ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਪੰਜਾਬ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ 2 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਖਿੱਚੋਤਾਣ ਵਿੱਚ, 48 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੰਨੇ ਮੋੜ ਆਏ ਕਿ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਥ੍ਰਿਲਰ ਫਿਲਮ ਦੇ ਲੇਖਕ ਵੀ ਪਾਣੀ-ਪਾਣੀ ਹੋ ਜਾਣ। ਖੈਰ, ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ (capt. amrinder singh) ਦੇ ਅਸਤੀਫੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੱਕ ਦੇ ਲੰਬੇ ਮੰਥਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ (charanjeet singh channi) ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਨਵਾਂ 'ਕੈਪਟਨ' ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ।
ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਦਲਿਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਕੇ 2022 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਸਟਰਸਟ੍ਰੋਕ ਲਗਾਇਆ ਹੈ? ਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦਲਿਤ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਦੂਜੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਕੇ ਦੁਬਾਰਾ ਜਿੱਤ ਦਾ ਰਾਹ ਲੱਭੇਗੀ? ਜਾਂ ਕੀ ਕਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਖੀ ਰਹੇ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਖੇਡ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਦੇਣਗੇ? ਜਾਣਨ ਲਈ ਪੜ੍ਹੋ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ (etv bharat explainer)
ਕਿਵੇਂ ਦਲਿਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਮਾਸਟਰਸਟ੍ਰੋਕ ਹੈ?
ਦਰਅਸਲ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਲਿਤ ਹਨ। 2011 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 32% ਦਲਿਤ ਆਬਾਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ 117 ਸੀਟਾਂ 'ਚੋਂ 34 ਸੀਟਾਂ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀਆਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਾਕੀ ਸੀਟਾਂ' ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ। 1966 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਦੇ ਵੱਖ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ ਦਲਿਤ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਚਰਚਾ ਹੋਈ, ਪਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇਸ ਵਿਚ ਬਾਜ਼ੀ ਮਾਰ ਲਈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਦੇ ਅਸਤੀਫੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਲਿਤ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਜਾ ਵੀ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਦਹਿਲੀਜ਼ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਚੌਕਾ ਮਾਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਭਾਵੇਂ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ 4 ਤੋਂ 5 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੋਣਗੇ, ਪਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬਾਕੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਦਲਿਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਿੱਤਾ
ਮਾਇਆਵਤੀ ਦੀ ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਦਾ ਜਨਮ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਰੋਪੜ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਸਾਲ 1996 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸਨ। ਬਸਪਾ ਨੇ ਕੁਝ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਦਬਦਬਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਦਲਿਤ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ। ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਦਲਿਤ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਵੀ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕੁਝ ਲਾਭ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਯੂਪੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵਿਰੋਧੀ ਸੋਚਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਜਿੱਤ ਗਈ
ਦਰਅਸਲ, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਦਲਿਤ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਵਾਰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਅਤੇ ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਗਠਜੋੜ ਨਾਲ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਲਿਤ ਨੂੰ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤਕ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਕਰਕੇ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਵਾਲੀ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਵੀ ਦਲਿਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੇ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ 9 ਰਾਖਵੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਦਲਿਤ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਲੁਭਾਉਣ ਲਈ ਫਿਲਹਾਲ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਜਾਂ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਲਿਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਮੌਕਾ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਹੈ।
ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਵਰਗ ਦੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਦਾ ਖਤਰਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਇਸ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਕਦਮ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ ਜਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ ਮਜਬੂਰੀ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਫੈਸਲਾ ਹੀ ਰਹੇਗਾ।
2022 ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਜਾਤੀ ਸਮੀਕਰਨ
ਕਾਂਗਰਸ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਨੂੰ ਦਲਿਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਓਪੀ ਸੋਨੀ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਚਿਹਰੇ ਵਜੋਂ ਅਤੇ ਸੁਖਜਿੰਦਰ ਰੰਧਾਵਾ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਚਿਹਰਾ ਵਜੋਂ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ, ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਦਲਿਤ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਲਾਮਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦਾ ਫਾਰਮੂਲਾ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਵੋਟਰ ਅਕਾਲੀ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਵੋਟਾਂ ਵੀ ਕੈਪਟਨ ਦੇ ਅਕਸ ਨਾਲ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਕੈਪਟਨ ਦੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਦਾ ਵੀ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਤਲਬ ਹੈ।
ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਵੋਟਰ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਅਕਾਲੀ-ਭਾਜਪਾ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਜੇ ਭਾਜਪਾ ਇਕੱਲੀ ਲੜਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਹਿੰਦੂ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਕਿਸ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਾਵੇਗਾ? ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਚਾਲ ਹਿੰਦੂ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਕੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦਲਿਤ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਵੰਡ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਵਰਗ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਬਚੇ ਹਨ ਉਹ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਰਹੇ ਹਨ। 2017 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀਆਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ 9 ਸੀਟਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ।
ਕਾਂਗਰਸ ਚਰਨਜੀਤ ਚੰਨੀ ਅਤੇ ਸਿੱਧੂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਚੋਣਾਂ ਲੜੇਗੀ
ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਵੱਈਏ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਪਰ ਭਾਵੇਂ ਸਿੱਧੂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਹੀਂ ਬਣੇ, ਫਿਰ ਵੀ ਕਾਂਗਰਸ ਹਾਈਕਮਾਨ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਸਿੱਧੂ 'ਤੇ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਗਾਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਸੀਐਮ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਅਤੇ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਚੋਣ ਲੜਨਗੇ। ਚਰਨਜੀਤ ਚੰਨੀ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਪਰ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨਾ ਤਾਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿੱਧੂ ਹਰ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਬੈਠੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਚਾਲ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਾਹਰ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿੱਧੂ ਦੀ 100 ਫੀਸਦੀ ਜਿੱਤ ਮੰਨ ਰਹੇ ਹਨ।
ਤਾਂ ਕੀ ਕਪਤਾਨ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਖੇਡ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ?
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਆਖਰੀ ਬਿਆਨ ਦੇ ਇਹ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਬੁਝਾਰਤ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਾਂਗਰਸ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕੈਪਟਨ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਦਿਵਾ ਸਕੀ ਅਤੇ ਕੈਪਟਨ ਦੀ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਬੁਝਾਰਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕੀ, ਤਾਂ ਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਖੇਡ ਖਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕੈਪਟਨ ਦੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਹਾਈਕਮਾਨ ਬਾਰੇ ਟਕਰਾਅ ਸੀ। ਕੈਪਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ...
“ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੀਜੀ ਵਾਰ, ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ, ਮੈਂ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਮੈਂ ਸਰਕਾਰ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਵਾਪਰਿਆ ਪਰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਗੱਲ ਹੋਈ, ਮੈਂ ਅਪਮਾਨਿਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 3 ਵਾਰ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡ ਦੇਵਾਂਗਾ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾ ਦੇਣ। "
ਇਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, 'ਉਨ੍ਹਾਂ' ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਹਾਈ ਕਮਾਂਡ ਅਤੇ 'ਉਨ੍ਹਾਂ' ਯਾਨੀ ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿੱਧੂ ਦੀ ਥਾਂ ਹੁਣ ਚਰਨਜੀਤ ਚੰਨੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਸਿੱਧੂ ਪ੍ਰਤੀ ਕੈਪਟਨ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਮਲਾਵਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਹਾਈਕਮਾਨ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਬਿਆਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਇਆ ਹੈ।
ਕੈਪਟਨ ਲਈ ਕੀ ਵਿਕਲਪ ਹਨ?
1) ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਹੱਥ ਛੱਡਣਾ - ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਫਿਰ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਕੈਪਟਨ ਉਸ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਹੱਥ ਛੱਡ ਦੇਵੇਗਾ ਜਿਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਾਢੇ ਨੌ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰੱਖਿਆ ਸੀ? ਉਸ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਤੋਂ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਬਾਰੇ ਸੁਣ ਕੇ ਹਾਈਕਮਾਂਡ ਦੇ ਕੰਨ ਜ਼ਰੂਰ ਉੱਠੇ ਹੋਣਗੇ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਮੱਥਾਪੱਚੀ ਅਤੇ ਸਿੱਧੂ, ਰੰਧਾਵਾ, ਅੰਬਿਕਾ ਸੋਨੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਨਾਵਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਪਟਨ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਦਲਿਤ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਕਮਾਨ ਸੌਂਪਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕੁਝ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦੇ ਖੋਹ ਲਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਕੋਈ ਮਜਬੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮਜਬੂਰੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਕੈਪਟਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਸਿੱਧੂ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵੀ ਰਹਿਣਗੇ। ਕੈਪਟਨ ਦਾ ਅਕਸ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਸਿਪਾਹੀ ਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਵਰਗ ਦੀ ਵੋਟ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਕੈਪਟਨ 'ਹੱਥ' ਛੱਡਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਖੇਡ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
2) ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣਾ - ਕੈਪਟਨ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰਵੱਈਏ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੱਖ -ਵੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਬਾਗੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮੰਚ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਵੀ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸ ਲਈ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਹਰ ਕਾਰਵਾਈ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਰਾਹ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵੈਸੇ, ਕਾਂਗਰਸ ਛੱਡਣ ਅਤੇ ਵੱਖਰੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਸਵਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 2022 ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਗਰਮੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਉਮਰ 80 ਦੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਉਮਰ ਦੇ ਇਸ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਨਵੀਂ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣਾ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ।
3) ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਨਾਲ - ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਜਨੀਤਕ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੈਪਟਨ ਦਾ ਚਿਹਰਾ, ਫੌਜੀ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਵੀ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸੰਪੂਰਨ ਸੁਮੇਲ ਹਨ। ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਾਹਰ ਇਸ ਨੂੰ ਦੂਰ ਦੀ ਗੱਲ ਸਮਝਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ, ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕੈਪਟਨ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਮੋਰਚਿਆਂ 'ਤੇ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਦੁਆਰਾ ਲਏ ਗਏ ਸਟੈਂਡ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕੈਪਟਨ ਸਾਹਬ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਖਿਆਲੀ ਪੁਲਾਅ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਕੈਪਟਨ ਸਾਹਬ ਵੱਲੋਂ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਕੋਈ ਵੀ ਕਦਮ, ਨੁਕਸਾਨ ਸਿੱਧਾ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੋ 2017 ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ 2022 ਵਿੱਚ ਦੁਹਰਾਉਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਲਿਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾ ਕੇ, ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਫ੍ਰੰਟਫੁਟ 'ਤੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਇੱਕ ਕਦਮ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿੱਛੇ ਧੱਕ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋਂ : ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਕੈਬਿਨੇਟ, ਜਾਣੋਂ ਕਿਹੜੇ ਅਹਿਮ ਫੈਸਲੇ ਲਏ