ETV Bharat / sukhibhava

ਨਵਜੰਮੇ ਜਾਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚਿਪਕਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਨਾ ਕਰੋ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ - ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਪਕਣ ਵਾਲੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ

ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੱਚਾ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਦੇਖਭਾਲ ਜਾਂ ਸਫਾਈ ਦੀ ਘਾਟ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਾਗ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਪਕਣ ਵਾਲੇ ਤਰਲ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਚਿਪਕ ਜਾਣਾ। ਇਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦੇਣਾ ਕਈ ਵਾਰ ਭਾਰੀ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਨਵਜੰਮੇ ਜਾਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚਿਪਕਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਨਾ ਕਰੋ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼
ਨਵਜੰਮੇ ਜਾਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚਿਪਕਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਨਾ ਕਰੋ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼
author img

By

Published : Feb 7, 2022, 11:37 AM IST

ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆਉਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚੋਂ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਨਿਕਲਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅਟਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਉਸ ਤਰਲ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪਾਸਿਆਂ 'ਤੇ ਸੁੱਕਣ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਖੁੱਲ੍ਹਦੀਆਂ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਮ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਥੋੜਾ ਧਿਆਨ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖ ਕੇ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿਪਚਿਪਾ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਨਿਕਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਚਿਪਕਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਬੀਮਾਰੀ ਜਾਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਚਾਅ

ਬਾਲ ਰੋਗ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਕ੍ਰਿਤਿਕਾ ਕਾਲੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖ ਕੇ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤ ਕੇ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪਾਸਿਆਂ 'ਤੇ ਪੀਲੇ ਜਾਂ ਚਿੱਟੇ ਤਰਲ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਾਗਣ 'ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਜਾਂ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਹਲਕੀ ਲਾਲੀ ਅਤੇ ਸੋਜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਪੀਲਾ-ਹਰਾ ਪਾਣੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਬੀਮਾਰੀ ਜਾਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ

ਡਾਕਟਰ ਕ੍ਰਿਤਿਕਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹਾਲਤ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।

ਓਫਥੈਲਮੀਆ ਨਿਓਨੇਟੋਰਮ(ophthalmia neonatorum)

ਡਾਕਟਰ ਕ੍ਰਿਤਿਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਓਫਥੈਲਮੀਆ ਨਿਓਨੇਟੋਰਮ ਕਾਫ਼ੀ ਆਮ ਹੈ। ਇਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਅਸਰ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਕਰਮਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਫਾਈ ਵਿੱਚ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਜਾਂ ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਆਉਣਾ, ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਚਿਪਕ ਜਾਣਾ, ਪਲਕਾਂ ਦਾ ਸੋਜ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲੀ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਨੇਜੋਲੇਕ੍ਰਾਮਲ ਡਕਟ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ

ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨੇਜੋਲੇਕ੍ਰਾਈਮ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਨੇਜੋਲੇਕ੍ਰਾਈਮਲ ਡਕਟ ਅੱਖ ਵਿੱਚ ਹੰਝੂ ਉਹ ਨਲੀ ਸੀ ਜੋ ਨੱਕ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਾਕਰ ਖੁੱਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਲੀ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਕਾਰਨ ਲਗਾਤਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੰਝੂ ਨੱਕ ਦੇ ਰਾਹ ਗਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸ ਨਲੀ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਅੱਖੋਂ ਉਹੀ ਬਹਾਨੇ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਨਾਲ ਆਉਣ 'ਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਕਰ ਕੰਜਕਟੀਵਟਿਸ ਬੀਮਾਰੀਅਤ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਉਹ ਚੱਲਦੇ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਪਚਿਪਾਪਨ ਆਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੈ ਜਦਕਿ ਅਨੁਮਾਨ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦਿਨ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਹੰਝੂ ਦੀ ਨਲੀ ਉਪਰਲੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਮਸਾਜ ਕਰਨ ਅਤੇ ਚਿਕਿਤਸਕ ਸਲਾਹਕਾਰ 'ਤੇ ਐਂਟੀ-ਬਾਯੋਟਿਕ ਆਈ ਡ੍ਰੈਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਇਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸੰਭਵ ਹੈ।

ਡਾ. ਕ੍ਰਿਤੀਕਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਖ ਦੀ ਪੁਤਲੀ ਯਾਨੀ ਕੋਰਨੀਆ ਦਾ ਸੰਕਰਮਣ, ਰੇਟਿਨੋਪੈਥੀ ਆਫ ਪ੍ਰੀਮੈਚਿਓਰਿਟੀ ਸਟਾਈ ਯਾਨੀ ਅੱਖ ਵਿੱਚ ਫੂਸੀ ਅਤੇ ਜਨਮ ਮੋਤਿਆਬਿੰਦ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਚੱਲਦੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਪਚਿਪਨ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤਮਾਮ ਸਾਵਧਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਕਿਵੇਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰੀਏ

  • ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਲਈ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
  • ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  • ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਗੁਨਗੁਨਾ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਟਰਲਾਈਜ਼ਡ ਰੂਈ ਹੀ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਰੂੰਅ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਿਉਂ ਕੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਨਿਚੋੜ ਕਰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਕੋਨੇ ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਸਫਾਈ ਕਰੋ।
  • ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਰਤੀ ਗਈ ਰੂੰਅ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਵਰਤਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ।
  • ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਸਲਾਈਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  • ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਲੋੜੀਂਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਆਈਡ੍ਰੌਪ ਨਹੀਂ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
  • ਡਾ. ਕ੍ਰਿਤੀਕਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਪਚਿਪਣ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲੀਮਾ, ਖੁਜਲੀ, ਬੁਖਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਆਉਂਦਾ, ਪਲਕ ਦਾ ਸੁਕ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਸੁੰਨ ਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਦੁੱਧ ਵਾਲੀ ਚਾਹ ਪੀਣ ਤੋਂ ਕਰੋ ਪਰਹੇਜ਼...

ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆਉਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚੋਂ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਨਿਕਲਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅਟਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਉਸ ਤਰਲ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪਾਸਿਆਂ 'ਤੇ ਸੁੱਕਣ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਖੁੱਲ੍ਹਦੀਆਂ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਮ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਥੋੜਾ ਧਿਆਨ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖ ਕੇ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿਪਚਿਪਾ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਨਿਕਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਚਿਪਕਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਬੀਮਾਰੀ ਜਾਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਚਾਅ

ਬਾਲ ਰੋਗ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਕ੍ਰਿਤਿਕਾ ਕਾਲੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖ ਕੇ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤ ਕੇ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪਾਸਿਆਂ 'ਤੇ ਪੀਲੇ ਜਾਂ ਚਿੱਟੇ ਤਰਲ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਾਗਣ 'ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਜਾਂ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਹਲਕੀ ਲਾਲੀ ਅਤੇ ਸੋਜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਪੀਲਾ-ਹਰਾ ਪਾਣੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਬੀਮਾਰੀ ਜਾਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ

ਡਾਕਟਰ ਕ੍ਰਿਤਿਕਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹਾਲਤ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।

ਓਫਥੈਲਮੀਆ ਨਿਓਨੇਟੋਰਮ(ophthalmia neonatorum)

ਡਾਕਟਰ ਕ੍ਰਿਤਿਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਓਫਥੈਲਮੀਆ ਨਿਓਨੇਟੋਰਮ ਕਾਫ਼ੀ ਆਮ ਹੈ। ਇਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਅਸਰ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਕਰਮਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਫਾਈ ਵਿੱਚ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਜਾਂ ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਆਉਣਾ, ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਚਿਪਕ ਜਾਣਾ, ਪਲਕਾਂ ਦਾ ਸੋਜ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲੀ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਨੇਜੋਲੇਕ੍ਰਾਮਲ ਡਕਟ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ

ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨੇਜੋਲੇਕ੍ਰਾਈਮ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਨੇਜੋਲੇਕ੍ਰਾਈਮਲ ਡਕਟ ਅੱਖ ਵਿੱਚ ਹੰਝੂ ਉਹ ਨਲੀ ਸੀ ਜੋ ਨੱਕ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਾਕਰ ਖੁੱਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਲੀ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਕਾਰਨ ਲਗਾਤਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੰਝੂ ਨੱਕ ਦੇ ਰਾਹ ਗਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸ ਨਲੀ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਅੱਖੋਂ ਉਹੀ ਬਹਾਨੇ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਨਾਲ ਆਉਣ 'ਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਕਰ ਕੰਜਕਟੀਵਟਿਸ ਬੀਮਾਰੀਅਤ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਉਹ ਚੱਲਦੇ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਪਚਿਪਾਪਨ ਆਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੈ ਜਦਕਿ ਅਨੁਮਾਨ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦਿਨ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਹੰਝੂ ਦੀ ਨਲੀ ਉਪਰਲੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਮਸਾਜ ਕਰਨ ਅਤੇ ਚਿਕਿਤਸਕ ਸਲਾਹਕਾਰ 'ਤੇ ਐਂਟੀ-ਬਾਯੋਟਿਕ ਆਈ ਡ੍ਰੈਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਇਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸੰਭਵ ਹੈ।

ਡਾ. ਕ੍ਰਿਤੀਕਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਖ ਦੀ ਪੁਤਲੀ ਯਾਨੀ ਕੋਰਨੀਆ ਦਾ ਸੰਕਰਮਣ, ਰੇਟਿਨੋਪੈਥੀ ਆਫ ਪ੍ਰੀਮੈਚਿਓਰਿਟੀ ਸਟਾਈ ਯਾਨੀ ਅੱਖ ਵਿੱਚ ਫੂਸੀ ਅਤੇ ਜਨਮ ਮੋਤਿਆਬਿੰਦ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਚੱਲਦੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਪਚਿਪਨ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤਮਾਮ ਸਾਵਧਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਕਿਵੇਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰੀਏ

  • ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਲਈ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
  • ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  • ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਗੁਨਗੁਨਾ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਟਰਲਾਈਜ਼ਡ ਰੂਈ ਹੀ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਰੂੰਅ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਿਉਂ ਕੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਨਿਚੋੜ ਕਰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਕੋਨੇ ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਸਫਾਈ ਕਰੋ।
  • ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਰਤੀ ਗਈ ਰੂੰਅ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਵਰਤਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ।
  • ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਸਲਾਈਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  • ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਲੋੜੀਂਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਆਈਡ੍ਰੌਪ ਨਹੀਂ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
  • ਡਾ. ਕ੍ਰਿਤੀਕਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਪਚਿਪਣ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲੀਮਾ, ਖੁਜਲੀ, ਬੁਖਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਆਉਂਦਾ, ਪਲਕ ਦਾ ਸੁਕ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਸੁੰਨ ਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਦੁੱਧ ਵਾਲੀ ਚਾਹ ਪੀਣ ਤੋਂ ਕਰੋ ਪਰਹੇਜ਼...

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.