ETV Bharat / state

ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੀ ਲਾਸਾਨੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨੂੰ ਅਕੀਦਤ, ਭਾਗ-7

author img

By

Published : Dec 25, 2019, 8:33 AM IST

ਪੋਹ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਚਾਰੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੀ ਹੋਈ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਸਫ਼ਰ-ਏ-ਸ਼ਹਾਦਤ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕਰਦਿਆਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਅਟਕ ਸਾਹਿਬ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਪਿੰਡ ਸਹੇੜੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਫ਼ੋਟੋ
ਫ਼ੋਟੋ

ਰੋਪੜ: ਪਿੰਡ ਸਹੇੜੀ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਅਟਕ ਸਾਹਿਬ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸਰਸਾ ਨਦੀ 'ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਵਿਛੋੜਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗੂ ਰਸੋਈਏ ਨੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਦੱਸ ਦਈਏ, ਜਦੋਂ ਗੰਗੂ ਰਸੋਈਏ ਨੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਤੇ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਲਾਲਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਗੰਗੂ ਨੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਕੋਲ ਪਈਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਵੇਖ ਲਈਆਂ ਸਨ।

ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ

ਗੰਗੂ ਦਾ ਮਨ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰਾਂ ਵੇਖ ਕੇ ਲਾਲਚ ਆ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਮੋਹਰਾਂ ਚੋਰੀ ਕਰ ਲਈਆਂ। ਗੰਗੂ ਨੇ ਮੋਹਰਾਂ ਚੋਰੀ ਕਰਕੇ ਖ਼ੁਦ ਹੀ ਰੌਲਾ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਚੋਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗੰਗੂ ਨੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕਹਿਰ ਕਮਾਉਂਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਮੋਰਿੰਡਾ ਦੇ ਥਾਣਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਵਿਖੇ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮਾਤਾ ਜੀ ਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗੂ ਨੇ ਦਾਦੀ ਤੇ ਪੌਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਥਾਣਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਦੇ ਥਾਣੇਦਾਰ ਜਾਨੀ ਖਾਂ ਤੇ ਮਾਨੀ ਖਾਂ ਦਾਦੀ ਪੌਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਕ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਆਏ ਸਨ। ਇਹ ਉਹ ਹੀ ਪਿੰਡ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਂਅ ਖੇੜੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਤਹਿਸ ਨਹਿਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਂਅ ਸਹੇੜੀ ਪੈ ਗਿਆ।

ਰੋਪੜ: ਪਿੰਡ ਸਹੇੜੀ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਅਟਕ ਸਾਹਿਬ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸਰਸਾ ਨਦੀ 'ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਵਿਛੋੜਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗੂ ਰਸੋਈਏ ਨੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਦੱਸ ਦਈਏ, ਜਦੋਂ ਗੰਗੂ ਰਸੋਈਏ ਨੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਤੇ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਲਾਲਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਗੰਗੂ ਨੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਕੋਲ ਪਈਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਵੇਖ ਲਈਆਂ ਸਨ।

ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ

ਗੰਗੂ ਦਾ ਮਨ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰਾਂ ਵੇਖ ਕੇ ਲਾਲਚ ਆ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਮੋਹਰਾਂ ਚੋਰੀ ਕਰ ਲਈਆਂ। ਗੰਗੂ ਨੇ ਮੋਹਰਾਂ ਚੋਰੀ ਕਰਕੇ ਖ਼ੁਦ ਹੀ ਰੌਲਾ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਚੋਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗੰਗੂ ਨੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕਹਿਰ ਕਮਾਉਂਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਮੋਰਿੰਡਾ ਦੇ ਥਾਣਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਵਿਖੇ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮਾਤਾ ਜੀ ਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗੂ ਨੇ ਦਾਦੀ ਤੇ ਪੌਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਥਾਣਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਦੇ ਥਾਣੇਦਾਰ ਜਾਨੀ ਖਾਂ ਤੇ ਮਾਨੀ ਖਾਂ ਦਾਦੀ ਪੌਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਕ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਆਏ ਸਨ। ਇਹ ਉਹ ਹੀ ਪਿੰਡ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਂਅ ਖੇੜੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਤਹਿਸ ਨਹਿਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਂਅ ਸਹੇੜੀ ਪੈ ਗਿਆ।

Intro: ਸਿਰਸਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਛੋੜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਤਾ ਸੁੰਦਰੀ ਔਰਤ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਆਪਣੇ ਰਸੋਈਏ ਗੰਗੂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮਾਂ ਮੁਸ਼ਕੀ ਅਮਲਾ ਵੱਲੋਂ ਦਰਿਆ ਪਾਰ ਕਰਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗੂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਹੇੜੀ ਪਹੁੰਚੇ . ਜਿੱਥੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਆਪਣੇ ਘਰ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗੂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ .


Body:ਜਿਸ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਅਸੀਂ ਖੜ੍ਹੇ ਹਾਂ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਉਪਰ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅਟਕ ਸਾਹਿਬ ਮੌਜੂਦ ਹੈ . ਇਹ ਸਥਾਨ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੰਗੂ ਰਸੋਈਏ ਨੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਬਾਬਾ ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿਖੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਪਰ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਕੋਲ ਪਈਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਦੀ ਥੈਲੀ ਦਾ ਲਾਲਚ .ਇਸ ਕਦਰ ਗੰਗੂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਤੇ ਚੜ੍ਹਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਉਹ ਮੋਹਰਾਂ ਦੀ ਥੈਲੀ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਬਲਕਿ ਮੋਰਿੰਡਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਵਿਖੇ ਕੋਤਵਾਲੀ ਦੇ ਕੋਤਵਾਲ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਮਾਤਾ ਅਤੇ ਦੋ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਰੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ . ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੋਰਿੰਡਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਦੇ ਕੋਤਵਾਲ ਜਾਨੀ ਖ਼ਾਂ ਤੇ ਮਾਨੀ ਖ਼ਾਂ ਨੇ ਗੰਗੂ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ . ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਗ਼ਲ ਸੈਨਿਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੋਰਿੰਡਾ ਵਿਖੇ ਕੋਤਵਾਲੀ ਵਿੱਚ ਲੈ ਆਏ .
ਇਹ ਉਹੀ ਪਿੰਡ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਂ ਖੇੜੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਤਹਿਸ ਨਹਿਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਮ ਸਹੇੜੀ ਪੈ ਗਿਆ . ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸੀਂ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਉਹ ਗਲੀਆਂ ਅਤੇ ਉਹ ਜਗ੍ਹਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ .

ਵਾਕ ਥਰੂ


Conclusion:ਗੰਗੂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਹੇੜੀ ਵਿਖੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅਟਕ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਰਹੇ ਹਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੋਤਵਾਲੀ ਸਾਹਿਬ ਜੋ ਕਿ ਮੋਰਿੰਡਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ .
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.