ਕੁੱਲੂ: ਆਧੁਨਿਕ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹਰ ਦਿਨ ਵੱਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਠੱਪ ਹੋ ਗਈ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਹਰ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਵੇਰ ਮੋਬਾਈਲ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਹੀ ਬੀਤਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਹ ਸੂਚਨਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੋਵੇਂ ਹਨ।
ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਨੌਜਵਾਨ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਛੱਡ ਦੇਣ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਸੋਚਣਾ ਵੀ ਅਸੰਭਵ ਹੈ, ਪਰ ਹਿਮਾਚਲ ਦੇ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਵ ਦਾ ਹੁਕਮ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਆਧੁਨਿਕ ਸਹੂਲਤਾਂ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵੀ ਦੇਵ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇੱਥੇ ਦੇਵ ਦੇ ਹੁਕਮ ਸਰਵਉੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਤੋੜਦੇ ਬਲਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹੀ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰੋਗੇ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਛੱਡਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ?
ਮੋਬਾਈਲ ਟੀਵੀ 'ਤੇ 45 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਪਾਬੰਦੀ
ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਲੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸ਼ਹਿਰ ਮਨਾਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ 9 ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਦੇਵ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ, ਮੋਬਾਈਲ, ਟੀਵੀ, ਰੇਡੀਓ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਦੇਵਤਾ ਬਿਆਸ ਰਿਸ਼ੀ ਅਤੇ ਦੇਵਤਾ ਗੌਤਮ ਰਿਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ 42 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਫਗਲੀ ਤਿਉਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੌਜਵਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਆਧੁਨਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸੈਲਾਨੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਬਾਹਰ ਸੂਚਨਾ ਬੋਰਡ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੈਲਾਨੀ ਵੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰੌਲਾ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਮਨਾਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ 9 ਪਿੰਡਾਂ 'ਚ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਦੇਵ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਦੀਆਂ ਭਰਪੂਰ ਮਿਸਾਲਾਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
9 ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰ ਰਹੇ
ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਮਨਾਲੀ ਦੇ ਗੋਸ਼ਾਲ ਪਿੰਡ 'ਚ ਭਗਵਾਨ ਬਿਆਸ ਰਿਸ਼ੀ ਦੇ ਮੰਦਰ 'ਚ ਪੂਜਾ ਅਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਮੰਦਰ ਦੀਆਂ ਘੰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਰ ਨਾ ਹੋ ਸਕੇ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਕੋਈ ਰੌਲਾ ਨਾ ਪਵੇ। ਸਥਾਨਕ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਪਿੰਡ ਦਾ ਦੇਵਤਾ ਸਵਰਗ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਤਪੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਵਿਘਨ ਨਾ ਪਵੇ, ਰੌਲੇ-ਰੱਪੇ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ। ਕੁੱਲੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਉਝੀ ਘਾਟੀ ਦੇ ਕੋਠੀ, ਸੋਲਾਂਗ, ਪਲਚਨ, ਰੁੜ, ਕੁਲੰਗ, ਸ਼ਨਾਗ, ਬੁਰੂਆ ਅਤੇ ਮਝਾਚ ਸਮੇਤ ਗੋਸ਼ਾਲ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਗੇ। ਦੇਵ ਪਾਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਗੋਸ਼ਲ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਰੇਡੀਓ, ਟੀਵੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾਣਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੋਵੇਗੀ।
'ਦੇਵ 45 ਦਿਨ ਤਪੱਸਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ'
ਮਨਾਲੀ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਰਾਕੇਸ਼ ਰਾਣਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, "ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਦੇਵਤੇ ਸਵਰਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਤਪੱਸਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਰੌਲਾ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਦੇਵਤੇ ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਵੀ ਹਰ ਕੋਈ ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਿੰਡ 'ਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ 'ਤੇ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਜਾਂ ਹੋਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਨਾਲ ਰੌਲਾ ਨਾ ਪਾ ਸਕਣ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀ ਵੀ ਦੇਵਤੇ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।"
ਸਵਰਗ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰੇਗਾ
ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪਿੰਡੀ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਲਿਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 42 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪਿੰਡੀ ਤੋਂ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚੋਂ ਪੱਤੇ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਹੈ ਫ਼ਸਲ ਚੰਗੀ ਹੋਵੇ। ਜੇਕਰ ਕੋਲਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਲਈ ਅਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਦੇਵਤਾ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਲਈ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਵਤਾ ਅਸ਼ੁੱਭ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕਈ ਉਪਾਅ ਵੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਸਵਰਗ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣ 'ਤੇ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦਾ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਨਿੱਘਾ ਸੁਆਗਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਪੂਜਨੀਕ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਗਮ ਵੀ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੇਵਤੇ ਵੀ ਸਵਰਗ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਠਹਿਰਨ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨਗੇ।
ਗੋਸ਼ਾਲ ਪਿੰਡ ਦੀ ਵਸਨੀਕ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, "ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਧੂਰੀ ਜਾਪਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਘਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਸਮੇਤ ਕਈ ਕੰਮ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਮੋਬਾਇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵੀ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਕੰਮਕਾਜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਕੰਮ ਰੁਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕੁੱਲੂ ਦੀ ਉਝੀ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਹੁਕਮ ਕਾਰਨ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਾਜ ਲਈ ਚੰਗੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨ ਘਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾ ਸਕਣਗੇ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਣਗੇ"।
