ETV Bharat / business

Tax Evasion: ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ 'ਤੇ ਨਕੇਲ ਕੱਸਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ, ਜੀਐਸਟੀ ਕਰ ਰਿਹੈ ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ - ਟੈਕਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ

ਜੀਐਸਟੀ ਟੀਮ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਟੀਮ ਇਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਪਰ ਨਿਰਮਾਣ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹੀ ਜੀਐਸਟੀ ਚੋਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

Tax Evasion
Tax Evasion
author img

By

Published : Apr 23, 2023, 2:05 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਗੁਡਸ ਐਂਡ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਟੈਕਸ (ਜੀ.ਐੱਸ.ਟੀ.) ਅਧਿਕਾਰੀ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਸੈਕਟਰ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ 'ਚ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਡਾਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਦੇ ਕਿਸੇ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।

ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦੀਆ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੇਜ਼: ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ 1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜੀਐਸਟੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ (ਡੀਜੀਜੀਆਈ) ਨੇ ਪਾਲਣਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹੀ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਫੜਨ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੈਕਟਰ ਲਈ 'ਐਂਡ-ਟੂ-ਐਂਡ' ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਲਿੰਕ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਕਾਨੂੰਨ ਜਾਂ ਫੀਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ: ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਜੀਐਸਟੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਿਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਜੀਐਸਟੀ ਅਧੀਨ ਸਾਰੇ ਸੈਕਟਰ ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਨੂੰਨ ਜਾਂ ਫੀਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲਈ ਜੀਐਸਟੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਜੀਐਸਟੀ ਚੋਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਪਰ ਨਿਰਮਾਣ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹੀ ਜੀਐਸਟੀ ਚੋਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਲਣਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਮਾਲੀਆ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। AMRG ਐਂਡ ਐਸੋਸੀਏਟਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਪਾਰਟਨਰ ਰਜਤ ਮੋਹਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ DGGI ਨੂੰ ਉੱਚ-ਜੋਖਮ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਟੂਲਸ ਨਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਟੈਕਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇੰਨੇ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਦਾ ਲਗਾਇਆ ਪਤਾ: ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਿਸੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਪੁਰਾਣੇ ਉਤਪਾਦ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 1.01 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਸਾਲਾਨਾ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਲਗਭਗ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਡੀਜੀਜੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 21,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: International Trade in Rupees: ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਵਪਾਰਕ ਸੌਦਾ, ਜਲਦ ਹੋਵੇਗਾ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਗੁਡਸ ਐਂਡ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਟੈਕਸ (ਜੀ.ਐੱਸ.ਟੀ.) ਅਧਿਕਾਰੀ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਸੈਕਟਰ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ 'ਚ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਡਾਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਦੇ ਕਿਸੇ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।

ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦੀਆ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੇਜ਼: ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ 1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜੀਐਸਟੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ (ਡੀਜੀਜੀਆਈ) ਨੇ ਪਾਲਣਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹੀ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਫੜਨ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੈਕਟਰ ਲਈ 'ਐਂਡ-ਟੂ-ਐਂਡ' ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਲਿੰਕ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਕਾਨੂੰਨ ਜਾਂ ਫੀਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ: ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਜੀਐਸਟੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਿਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਜੀਐਸਟੀ ਅਧੀਨ ਸਾਰੇ ਸੈਕਟਰ ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਨੂੰਨ ਜਾਂ ਫੀਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲਈ ਜੀਐਸਟੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਜੀਐਸਟੀ ਚੋਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਪਰ ਨਿਰਮਾਣ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹੀ ਜੀਐਸਟੀ ਚੋਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਲਣਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਮਾਲੀਆ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। AMRG ਐਂਡ ਐਸੋਸੀਏਟਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਪਾਰਟਨਰ ਰਜਤ ਮੋਹਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ DGGI ਨੂੰ ਉੱਚ-ਜੋਖਮ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਟੂਲਸ ਨਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਟੈਕਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇੰਨੇ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਦਾ ਲਗਾਇਆ ਪਤਾ: ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਿਸੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਪੁਰਾਣੇ ਉਤਪਾਦ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 1.01 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਸਾਲਾਨਾ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਲਗਭਗ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਡੀਜੀਜੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 21,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: International Trade in Rupees: ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਵਪਾਰਕ ਸੌਦਾ, ਜਲਦ ਹੋਵੇਗਾ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.