ਮੋਹਾਲੀ: G-20 ਸੰਮੇਲਨ ਇੱਕ 20 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 20 ਦੇਸ਼ ਭਾਗ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। G-20 ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤੀ ਢਾਂਚੇ 'ਤੇ 2 ਦਿਨਾਂ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ 30 ਅਤੇ 31 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਹੋਟਲ ਲਲਿਤ ਵਿਖੇ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਡੈਲੀਗੇਟਾਂ ਲਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਪੂਰੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਨੂੰ ਸਜਾਵਟ ਨਾਲ ਘੇਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜੀ-20 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਝੰਡੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਸੈਕਟਰ 29 ਦੇ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਚੌਕ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ‘ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਝੰਡਿਆਂ’ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸੁੰਦਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਸਜਾਵਟ 'ਤੇ ਕਰੀਬ 30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਗਭਗ 50 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜੀ-20 ਦੀਆਂ ਦੋ ਅਹਿਮ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਲਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ 30 ਅਤੇ 31 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਬੈਠਕ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਖੇਤੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਮੀਟਿੰਗ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ।
G-20 ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ 170 ਡੈਲੀਗੇਟ ਸ਼ਹਿਰ ਪਹੁੰਚਣਗੇ: ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਜੀ-20 ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ 170 ਦੇ ਕਰੀਬ ਡੈਲੀਗੇਟ ਸ਼ਹਿਰ ਪੁੱਜਣਗੇ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਡੈਲੀਗੇਟ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਠਹਿਰਣ ਲਈ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪੰਜ ਤਾਰਾ ਹੋਟਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਟਲ ਲਲਿਤ, ਹਯਾਤ, ਜੇ ਡਬਲਿਊ ਮੈਰੀਅਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੀਆਈਪੀ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਛੱਡਣ ਲਈ 72 ਐਸਯੂਵੀ ਹਾਇਰ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਹਿਮਾਨਾਂ 'ਤੇ ਕਰੀਬ 4 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।
G-20 ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਥੀਮ: ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਡੈਲੀਗੇਟਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਲਿਜਾਣ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰੌਕ ਗਾਰਡਨ, ਸੁਖਨਾ ਝੀਲ, ਰੋਜ਼ ਅਤੇ ਕੈਪੀਟਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ਅਹਿਮ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਗਾਈਡਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਵੀ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਥੀਮ 'ਇਕ ਧਰਤੀ, ਇਕ ਪਰਿਵਾਰ, ਇਕ ਭਵਿੱਖ' ਹੈ।
G-20 ਦਾ ਗਠਨ 1999 ਵਿੱਚ : ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜੀ-20 ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਅਰਜਨਟੀਨਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਕੈਨੇਡਾ, ਚੀਨ, ਫਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਭਾਰਤ, ਇਟਲੀ, ਜਾਪਾਨ, ਕੋਰੀਆ ਗਣਰਾਜ, ਮੈਕਸੀਕੋ, ਰੂਸ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ, ਤੁਰਕੀ, ਇੰਗਲੈਂਡ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਆਲਮੀ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਸਾਲ 1999 ਵਿੱਚ ਜੀ-20 ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ G-20 : ਜੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਵਿਕਸਤ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੈ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦਾ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈਂਡਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 75 ਫੀਸਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। G20 ਗਲੋਬਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਡੈਲੀਗੇਟ ਇੱਥੇ ਜਾਣਗੇ: ਜੀ-20 ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਂਗਲੁਰੂ, ਚੇਨਈ, ਗੁਹਾਟੀ, ਇੰਦੌਰ, ਜੋਧਪੁਰ, ਖਜੂਰਾਹੋ, ਕੋਲਕਾਤਾ, ਲਖਨਊ, ਮੁੰਬਈ, ਪੁਣੇ, ਕੱਛ ਦਾ ਰਣ, ਸੂਰਤ, ਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ ਅਤੇ ਉਦੈਪੁਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਡੈਲੀਗੇਟਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਡੈਲੀਗੇਟ ਵੀ ਬੁਲਾਏ ਗਏ: ਜੀ-20 ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਮਿਸਰ, ਮਾਰੀਸ਼ਸ, ਨੀਦਰਲੈਂਡ, ਨਾਈਜੀਰੀਆ, ਓਮਾਨ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਸਪੇਨ ਅਤੇ ਯੂਏਈ ਤੋਂ ਵੀ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ UN, IMF, World Bank, WHO, WTO, ILO, FSB, OECD, AU ਚੇਅਰ, NEPAD ਚੇਅਰ, ASEAN ਚੇਅਰ, ADB, ISA ਅਤੇ CDRI ਨੂੰ ਵੀ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰਜੀਹਾਂ ਹਨ: G20 ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰੇ ਵਿਕਾਸ, ਜਲਵਾਯੂ ਵਿੱਤ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਤਕਨੀਕੀ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਜਨਤਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ, ਬਹੁਪੱਖੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਵਿਕਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
