ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਏਅਰਲਾਈਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ (ਪੀਆਈਏ) ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਲਈ ਵੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫੰਡ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਦਿ ਨਿਊਜ਼ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੀਆਈਏ ਦਾ ਕੁੱਲ ਸੰਚਿਤ ਨੁਕਸਾਨ 600 ਅਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਪੀਆਈਏ ਲਈ ਸਮਾਂਬੱਧ ਪੁਨਰਗਠਨ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਪੀਆਈਏ ਦਾ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ: ਨਿਊਜ਼ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਨੇ ਇੱਕ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੀਆਈਏ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤ ਇੰਨੀ ਖਰਾਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੂੰ US$ 50 ਮਿਲੀਅਨ ਦੀ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਫੀਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਪੀਆਈਏ ਨੂੰ 30 ਜੂਨ 2023 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣਾ ਸੰਚਾਲਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਹੈਰਾਨੀ ਜਤਾਈ ਕਿ ਘਾਟੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਪੀਆਈਏ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਰਹੇਗੀ।
ਬੋਇੰਗ-777 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੇਗੀ : ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੁਨਰਗਠਨ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਪੀਆਈਏ ਦੇ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸੋਚਣਾ ਪਵੇਗਾ।ਨਿਊਜ਼ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਚੋਟੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਤੋਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਪੀਆਈਏ ਨੇ ਲੀਜ਼ 'ਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਲੈ ਕੇ ਬੋਇੰਗ-777 ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੇੜੇ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਕੇ 11 ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੀਆਈਏ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤ ਇੰਨੀ ਖਰਾਬ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕੋਲ ਸਮਾਂਬੱਧ ਪੁਨਰਗਠਨ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਣ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪੀਆਈਏ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਹੈ।
ਪਾਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਈ ਸੀ: ਇਸ ਸਾਲ ਜੂਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ (ਪੀਆਈਏ) ਨੂੰ ਪੁਨਰਗਠਨ ਅਤੇ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਇਸਹਾਕ ਡਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਫੈਡਰਲ ਕੈਬਨਿਟ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਅਤੇ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਨੀਆਂ ਹਨ।
2023 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 38 ਬਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ: ਇੱਕ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਬਿਮਾਰ ਪੀਆਈਏ ਨੂੰ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 38 ਬਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2022 ਦੀ ਇਸੇ ਮਿਆਦ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 171 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਹੈ। ਚਾਲੂ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਪੀਆਈਏ ਸਿਰਫ਼ 61 ਅਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਹੀ ਕਮਾ ਸਕੀ। ਰੁਪਏ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਡਾਲਰ ਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ 21 ਅਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਪੀਆਈਏ ਦੇ ਵਧਦੇ ਘਾਟੇ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
GACA ਨੇ ਕਿਉਂ ਦਿੱਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਪੀਆਈਏ ਬਾਰੇ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਗਠਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਤੋਂ ਠੀਕ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ, ਜੂਨ ਦੇ ਉਸੇ ਮਹੀਨੇ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਜਨਰਲ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਸਿਵਲ ਐਵੀਏਸ਼ਨ (ਜੀਏਸੀਏ) ਨੇ ਪੀਆਈਏ ਨੂੰ ਹੱਜ ਉਡਾਣਾਂ ਸਮੇਤ ਸੰਚਾਲਨ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ $ 48 ਮਿਲੀਅਨ ਦਾ ਬਕਾਇਆ ਅਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਜੀਏਸੀਏ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਪੰਜਾਹ ਹਜ਼ਾਰ ਹੱਜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਏਅਰਕੈਪ ਨੇ ਪੀਆਈਏ ਦਾ ਬੀ-777 ਜਹਾਜ਼ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤਾ: ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਪੀਆਈਏ ਨੂੰ ਲੀਜ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਏਅਰਕੈਪ ਨੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਬੀ-777 ਜਹਾਜ਼ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ 'ਚ ਅੰਸ਼ਕ ਭੁਗਤਾਨ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਮਲਾ ਸੁਲਝਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਏਅਰਕੈਪ ਨੇ ਬੀ-777 ਜਹਾਜ਼ ਮੁੜ ਪੀਆਈਏ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ।
ਪੀਆਈਏ ਨੇ ਬਕਾਏ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮੁਕੱਦਮਾ ਕੀਤਾ: ਪੀਆਈਏ ਨੂੰ ਅਦਾਇਗੀ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵਿਲਿਸ ਲੀਜ਼ਿੰਗ ਤੋਂ ਵੀ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਮਾੜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਪੀਆਈਏ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲਏ ਦੋ ਏ-320 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਇੰਜਣ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਬੀਮਾ ਬ੍ਰੋਕਰ ਏਲੀਆਨਾ ਨੇ ਵੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ: ਬੀਮਾ ਬ੍ਰੋਕਰ ਏਲੀਆਨਾ ਨੇ ਵੀ ਬਕਾਇਆ ਭੁਗਤਾਨ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਪੀਆਈਏ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਪੀਆਈਏ ਦਾ ਉਡਾਣ ਸੰਚਾਲਨ ਵੀ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਪੀਆਈਏ ਦੀ ਆਈਏਟੀਏ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਵੀ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਉਹ 2.8 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਬਕਾਇਆ ਹੈ। ਪੀਆਈਏ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਦੀ ਆਖਰੀ ਮਿਤੀ 21 ਜੂਨ 2023 ਤੱਕ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਡੀਫਲੇਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀਆਈਏ ਨੇ 23 ਜੂਨ 2023 ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ।ਪਲੇਨ ਸਪੋਟਰਸ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ,ਪੀਆਈਏ ਕੋਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਬੇੜੇ ਵਿੱਚ 31 ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚਾਰ ਜਹਾਜ਼ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 27 ਜਹਾਜ਼ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਪੀਆਈਏ ਦਾ ਗਠਨ 1946 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 107 ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਪੀਆਈਏ ਦੇ ਬੇੜੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
