ETV Bharat / city

ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ - etv bharat

ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਖੰਨਾ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਈਸੜੂ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ ਦਾ ਗੋਆ ਨੂੰ ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਤੋਂ ਅਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ।

ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ
author img

By

Published : Aug 9, 2019, 9:31 AM IST

ਖੰਨਾ: ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਹਰੇਕ ਸਾਲ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ ਦਾ ਗੋਆ ਨੂੰ ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਤੋਂ ਅਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ।

ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ

ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਖੰਨਾ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਈਸੜੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 9 ਸਤੰਬਰ 1930 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੰਨਾ ਤਹਿਸੀਲ ਦੇ ਪਿੰਡ ਈਸੜੂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸੁੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਹਰਨਾਮ ਕੌਰ ਸਨ। 7 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਗੁਆਚ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਦੇਖ ਭਾਲ ਨਾਲ ਪਾਲਿਆ ਸੀ।

ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਅਤੇ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਦੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਏ। ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਆਰ ਸੀ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕਠੇ ਕਰਕੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਗੀਤ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਭਾਸ਼ਣ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 'ਕਸ਼ਮੀਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਾ, ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਤੋੜਨਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਨਾਸਮਝੀ'

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਗੋਆ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੋਆ ਵਿਮੋਚਨ ਸਹਾਇਕ ਸੰਮਤੀ 1955 ਵਿੱਚ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਗੋਆ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਪੰਡਤ ਕਿਸ਼ੋਰੀ ਲਾਲ, ਵਿਸ਼ਨੂ ਪੰਤ ਚਿੱਤਲੇ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਗੋਆ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ 1955 ਵਿੱਚ ਗੋਆ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹੀ ਵਜੋਂ ਨਾਂਅ ਦਰਜ ਕਰਵਾਇਆ।

ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੋਆ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਸੁੰਦਰ ਦੇਵੀ ਉੱਤੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀ ਇਸ ਕਾਇਰਤਾ ਭਰੀ ਹਰਕਤ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਅੱਗੇ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਮੀਜ਼ ਨੂੰ ਪਾੜ ਕੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ 25 ਸਾਲਾ ਬਹਾਦਰ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸ਼ੇਰ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਿਆ।

ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਦੇ ਸਮਾਗਮ ਬਾਰੇ ਜਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਖੰਨਾ: ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਹਰੇਕ ਸਾਲ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ ਦਾ ਗੋਆ ਨੂੰ ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਤੋਂ ਅਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ।

ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ

ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਖੰਨਾ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਈਸੜੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 9 ਸਤੰਬਰ 1930 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੰਨਾ ਤਹਿਸੀਲ ਦੇ ਪਿੰਡ ਈਸੜੂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸੁੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਹਰਨਾਮ ਕੌਰ ਸਨ। 7 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਗੁਆਚ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਦੇਖ ਭਾਲ ਨਾਲ ਪਾਲਿਆ ਸੀ।

ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਅਤੇ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਦੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਏ। ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਆਰ ਸੀ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕਠੇ ਕਰਕੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਗੀਤ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਭਾਸ਼ਣ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 'ਕਸ਼ਮੀਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਾ, ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਤੋੜਨਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਨਾਸਮਝੀ'

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਗੋਆ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੋਆ ਵਿਮੋਚਨ ਸਹਾਇਕ ਸੰਮਤੀ 1955 ਵਿੱਚ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਗੋਆ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਪੰਡਤ ਕਿਸ਼ੋਰੀ ਲਾਲ, ਵਿਸ਼ਨੂ ਪੰਤ ਚਿੱਤਲੇ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਗੋਆ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ 1955 ਵਿੱਚ ਗੋਆ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹੀ ਵਜੋਂ ਨਾਂਅ ਦਰਜ ਕਰਵਾਇਆ।

ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੋਆ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਸੁੰਦਰ ਦੇਵੀ ਉੱਤੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀ ਇਸ ਕਾਇਰਤਾ ਭਰੀ ਹਰਕਤ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਅੱਗੇ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਮੀਜ਼ ਨੂੰ ਪਾੜ ਕੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ 25 ਸਾਲਾ ਬਹਾਦਰ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸ਼ੇਰ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਿਆ।

ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਦੇ ਸਮਾਗਮ ਬਾਰੇ ਜਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਨ।

Intro:ਗੋਆ ਨੂੰ ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪੱਚੀ ਸਾਲਾ ਨੌਜਵਾਨ ਸਨ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ ।
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਹਰੇਕ ਸਾਲ ਪੰਦਰਾਂ ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਪੱਧਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮ ਈਸੜੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।


Body:9 ਸਤੰਬਰ 1930 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੰਨਾ ਤਹਿਸੀਲ ਦੇ ਪਿੰਡ ਈਸੜੂ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਸਰਦਾਰ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸੁੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਹਰਨਾਮ ਕੌਰ ਸੀ। ਸੱਤ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਗੁਆਚ ਗਏ ਸਨ ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਬੜੀ ਦੇਖ ਭਾਲ ਨਾਲ ਪਾਲਿਆ ਸੀ ।
ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ,ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਅਤੇ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਾਬਿਤ ਹੋਏ। ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਆਰ ਸੀ ।ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕਰਕੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਗੀਤ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਭਾਸ਼ਣ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ।
ਗੋਆ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੋਆ ਵਿਮੋਚਨ ਸਹਾਇਕ ਸੰਮਤੀ 1955 ਵਿੱਚ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਗੋਆ ਨੂੰ ਆਜਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਪੰਡਤ ਕਿਸ਼ੋਰੀ ਲਾਲ ,ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੰਤ ਚਿੱਤਲੇ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਗੋਆ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ 1955 ਵਿੱਚ ਗੋਆ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹਿ ਵਜੋਂ ਨਾਮ ਦਰਜ਼ ਕਰਵਾਇਆ ।
ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮਈ 1955 ਵਿੱਚ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਚਰਨਜੀਤ ਕੌਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ,।
ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੋਆ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਸੁੰਦਰ ਦੇਵੀ ਉੱਤੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀ ਇਸ ਕਾਇਰਤਾ ਹਰਕਤ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਅੱਗੇ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਮੀਜ਼ ਨੂੰ ਪਾੜ ਕੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ।
ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ 25 ਸਾਲਾ ਬਹਾਦਰ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸ਼ੇਰ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਿਆ ।
ਉਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਹਰੇਕ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਖੰਨਾ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਈਸੜੂ ਵਿੱਚ ਬੜੀ ਧੂਮ ਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੀ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਸਟੇਜਾਂ ਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਮਹਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।


Conclusion:ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਈਸੜੂ ਗੋਆ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਸਨ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮ ਹਰੇਕ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਬਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
ਅੱਜ ਵੀ ਖੰਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਬੰਧਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ।ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਐਮ ਐਲ ਏ,ਏ ਡੀ ਸੀ ਖੰਨਾ ,ਐਸ ਡੀ ਐਮ ਖੰਨਾ, ਤਹਿਸੀਲਦਾਰ ਖੰਨਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰ ਪਹੁੰਚੇ ।
ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਮੌਕੇ ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਭਾਵੇਂ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਣ ਜਾਂ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਦਿਹਾੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਫ ਸਫਾਈ ਕਰਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ।.ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਸਬੰਧਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।ਉਧਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੈਮਰੇ ਵਿਚ ਕੈਦ ਹੋਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸੱਚ ਨੂੰ ਦਿਖਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਇੱਕੋ ਗੱਲ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਆਖਰ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਬੰਧਿਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੀ ਖਾਨਾ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ ।
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.