ਸੈਨ ਡਿਓਗੋ ਯੂਨੀਅਨ-ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ: ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਦਾ 'ਕੋਲਟ' ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਲੁਪਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੇਜੇਵਲਸਕੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦਾ ਘੋੜਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ 2000 ਬਾਕੀ ਹਨ। ਸੈਨ ਡਿਓਗੋ ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ 'ਕਰਟ' ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਲਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ 1980 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਟਾਲੀਅਨ ਤੋਂ ਲਈਆਂ ਚਮੜੀ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਤੋਂ ਕਲੋਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 1,100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਪ-ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਤੋਂ 10,000 ਸੈਲ ਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਸੈਨ ਡਿਓਗੋ ਚਿੜੀਆਘਰ ਗਲੋਬਲ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸੈਨ ਡਿਓਗੋ ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਜੇਨੇਟਿਕਸ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਓਲੀਵਰ ਰਾਈਡਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਲਿਆ ਕੇ ਇੱਕ ਕੋਸ਼ਿਕਾ ਤੋਂ ਜਾਨਵਰ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਚੀਨ ਪੂਲ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਜੇਵਲਸਕੀ ਦੇ ਘੋੜੇ ਦਾ ਕਲੋਨ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਸੈਨ ਡਿਓਗੋ ਚਿੜੀਆਘਰ ਗਲੋਬਲ ਵਿੱਚ ਕਲੋਨ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਤੀਜੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਇਸਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੌਰ ਅਤੇ ਬੇਂਟੇਂਗ ਦੋ ਲੁਪਤ ਹੋਣ ਦੇ ਖਤਰੇ 'ਚ ਮਵੇਸ਼ੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਲ 2000 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਲੋਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਹਰ ਪ੍ਰੇਜੇਵਲਸਕੀ ਦਾ ਘੋੜਾ 12 ਜੰਗਲੀ ਪੂਰਵਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਿਵਾਸ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ ਅਤੇ ਨਵੀਂਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਜੇਨੇਟਿਕ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਇਸ ਲਈ ਖੋਜਕਰਤਾ ਡੀਐਨਏ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਟਾਲੀਅਨ ਖੋਜਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਸਨ, ਜਿਹੜੀ ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਰਗੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਗਾਇਬ ਸਨ।
ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੋਚੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜੇਨੇਟਿਕ ਸਮੱਗਰੀ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਇੱਕ ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁੱਝ ਅੱਧਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸੰਭਵ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋ ਘੱਟ ਕੁੱਝ ਅੱਧਾ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਜਿੰਨੇ ਵੱਧ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਹਨ ਓਨੇ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡੀਐਨਏ ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਟਾਲੀਅਨ ਦੇ ਪੂਰਵਜ਼ਾਂ ਨੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰੇਜੇਵਲਸਕੀ ਦੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਜਨਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਡੀਐਨਏ ਦੇ ਅਨੋਖੇ ਬਿਟਸ ਸਨ, ਜਿਹੜੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਜੇਕਰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ।
ਉਸ ਅਹਿਸਾਸ ਨੇ ਚਿੜੀਆਘਰ, ਬੇ-ਖੇਤਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਮੂਹ ਰਿਵਾਈਵ ਐਂਡ ਰੀਸਟੋਰ ਅਤੇ ਟੈਕਸਾਸ ਸਥਿਤ ਕੰਪਨੀ ਵਾਇਆਗੇਨ ਇਕਵਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਘੋੜਿਆਂ ਦੀ ਕਲੋਨਿੰਗ ਦਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਹੈ, ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਸਟਾਲੀਅਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ 40 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ੀਰੋ ਤੋਂ 320 ਡਿਗਰੀ ਫਾਰਨਹੀਟ ਠੰਢੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜੰਮੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਹੜੀ ਬੁੱਧ ਗ੍ਰਹਿ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਮ ਬਰਾਬਰ ਹਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਘੋੜੇ ਦੇ ਅਣ-ਫਰਟੀਲਾਈਜ਼ਡ ਅੰਡੇ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਅੰਡੇ ਦੀ ਨਾਭੀ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਜੇਨੇਟਿਕ ਪਦਾਰਥ ਸਟਾਲੀਅਨ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ। ਨਾਭੀ, ਇੱਕ ਕੋਸ਼ਿਕਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਜਿਹੜਾ ਉਸ ਦੇ ਡੀਐਨ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਟੀਮ ਨੇ ਫਿਰ ਘੋੜੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੰਡੇ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ, ਜਿਹੜਾ ਇੱਕ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਉਹੀ ਵਿਧੀ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰੂਪ ਤੋਂ 1996 ਵਿੱਚ ਡੌਲੀ ਭੇੜ ਨੂੰ ਕਲੋਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਮਵੇਸ਼ੀਆਂ, ਬਿੱਲੀਆਂ, ਹਿਰਨਾਂ ਅਤੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦਾ ਕਲੋਰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
'ਕਰਟ' ਦਾ ਜਨਮ 6 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਟੈਕਸਾਸਾ ਦੇ ਇੱਕ ਪਸ਼ੂ ਚਿਕਿਤਸਾ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਮਾਲਕ ਵਾਜ਼ੇਨ ਇਕਵਾਈਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਹਨ। ਘੋੜੇ ਦਾ ਨਾਂਅ ਮਰਹੂਮ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸੈਨ ਡਿਓਗੋ ਦੇ ਜੇਨੇਟਿਕ ਮਾਹਰ ਡਾ. ਕਰਟ ਬੇਨੇਸ਼ਿਕੇ ਦੇ ਨਾਂਅ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਹੜਾ ਫ਼ਰੋਜ਼ਨ ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਸਨ।
ਯੋਜਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਟ ਨੂੰ ਸਫਾਰੀ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਥੇ ਉਹ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਨਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਰਕ ਦੇ 14 ਪ੍ਰੇਜੇਵਲਸਕੀ ਦੇ ਘੋੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗਾ।
ਰਾਈਡਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਫਾਰੀ ਪਾਰਕ ਉਸ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਛੇਤੀ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਲੈ ਕੇ ਆਵੇਗਾ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਰਟ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਨਾਲ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਥ ਹੋਰ ਸਾਲ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
ਉਸ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿਹੜੀ ਹੋਰ ਨੌਜਵਾਨ ਘੋੜਿਆਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਜੁੜੇ। ਇਸਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਸਫਾਰੀ ਪਾਰਕ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸੰਤਾਨ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਵੇਗਾ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਇੱਕ ਦਿਨ ਜੰਗਲ ਪਰਤ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੈਨ ਡਿਓਗੋ ਚਿੜੀਆਘਰ ਗਲੋਬਲ ਦੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਮੇਗਨ ਓਵੇਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਜਨਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਜੇਨੇਟਿਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਛੋਟੀ ਆਬਾਦੀ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।
