ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ 2021-22 ਦੌਰਾਨ 8.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ 2022-23 ਵਿੱਚ 7.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਹ ਅਨੁਮਾਨ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆਉਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜਤਾਇਆ ਹੈ।
ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਅਧਾਰਤ ਗਲੋਬਲ ਰਿਣਦਾਤਾ, ਨੇ ਆਪਣੀ ਗਲੋਬਲ ਆਰਥਿਕ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਤੀ ਵਰ੍ਹੇ 2021-22 ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਉਮੀਦ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਰੋਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਆਰਥਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਨੁਕਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 820 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ 2020-21 ਵਿਚ 7.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਯਾਨੀ, 2021-22 ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ, ਦੇਸ਼ ਦਾ ਜੀਡੀਪੀ 2019-20 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧੇਰੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਭਾਵ ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਸਿਰਫ 4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ।
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਿਖਰ ਅੰਕੜੇ ਸੰਗਠਨ ਵੱਲੋਂ 31 ਮਈ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਵਰ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ 7.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦੋ ਤਿਮਾਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਬਿਹਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਕੋਣ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਈ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2020 ਵਿੱਚ ਐਗਰੈਸਿਵ ਨੀਤੀ ਦਾ ਇਹ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ, ਸਰਕਾਰੀ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ, ਉਧਾਰ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਗਾਰੰਟੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ਪਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਕਾਰਨ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿਚ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ
ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਚਾਲੂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਲਈ 8.3 ਫੀਸਦ ਜੀਡੀਪੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਦੇ ਹੋਏ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮੁਢਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਰਿਕਵਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਉੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਜ਼ਾ, ਖੁਰਾਕੀ ਕੀਮਤਾਂ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਉੱਚ ਦਬਾਅ, ਵਿੱਤੀ ਖੇਤਰ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ COVID-19 ਦੀਆਂ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਟੀਕਾਕਰਨ ਲਈ ਮਾੜੇ ਖਤਰੇ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਆਲਮੀ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਰਥਿਕ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਜੋਖਮਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ, ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਇਹ ਹਾਲਤਾਂ, ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਨੁਕੂਲ ਹਨ, ਬਦਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਉੱਨਤ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਰਿਕਵਰੀ ਸੈਟ ਹੋਣ ਜਾਂ ਗਲੋਬਲ ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਚਾਨਕ ਵਧਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਹੌਲੀ ਟੀਕਾਕਰਣ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ
ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵੇਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਮੌਤ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਾਲੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਟੀਕਾਕਰਣ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਹੌਲੀ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਆਰਥਿਕਤਾਵਾਂ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਹੀ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।
ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਧੇਗੀ ਗਰੀਬੀ
ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਵਿਡ -19 ਗਲੋਬਲ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੀ ਵਧੇਗਾ। ਬੈਂਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸਾਲ ਬਹੁਤ ਗਰੀਬੀ ਰੇਖਾ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਰਹਿਣਗੇ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਅਨਾਜ ਦੀਆਂ ਉੱਚ ਕੀਮਤਾਂ ਘਟ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਖੇਤੀ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
