ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: 'ਭਗਤ' ਜੋ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਅੱਬਾਸ ਸਟੇਨਕਜ਼ਈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਖਾਨ ਜਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਹੰਮਦ ਅੱਬਾਸ ਸਟੇਨਕਜ਼ਈ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਸਟੇਨਕਜ਼ਈ ਨੂੰ ਅੱਜ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਾਰਤਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇਹ 'ਭਗਤ' ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ (ਆਈਐਮਏ) ਦੀ ਬਟਾਲੀਅਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਡੇਢ ਸਾਲ ਦੀ ਲੰਮੀ ਪ੍ਰੀ-ਕਮਿਸ਼ਨ ਸਿਖਲਾਈ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਫੌਜੀ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਖਾਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਲੀਡਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ, ਚੋਟੀ ਦੇ ਲੀਡਰ, ਜੋ ਹੁਣ 58 ਸਾਲ ਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ 1982-83 ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਆਈਐਮਏ ਦੇ 71 ਵੇਂ ਕੋਰਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਆਈਐਮਏ ਵਿੱਚ ਸਟੇਨਕਜ਼ਈ ਦੇ ਕੁਝ ਬੈਚਮੇਟ ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹੋਣਗੇ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਪਣੇ 'ਇੰਡੀਆ ਡੇਜ਼' ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਲੀਡਰ ਨੇ ਅਜੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣਾ ਪਿਆਰ ਨਹੀਂ ਗੁਆਇਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਮੀਡੀਆ ਆਊਟਲੇਟ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮੁੱਖ ਵਾਰਤਾਕਾਰ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੱਧਮ(Dim) ਵਿਚਾਰ ਰੱਖੇ ਸੀ।
ਪਰ ਇਹ ਆਈਐਮਏ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਸਟੇਨਕਜ਼ਈ ਨੇ ਯੁੱਧ, ਨੀਤੀ, ਰਣਨੀਤੀ, ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ, ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਨਿਪੁੰਨਤਾ ਦੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਗੱਲਾਂ ਸਿੱਖੀਆਂ, ਜੋ ਕਿ ਜੈਂਟਲਮੈਨ ਕੈਡਿਟਸ (ਜੀਸੀ) ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਆਈਐਮਏ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੀ-ਕਮਿਸ਼ਨਡ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਵਜੋਂ ਅਫਗਾਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਸਟੇਨਕਜ਼ਈ ਦਾ ਦਿਲ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਨੇ ਸੋਵੀਅਤ ਫੌਜ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਅਫਗਾਨ ਫੌਜ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਮੁਜਾਹਿਦੀਨ ਰੈਂਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਦਰਅਸਲ, 1979 ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1989 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਤੱਕ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀਆਂ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਖਾਤਿਆਂ ਬਾਰੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ
ਉਸਦੇ ਵਿਦਿਅਕ ਪਿਛੋਕੜ, ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਨਿਰੰਤਰ ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਆਮ ਕਲਾਕਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਟੇਨਕਜ਼ਾਈ ਤਾਲਿਬਾਨ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧਦਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੱਥ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਕੋਲ ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। 1996 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਸਟੇਨਕਜ਼ਈ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਉਪ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਉਪ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪਰ ਜਦੋਂ 9/11 ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2001 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਭੱਜਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਜਨਵਰੀ 2012 ਵਿੱਚ ਕਤਰ ਦੇ ਦੋਹਾ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਫਤਰਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਦੋਹਾ 'ਚ 2001 ਤੋਂ ਹੀ ਸਟੇਨਕਜ਼ਾਈ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ 'ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵਿਅਕਤੀ' ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ।
ਉਹ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਰਫ ਗਨੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਅਫਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲੀਡਰਾਂ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਤੰਬਰ 2020 ਵਿੱਚ ਹੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਮੁੱਲਾ ਅਬਦੁਲ ਹਕੀਮ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਡਿਪਟੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਬਲਿੰਕਨ, ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿਚਲੇ ਹਾਲਾਤ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ, ਤਾਲਮੇਲ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ