ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਖਰਾਬ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਬੈਂਕ UBS ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ $3.2 ਬਿਲੀਅਨ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਤਾਅਨੇ ਮਾਰਿਆ ਸੀ। ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਘਾਟੇ 'ਚ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਸਾਊਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਇਹ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ੇਅਰ ਧਾਰਕ ਸੀ। ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦਾ ਇੱਕ ਬੈਂਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕਾਲਾ ਧਨ ਛੁਪਾਉਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲੱਗਾ ਹੈ।
80 ਫੀਸਦੀ ਖਤਮ: ਸਾਊਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਬੈਂਕ 'ਚ ਜੋ ਪੈਸਾ ਲਗਾਇਆ ਸੀ, ਉਸ 'ਚੋਂ 80 ਫੀਸਦੀ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਿਆਦ ਸਥਿਤ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਵਿੱਚ 9.9% ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਖਰੀਦੀ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ 'ਚ ਵੀ ਇਸ ਨੇ 1.5 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਸ਼ੇਅਰ ਦੀ ਕੀਮਤ 3.82 ਸਵਿਸ ਫ੍ਰੈਂਕ ਸੀ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ, ਤਾਂ UBS ਨੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ 0.76 ਸਵਿਸ ਫ੍ਰੈਂਕ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। UBS ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬੈਂਕ ਹੈ, ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਿੰਨੀ ਡਿੱਗ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਝਟਕਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਾਊਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮੈਕਰੋ ਰਣਨੀਤੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ। ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ 'ਚ ਆਪਣੀ ਕੁੱਲ ਜਾਇਦਾਦ ਦਾ ਅੱਧਾ ਫੀਸਦੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁਨਾਫੇ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਤਰ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀ ਦੀ ਵੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਬੈਂਕ ਵਿਚ 6.8 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਸੀ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪੱਖ ਤੋਂ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ।
2008 ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਲਾਨਾ ਘਾਟੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੇ ਬੈਂਕ ਤੋਂ 120 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਕਢਵਾ ਲਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦਸੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਨੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਚਾਰ ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਖਾੜੀ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਵੈਲਥ ਫੰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ, ਕਤਰ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀ, ਨੌਰਜਸ ਬੈਂਕ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਕੁੱਝ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਊਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ, ਜਦੋਂ ਬਲੂਮਬਰਗ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਮਰ ਏਆਈ ਖੁਦੇਰੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਸਵਿਸ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰੇਗਾ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਦਾ ਸਟਾਕ ਸਿਰਫ ਉਸ ਦੇ ਬਿਆਨ ਕਾਰਨ 24 ਫੀਸਦੀ ਡਿੱਗ ਗਿਆ। ਵੈਸੇ, ਸਾਊਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਐਸਐਨਬੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹਾ ਬਿਆਨ ਨਾ ਆਇਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਇੰਨੀ ਖ਼ਰਾਬ ਨਾ ਹੁੰਦੀ। ਲੋਕ ਘਬਰਾਉਣ ਨਹੀਂ। ਕਿਉਂਕਿ SNB ਦਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿਵੇਸ਼ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ। ਇਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਆਏ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਬੈਂਕ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰਿਆ ਰਿਹਾ ਹੈ: ਵੈਸੇ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। 1997 ਵਿੱਚ, ਬੈਂਕ ਉੱਤੇ ਅਮੀਰ ਅਮਰੀਕੀ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਸਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੈਂਕ ਨੇ ਕੇਮੈਨ ਆਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਖਾਤੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 100 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਭਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, 2014 ਵਿੱਚ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਨੂੰ $2.6 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲੱਗਾ ਹੈ। 2016 ਵਿੱਚ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਨੇ ਮੋਜ਼ਾਮਬੀਕਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ $2 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ। ਦੋਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਅਤੇ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਫਲੀਟ ਖਰੀਦੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਬੈਂਕ 'ਤੇ 47 ਐੱਮ. ਡਾਲਰ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ। 2018 ਵਿੱਚ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਨੂੰ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਾਵਰੇਨ ਵੈਲਥ ਫੰਡ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸੰਬੰਧੀ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਬੈਂਕ ਨੇ ਧੋਖਾਧੜੀ 'ਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਬੈਂਕ 'ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ 47 ਮਿੰਟ. ਡਾਲਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ 2022 ਵਿੱਚ, ਗ੍ਰੀਨਸਿਲ ਕੈਪੀਟਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਗ੍ਰੀਨਸਿਲ ਕੈਪੀਟਲ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰ ਗਈ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: New Cars Bookings Declined: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਣਵਿਕੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਦੀ ਵਧੀ ਗਿਣਤੀ, ਨਵੀਆਂ ਬੁਕਿੰਗਾਂ 'ਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ
