ਭਾਰਤੀ ਇਕਵਿਟੀ ਮਾਰਕੀਟ (ਇਕਵਿਟੀ ਮਾਰਕੀਟ) 27 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਸਾਇਕਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਫਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸਨੂੰ T+1 ਸੈੱਟਲਮੈਂਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਕਰੇਤਾ ਅਤੇ ਖਰੀਦਦਾਰ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ 24 ਘੰਟੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੈਸਾ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੋਵੇਗੀ । ਆਸਾਨ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਅਰ ਵੇਚਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੈਸੇ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਸਾਰੇ ਲਾਰਜ-ਕੈਪ ਅਤੇ ਬਲੂ-ਚਿਪ ਕੰਪਨੀਆਂ 27 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਟੀ+1 ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਬਦਲ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ T+2 ਸਿਸਟਮ
ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ T+2 ਸਿਸਟਮ ਲਾਗੂ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਖਾਤੇ 'ਚ ਪੈਸੇ ਪਹੁੰਚਣ 'ਚ 48 ਘੰਟੇ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ T+2 ਨਿਯਮ 2003 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੈ। 27 ਜਨਵਰੀ 2023 ਤੋਂ ਇਸ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। T+1 ਨਿਪਟਾਰਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਫੰਡਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਰੋਲਆਊਟ ਕਰਕੇ ਵਧੇਰੇ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਦੇਵੇਗੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਬਜਟ 2023: ਬਜਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਧੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ, ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਉਛਾਲ
ਜੇਕਰ ਸੈਟਲਮੈਂਟ ਚੱਕਰ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ 'ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ?
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਡੀਮੈਟ ਖਾਤਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਸ਼ੇਅਰ ਖਰੀਦਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ T+2 ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਹੈ। T+1 ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸੇ ਦਿਨ ਸ਼ੇਅਰ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ
ਉਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ੇਅਰ ਵੇਚਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਪੈਸੇ ਵੀ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਕਦੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗੀ। ਬਾਜ਼ਾਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਕਦੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਕਾਰਨ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਖਰੀਦ-ਵੇਚ ਕਰ ਸਕਣਗੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧੇਗੀ।
ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਤਾਰ-ਚੜ੍ਹਾਅ
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੁਝ ਮਾਰਕੀਟਸ ਦੇ ਐਕਸਪਰਟਸ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ T+1 ਸਿਸਟਮ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਵਧਣਾ ਦੀ ਆਸ਼ੰਕਾ ਹੈ। ਸੇਬੀ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਰਪੋਰੇਟਸ ਅਤੇ ਐੱਫ.ਆਈ.ਆਈ., ਡੀ.ਆਈ.ਆਈਜ਼ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਲਿਕਵਿਡਿਟੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮਾਰਜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਘੱਟ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸ਼ੇਅਰ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰ ਚੜਾਅ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2003 ਨੂੰ ਸੈਟਲਮੈਂਟ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ T+2 ਤੋਂ T+3 ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਹੁਣ T+1 ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਖਰੀਦਦਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਮਿਲਣਗੇ । ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੰਦੋਬਸਤ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਜੇ ਵੀ T+2 ਰੋਲਿੰਗ ਸੈਟਲਮੈਂਟ ਨਿਯਮ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਟੀ+1 ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ।
