੋਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਮੀਕਲ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਕਸਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੈਵਿਕ ਜਾਂ ਹਰਬਲ ਰੰਗ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਲਈ ਆਦਰਸ਼ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਰਸਾਇਣਕ ਯੁਕਤ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰੰਗਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਹਰ ਕੋਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੰਗਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਿੱਲੇ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਲਾਲ ਅਤੇ ਪੱਕੇ ਗਿੱਲੇ ਰੰਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰਸਾਇਣਕ, ਸੀਸਾ, ਧਾਤ ਅਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਰਸਾਇਣਕ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹੇ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਐਲਰਜੀ, ਧੱਫੜ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਜਲਣ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਜਿਹੇ ਰੰਗ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਕੈਮੀਕਲ ਮਿਸ਼ਰਤ ਰੰਗ ਹਾਨੀਕਾਰਕ : ਐਮੇ ਆਰਗੈਨਿਕ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ, ਸੀਈਓ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਮਾਹਰ ਨੰਦਿਤਾ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋਲੀ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਭਾਰੀ ਰਸਾਇਣ ਸਾਡੀ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਆਰਗੈਨਿਕ, ਹਰਬਲ ਜਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਰੰਗ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਅਤੇ ਚਮਕ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਆਮ ਗੁਲਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਥੋੜੇ ਮਹਿੰਗੇ ਵੀ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਪਹਿਲ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੈਮੀਕਲ ਮਿਸ਼ਰਤ ਰੰਗ ਹੀ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹੋਲੀ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਪੇਂਟਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੈਮੀਕਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਰੰਗ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਝੁਲਸਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਸਾਇਣਕ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਚਮੜੀ ਦੀ ਲਾਗ, ਚਮੜੀ ਦੀ ਐਲਰਜੀ, ਚਮੜੀ ਦੀ ਸੋਜ, ਧੱਫੜ, ਖੁਜਲੀ, ਜਲਨ ਅਤੇ ਧੱਫੜ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਹੈ ਦੇਖਭਾਲ : ਨੰਦਿਤਾ ਸ਼ਰਮਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਨੁਸਖੇ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਹੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਾ ਬਣ ਜਾਣ।
ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ:
- ਹੋਲੀ 'ਤੇ ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕੇ ਕੁਦਰਤੀ, ਜੈਵਿਕ ਜਾਂ ਹਰਬਲ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
- ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੇਕਰ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਸੱਟ ਜਾਂ ਜ਼ਖ਼ਮ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ 'ਤੇ ਪੱਟੀ ਲਗਾ ਲਓ।
- ਹੋਲੀ ਖੇਡਦੇ ਸਮੇਂ ਕਾਂਟੈਕਟ ਲੈਂਸ ਪਹਿਨਣ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਦੇ ਸਮੇਂ ਐਨਕਾਂ ਲਗਾਓ ਤਾਂ ਜੋ ਰੰਗ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਪਵੇ।
- ਹੋਲੀ ਤੋਂ ਇਕ ਰਾਤ ਪਹਿਲਾਂ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਤੇਲ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰੋ।
- ਹੋਲੀ ਦੀ ਸਵੇਰ ਚਮੜੀ, ਗਰਦਨ, ਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਹੱਥਾਂ-ਪੈਰਾਂ 'ਤੇ ਤੇਲ ਲਗਾਓ।
- ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚਿਹਰੇ, ਗਰਦਨ, ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਪੈਰਾਂ 'ਤੇ 30+ SPF ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਨਾਲ ਸਨਸਕ੍ਰੀਨ ਲਗਾਓ।
- ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਨਹੁੰਆਂ ਦਾ ਰੰਗ ਖਰਾਬ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਰੰਗ ਦੀ ਨੇਲ ਪਾਲਿਸ਼ ਲਗਾਓ।
- ਹੋਲੀ ਦੇ ਦਿਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢੱਕੇ ਹੋਏ ਪਰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਢਿੱਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ। ਤੰਗ ਕੱਪੜੇ ਗਿੱਲੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਿਪ ਬਾਮ ਜਾਂ ਵੈਸਲੀਨ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਵੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਰੰਗ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਨਾਰੀਅਲ, ਸਰ੍ਹੋਂ ਜਾਂ ਜੈਤੂਨ ਦਾ ਤੇਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਗਾਓ।
- ਹੋਲੀ ਖੇਡਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢੱਕ ਕੇ ਸਕਾਰਫ਼ ਜਾਂ ਸੂਤੀ ਸਕਾਰਫ਼ ਬੰਨ੍ਹੋ ਤਾਂ ਜੋ ਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾ ਪਵੇ।
ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸੁਝਾਅ: ਨੰਦਿਤਾ ਸ਼ਰਮਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿੰਨੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਓਨੀ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਵਧਾਨੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਵ ਰੰਗ ਉਤਾਰਨ ਸਮੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੰਗ ਉਤਾਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ।
- ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸਾਬਣ ਜਾਂ ਫੇਸ ਵਾਸ਼ ਨਾਲ ਨਾ ਧੋਵੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਤੇਲ ਅਤੇ ਸਨਸਕ੍ਰੀਨ ਦੋਵੇਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
- ਹੋਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਿਹਰੇ ਤੋਂ ਰੰਗ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਗਰਦਨ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸੁੱਕੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।
- ਹੋਲੀ ਦੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਉਬਟਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਇਸ ਪੇਸਟ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਲੱਗਾ ਰਹਿਣ ਦਿਓ। ਫਿਰ 7-10 ਮਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਰਗੜੋ ਅਤੇ ਉਤਾਰ ਲਓ। ਇਸ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰੰਗ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ।
- ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਫੇਸ ਵਾਸ਼ ਨਾਲ ਧੋਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰੰਗ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਸ਼ੈਂਪੂ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਸੁੱਕੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਪੂੰਝੋ ਤਾਂ ਕਿ ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਰੰਗ ਆ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਸੇ ਤੇਲ ਨਾਲ ਵਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਲੰਬਾਈ ਤੱਕ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰੋ।
- ਕਰੀਬ 15 ਮਿੰਟ ਤੋਂ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਗਿੱਲਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੈਂਪੂ ਨਾਲ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋ ਲਓ।
- ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਲੋਵੇਰਾ ਜੈੱਲ ਜਾਂ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ ਨਾਲ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਹਲਕੀ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ 10 ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਵਾਲਾਂ 'ਚੋਂ ਸਾਫ ਪਾਣੀ ਕੱਢ ਲਓ।
- ਜੇਕਰ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਵਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁਸ਼ਕ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਤਾਂ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਫਰੂਟ ਪੈਕ, ਦਹੀਂ ਨਿੰਬੂ ਪੈਕ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਪੈਕ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨੰਦਿਤਾ ਸ਼ਰਮਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਹੋਲੀ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਕਾਰਨ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜਾਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਸਗੋਂ ਤੁਰੰਤ ਚਮੜੀ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਝ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :- Holi 2023 Health Tips: ਬੱਚਿਆ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਹੋਲੀ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ ਸੇਫ਼ ਤਾਂ ਵਰਤੋਂ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ