ETV Bharat / state

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ

ਮਹਾਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਤਾਂ ਸੀ ਹੀ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁੱਝ ਖ਼ਾਸ ਨੋਟਸ ਵੀ ਬਣਾਏ ਸਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਸ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਛੱਪ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਵਲੋਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕੁੱਝ ਕਿਤਾਬਾਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਦੀ ਦਵਾਰਕਾ ਦਾਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।

lala rajpat rai dwaraka dass library
author img

By

Published : Mar 23, 2019, 8:35 PM IST

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਅੱਜ ਸਮੁਚੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਮਹਾਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਸੁਖਦੇਵ ਅਤੇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰੇਮ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਵੀ ਸ਼ੋਂਕ ਸੀ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੀਵਾਨਗੀ ਇਸ ਕਦਰ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਫਾਂਸੀ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਦੇ ਰਹੇ ਸਨ।

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ

ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਅਨ ਅਲਕਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 1947 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਇਥੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਾਰੀ ਕਰਵਾ ਕੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ। 1962 ਵਿੱਚ ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਪੀਯੂ ਵਿਖੇ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਫਿਰ 1966 ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੈਕਟਰ 15 ਵਿਖੇ ਆ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ 24 ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਪੜ੍ਹਿਆਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਅਤੇ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਲ 1865 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1929 ਵਿਚ ਛਪੀਆਂ ਸਨ। ਅੱਜ ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਸ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਵਲੋਂ ਪੜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

  • ਕਿਤਾਬ: ਲੈਸ ਮੀਜ਼ਰੇਬਲ,ਵਾਲਯੁਮ 2,3,4, ਲੇਖਕ: ਵਿਕਟਰ ਹਿਊਗੋ ਫ਼੍ਰੇਂਚ ਈਯਰ 1896, 1897
  • ਕਿਤਾਬ: ਦ ਜੰਗਲ, ਲੇਖਕ: ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਅਮਰੀਕਨ ਰਾਈਟਰ ਸਾਲ 10906
  • ਕਿਤਾਬ: ਕਿੰਗ ਕੋਲ ਏ ਨਾਵਲ, ਲੇਖਕ: ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਸਾਲ 1917
  • ਕਿਤਾਬ: ਗੋਡ ਐਂਡ ਦ ਸਟੇਟ, ਲੇਖਕ: ਮਿਖਾਇਲ ਬਾਕੁਨੀਨ ਸਾਲ 1917
  • ਕਿਤਾਬ: ਬੋਸਟਨ, ਲੇਖਕ: ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਸਾਲ 1929
  • ਕਿਤਾਬ: ਮਾਰਟਿਨ ਸ਼ਜਵੀਟ, ਲੇਖਕ: ਚਾਰਲਸ ਡਿਕੈਂਸ
  • ਕਿਤਾਬ: ਦ ਲਾਫਿੰਗ ਮੈਨ, ਲੇਖਕ: ਵਿਕਟਰ ਹਯੂਗੋ
  • ਕਿਤਾਬ: ਓਈਲ ਏ ਨਾਵਲ, ਲੇਖਕ: ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਸਾਲ 1927
  • ਕਿਤਾਬ: ਲਾਈਫ ਐਂਡ ਰਾਈਟਿੰਗ ਓਫ ਜੋਸੇਫ਼ ਮੈਜਿਨੀ, ਲੇਖਕ: ਜੋਸੇਫ ਮੈਜਿਨੀ ਸਾਲ 1965
  • ਕਿਤਾਬ: ਲਾਈਫ ਐਂਡ ਰਾਈਟਿੰਗ ਓਫ ਜੋਸੇਫ਼ ਮੈਜਿਨੀ, ਵੋਲਯੁਮ 1ਤੋਂ 6, ਲੇਖਕ: ਜੋਸੇਫ ਮੌਜੀਨੀ 1890- 1891
  • ਕਿਤਾਬ: ਬਰਨਬੀ ਰੱਜ- ਵਾਲਯੁਮ 1-2, ਲੇਖਕ: ਚਾਰਲਸ ਡਿਕੈਂਸ ਸਾਲ 1901
  • ਕਿਤਾਬ: ਮਦਰ, ਲੇਖਕ: ਮੇਕਸਿਕੋ ਗਾਰਕੀ
  • ਕਿਤਾਬ: ਦ ਨਿਹਿਲਿਸਟ,ਲੇਖਕ: ਸਟੇਪਨਾਇਕ
  • ਕਿਤਾਬ: ਵੱਟ ਨੇਵਰ ਹੇਪੰਡ, ਲੇਖਕ: ਰੋਪਸ਼ੀਨ
  • ਕਿਤਾਬ: ਦ ਓਲਡਕਿਊਰੋਸਿਟੀ ਸ਼ੋਪ, ਲੇਖਕ ਚਾਰਲਸ ਡਿਕੈਂਸ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਅੱਜ ਸਮੁਚੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਮਹਾਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਸੁਖਦੇਵ ਅਤੇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰੇਮ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਵੀ ਸ਼ੋਂਕ ਸੀ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੀਵਾਨਗੀ ਇਸ ਕਦਰ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਫਾਂਸੀ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਦੇ ਰਹੇ ਸਨ।

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ

ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਅਨ ਅਲਕਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 1947 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਇਥੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਾਰੀ ਕਰਵਾ ਕੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ। 1962 ਵਿੱਚ ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਪੀਯੂ ਵਿਖੇ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਫਿਰ 1966 ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੈਕਟਰ 15 ਵਿਖੇ ਆ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ 24 ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਪੜ੍ਹਿਆਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਅਤੇ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਲ 1865 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1929 ਵਿਚ ਛਪੀਆਂ ਸਨ। ਅੱਜ ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਸ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਵਲੋਂ ਪੜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

  • ਕਿਤਾਬ: ਲੈਸ ਮੀਜ਼ਰੇਬਲ,ਵਾਲਯੁਮ 2,3,4, ਲੇਖਕ: ਵਿਕਟਰ ਹਿਊਗੋ ਫ਼੍ਰੇਂਚ ਈਯਰ 1896, 1897
  • ਕਿਤਾਬ: ਦ ਜੰਗਲ, ਲੇਖਕ: ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਅਮਰੀਕਨ ਰਾਈਟਰ ਸਾਲ 10906
  • ਕਿਤਾਬ: ਕਿੰਗ ਕੋਲ ਏ ਨਾਵਲ, ਲੇਖਕ: ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਸਾਲ 1917
  • ਕਿਤਾਬ: ਗੋਡ ਐਂਡ ਦ ਸਟੇਟ, ਲੇਖਕ: ਮਿਖਾਇਲ ਬਾਕੁਨੀਨ ਸਾਲ 1917
  • ਕਿਤਾਬ: ਬੋਸਟਨ, ਲੇਖਕ: ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਸਾਲ 1929
  • ਕਿਤਾਬ: ਮਾਰਟਿਨ ਸ਼ਜਵੀਟ, ਲੇਖਕ: ਚਾਰਲਸ ਡਿਕੈਂਸ
  • ਕਿਤਾਬ: ਦ ਲਾਫਿੰਗ ਮੈਨ, ਲੇਖਕ: ਵਿਕਟਰ ਹਯੂਗੋ
  • ਕਿਤਾਬ: ਓਈਲ ਏ ਨਾਵਲ, ਲੇਖਕ: ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਸਾਲ 1927
  • ਕਿਤਾਬ: ਲਾਈਫ ਐਂਡ ਰਾਈਟਿੰਗ ਓਫ ਜੋਸੇਫ਼ ਮੈਜਿਨੀ, ਲੇਖਕ: ਜੋਸੇਫ ਮੈਜਿਨੀ ਸਾਲ 1965
  • ਕਿਤਾਬ: ਲਾਈਫ ਐਂਡ ਰਾਈਟਿੰਗ ਓਫ ਜੋਸੇਫ਼ ਮੈਜਿਨੀ, ਵੋਲਯੁਮ 1ਤੋਂ 6, ਲੇਖਕ: ਜੋਸੇਫ ਮੌਜੀਨੀ 1890- 1891
  • ਕਿਤਾਬ: ਬਰਨਬੀ ਰੱਜ- ਵਾਲਯੁਮ 1-2, ਲੇਖਕ: ਚਾਰਲਸ ਡਿਕੈਂਸ ਸਾਲ 1901
  • ਕਿਤਾਬ: ਮਦਰ, ਲੇਖਕ: ਮੇਕਸਿਕੋ ਗਾਰਕੀ
  • ਕਿਤਾਬ: ਦ ਨਿਹਿਲਿਸਟ,ਲੇਖਕ: ਸਟੇਪਨਾਇਕ
  • ਕਿਤਾਬ: ਵੱਟ ਨੇਵਰ ਹੇਪੰਡ, ਲੇਖਕ: ਰੋਪਸ਼ੀਨ
  • ਕਿਤਾਬ: ਦ ਓਲਡਕਿਊਰੋਸਿਟੀ ਸ਼ੋਪ, ਲੇਖਕ ਚਾਰਲਸ ਡਿਕੈਂਸ
Intro:ਅੱਜ ਸਮੁਚੇ ਡੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਚ ਮਹਾਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਸੁਖਦੇਵ ਅਤੇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹੈ। ਭਗਤਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰੇਮ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਵੀ ਸ਼ੋਕ ਸੀ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਦੀਵਾਨਗੀ ਇਸ ਕਦਰ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਫਾਂਸੀ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਦੇ ਰਹੇ ਸੀ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਵਲੋਂ ਕੁਜ ਖਾਸ ਨੋਟਸ ਵੀ ਬਣਾਏ ਗੁਏ ਜਿਸ ਤੇ ਨੋਟਸ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਛੱਪ ਚੁਕੀਆਂ ਨੇ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਵਲੋਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕੁਜ ਕਿਤਾਬਾਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਦੀ ਦਵਾਰਕਾ ਦਾਸ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ।


Body:ਈਟੀਵੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਅੰਨ ਅਲਕਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 1947 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਲਾਹੌਰ ਵਿਚ ਸੀ ਜਿਥੇ ਭਗਤਸਿੰਘ ਇਥੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਇਸ਼ੂ ਕਰਵਾ ਕੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਿਨ। 1962 ਵਿਚ ਇਹ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਪਿਯੂ ਵਿਖੇ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਫਿਰ 1966 ਵਿਚ ਇਹ ਸੈਕਟਰ 15 ਵਿਖੇ ਆ ਗਈ। ਉਹਨਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਵਿੱਚ 24 ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੇ ਜਿਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਭਗਤਸਿੰਘ ਪੜ੍ਹਿਆ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਮੋਤੀਵੇਸ਼ਨਲ ਅਤੇ ਫਲੌਸਫੀ ਵਾਲਿਆ ਨੇ ਜੋਕਿ ਸਾਲ 1865 ਤੋਂ ਲੈਕੇ 1929 ਵਿਚ ਛਪੀਆਂ ਸਨ। ਅੱਜ ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਨੇ। ਇਸ ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਆਂਦੇ ਨੇ।


Conclusion:ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਭਗਤਸਿੰਘ ਵਲੋਂ ਪੜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੇ।
ਲੈਸ ਮੀਜ਼ਰੇਬਲ
ਵਾਲਯੁਮ 2,3,4 ਲੇਖਕ ਵਿਕਟਰ ਹਿਊਗੋ ਫ਼੍ਰੇਂਚ ਈਯਰ 1896, 1897

ਦ ਜੰਗਲ
ਲੇਖਕ ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਅਮਰੀਕਨ ਰਾਈਟਰ ਸਾਲ 10906

ਕਿੰਗ ਕੋਲ ਏ ਨਾਵਲ
ਲੇਖਕ ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਸਾਲ 1917

ਗੋਡ ਐਂਡ ਦ ਸਟੇਟ
ਲੇਖਕ ਮਿਖਾਇਲ ਬਾਕੁਨੀਨ ਸਾਲ 1917

ਬੋਸਟਨ
ਲੇਖਕ ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਸਾਲ 1929

ਮਾਰਟਿਨ ਸ਼ਜਵੀਟ
ਲੇਖਕ ਚਾਰਲਸ ਡਿਕੈਂਸ

ਦ ਲਾਫਿੰਗ ਮੈਨ
ਲੇਖਕ ਵਿਕਟਰ ਹਯੂਗੋ

ਓਈਲ ਏ ਨਾਵਲ
ਲੇਖਕ ਅਪਟਨ ਸਿੰਕਲੌਰ ਸਾਲ 1927

ਲਾਈਫ ਐਂਡ ਰਾਈਟਿੰਗ ਓਫ ਜੋਡ਼ੇਫ ਮੈਜਿਨੀ
ਲੇਖਕ ਜੋਸੇਫ ਮੈਜਿਨੀ ਸਾਲ 1965

ਲਾਈਫ ਐਂਡ ਰਾਈਟਿੰਗ ਓਫ ਜੋਸੇਫ ਮੈਜਿਨੀ
ਵੋਲਯੁਮ 1ਤੋਂ6 ਲੇਖਕ ਜੋਸੇਫ ਮੌਜੀਨੀ 1890- 1891

ਬਰਨਬੀ ਰੱਜ- ਵਾਲਯੁਮ 1-2
ਲੇਖਕ ਚਾਰਲਸ ਡਿਕੈਂਸ ਸਾਲ 1901

ਮਦਰ
ਲੇਖਕ ਮੇਕਸਿਕੋ ਗਾਰਕੀ

ਦ ਨਿਹਿਲਿਸਟ
ਲੇਖਕ ਸਟੇਪਨਾਇਕ

ਵੱਟ ਨੇਵਰ ਹੇਪੰਡ
ਲੇਖਕ ਰੋਪਸ਼ੀਨ

ਦ ਓਲ੍ਡ ਕਿਊਰੋਸਿਟੀ ਸ਼ੋਪ
ਲੇਖਕ ਚਾਰਲਸ ਡਿਕੈਂਸ
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.