ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2022 ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਚਨਚੇਤ ਜਿੱਤ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਸਗੋਂ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀ ਖੇਡ ਵੀ ਹਰ ਕਿਸੇ ਲਈ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ 7 ਰਾਜ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ 'ਚੋਂ 5 'ਤੇ 31 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਸਾਰੀਆਂ ਪੰਜ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਤੈਅ ਹੈ।
ਫਿਲਹਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ’ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ’ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ। 9 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2022 ਨੂੰ, ਮਾਰਚ 2016 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਰਾਜ ਸਭਾ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਾਰੇ 5 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ - ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਢੀਂਡਸਾ, ਨਰੇਸ਼ ਗੁਜਰਾਲ, ਸ਼ਵੇਤ ਮਲਿਕ, ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ ਅਤੇ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਦੂਲੋ, ਆਪਣਾ 6 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲੈਣਗੇ।
5 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਰਚ 2017 ਵਿੱਚ ਗਠਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪੰਜਾਬ ਦੀ 15ਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ (ਐਮਐਲਏ) ਇੱਕ ਵੀ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ (ਵਿਧਾਇਕ) ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਨਹੀਂ ਸਕੇ। ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਸੀਟਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 31 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਜਿਸ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ 21 ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪੱਤਰ ਦਾਖਲ ਕਰਨ ਦੀ ਮਿਤੀ 21 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੀ ਤਾਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ 15 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਣਾ ਸੀ।
ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣੇਗੀ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ 'ਚ ਵਿਧਾਇਕ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣਗੇ। 'ਆਪ' ਦੇ 92 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੇ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 18 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪੰਜਾਂ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ 'ਆਪ' ਦੀ ਜਿੱਤ ਲਗਭਗ ਤੈਅ ਹੈ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਸੀਟਾਂ ’ਤੇ ਚੋਣ ਹੈ, ਪਰ ਤਿੰਨ ਤੇ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ’ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਵੱਖਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਐਡਵੋਕੇਟ ਹੇਮੰਤ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀਆਂ 5 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਰਾਜ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 3 ਅਤੇ 2 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਚੋਣ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ, ਨਾ ਕਿ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਕਤ ਸੀਟਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੋ-ਸਾਲਾ ਚੋਣ ਚੱਕਰਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨ।
ਹੇਮੰਤ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ 2022 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚੋਂ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਦੋ ਹੋਰ ਸੀਟਾਂ ਖਾਲੀ ਹੋਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਵੀ ‘ਆਪ’ ਵੀ ਜਿੱਤੇਗੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ‘ਆਪ’ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 10 ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਕਿਸ-ਕਿਸ ਦੇ ਟੁੱਟਣਗੇ ਸੁਪਨੇ:-
ਪੰਜਾਬ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹਿੰਦੂ ਨੇਤਾ ਸੁਨੀਲ ਕੁਮਾਰ ਜਾਖੜ ਰਾਜ ਸਭਾ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਲ-ਬਦਲੀ ਦੀਆਂ ਕਿਆਸਅਰਾਈਆਂ ਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਪਰ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਾਮਲਾ ਸੁਲਝਾਇਆ, ਇਹ ਇਕ ਰਹੱਸ ਹੈ। ਪਰ ਜਾਖੜ ਦੇ ਕਰੀਬੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਰਾਜ ਸਭਾ ਸੀਟ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਬਣ ਗਏ ਸਨ। ਅਜਿਹੇ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲੇ ਹਨ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਆਗੂ ਅੰਬਿਕਾ ਸੋਨੀ ਵੀ ਮੁੜ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਸੀ।
ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਐਡਵੋਕੇਟ ਹੇਮੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 15ਵੀਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ, ਜਿਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੀਟਿੰਗ 24 ਮਾਰਚ 2017 ਨੂੰ ਬੁਲਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 172 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 23 ਮਾਰਚ 2022 ਤੱਕ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਮਿਆਦ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 16ਵੀਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 10 ਮਾਰਚ 2022 ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਚੋਣ ਹਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਚਰਨਜੀਤ ਚੰਨੀ ਨੂੰ 15ਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਕੇ ਭੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਰਾਜਪਾਲ ਇੱਕ ਢੁਕਵਾਂ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਦੇਣਗੇ।
ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਹੱਥੋ ਮੌਕਾ ਨਿਕਲਿਆ
16ਵੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) ਨੇ ਸੂਬੇ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ 117 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 92 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਤਿੰਨ-ਚੌਥਾਈ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਉੰਝ 15ਵੀਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 70 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੈਂਬਰ ਵਾਲੀ ਕਾਂਗਰਸ 4 ਜਾਂ ਸੰਭਵ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਾਰੀਆਂ 5 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਸਕਦੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ‘ਆਪ’ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਸਾਂਝੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ’ਤੇ ਚੋਣ ਤਾਲਮੇਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਵਾਨਾ ਨਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ।
15ਵੀਂ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪੰਜਾਂ ਸੀਟਾਂ ਤੇ ਸਿਰਫ ਕਾਂਗਰਸ ਉਮੀਦਵਾਰ ਉਤਾਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਾ ਪਵੇ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਚ ਨਾਮਜ਼ਦੀ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਦੀ ਆਖਿਰੀ ਤਰੀਖ ਨੂੰ ਹੀ ਰਿਟਰਨਿੰਗ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜ ਸਭਾ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ ਕਾਂਗਰਸੀ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਬਣੀ 16ਵੀਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ 'ਚ 'ਆਪ' ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰੇਗੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਜਿੱਤ ਦਾਅਵੇ, ਪਰ ਜ਼ਮਾਨਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਚਾ ਸਕੇ ਮੁੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਉਮੀਦਵਾਰ