ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਸਾਡੇ ਅਨੁਭਵ ਮੁਤਾਬਕ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਨ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ?
ਹੋਮ ਲੋਨ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਜ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਕੋਈ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਲੋਨ ਅਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਕੁਰਕੀ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਡਿਫਾਲਟ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਗੁਜ਼ਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ ਚੁਕਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕੋਲ ਜਾਇਦਾਦ ਕੁਰਕੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ ਰਾਸ਼ੀ ਵਸੂਲਣ ਦੇ ਲਈ ਉਸ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਪੂਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਹਾਰਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਰੱਬ ਦਾ ਭਾਣਾ ਹੋਵੇ।
ਕੀ ਲੋਨ ਇੰਸ਼ਿਉਰੈਂਸ ਖ਼ਰੀਦਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?
ਨਹੀਂ, ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਖਰੀਦਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਰਜ਼ ਲੈਣ ਸਮੇਂ ਖਰੀਦਦਾਰ ਕਰਜ਼ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਚੁਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿੱਥੋਂ ਖ਼ਰੀਦ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?
ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਦਾ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਨਾਲ ਟਾਈ-ਅੱਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਕਰਜ਼ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਸਕਣ। ਬੀਮਾ ਦੀ ਆਮਦਨੀ ਬਾਰੇ ਲਿਖਤ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਪ੍ਰਤੱਖ ਧਾਰਣਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਬੀਮਾ ਕਵਰ ਦੇ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਰਜ਼ ਦੇ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋ।
ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਮਰ, ਲੋਨ ਦੀ ਰਕਮ, ਲੋਨ ਟੈਨਿਓਰ ਅਤੇ ਆਮਦਨੀ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਆਦਿ ਮਿਲਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨਯੋਗ ਪ੍ਰੀਮਿਅਮ ਦੀ ਬੋਲੀ ਦੇਣਗੇ।
ਸਿੰਗਲ ਪ੍ਰੀਮਿਅਮ ਬੀਮਾ 'ਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਅਦਾਇਗੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਤਰਲਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?
ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਬੀਮਾ ਪ੍ਰੀਮਿਅਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫੰਡਿੰਗ ਦੇਣ ਦੀ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਮੰਨ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ 20 ਸਾਲ ਦੇ ਲਈ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ ਨੂੰ ਕਵਰ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰੀਮਿਅਮ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਦੇ ਕੁੱਲ 52, ਲੱਖ-50 ਲੱਖ ਕਰਜ਼ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕਰਜ਼ ਦੇ ਪ੍ਰੀਮਿਅਮ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਕਰਜ਼ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ 50 ਲੱਖ ਦੀ ਬਜਾਇ 52 ਲੱਖ ਉੱਤੇ ਈਐਮਆਈ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੋਂਗੇ।
ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਹੋਮ ਲੋਨ ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਲੋਨ ਇੰਸ਼ਿਉਰੈਂਸ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?
ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕਰਜ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਕਰਜ਼ਦਾਤਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਲੈਣ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੀ ਉਹ ਪ੍ਰੀਮਿਅਮ ਰਾਸ਼ੀ ਦੀ ਫ਼ੰਡਿੰਗ ਕਰੇਗਾ। ਜੇ ਉਹ ਅਜਿਹੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ ਦੇ ਤਬਾਦਲੇ ਸਮੇਂ ਨਵੇਂ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕਰਜ਼ ਬੀਮੇ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਕਵਰ ਕੀ ਹੈ?
ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ 2 ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਕਰਜ਼ ਕਵਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ- ਕਵਰਿੰਗ ਅਤੇ ਫਲੈਟ ਕਵਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ।
ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਵਰ ਬੀਮੇ ਵਿੱਚ ਕਵਰੇਜ ਰਾਸ਼ੀ (ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ) ਸਮਾਂ ਬੀਤਣ ਦੇ ਨਾਲ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੋਨ ਇੰਸ਼ਿਉਰੈਂਸ ਲੈਣ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਇੱਕ ਸੂਚੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਨੁਸੂਚੀ ਬਿਲਕੁਲ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ ਦੀ ਸੋਧ ਸੂਚੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਕਰਜ਼ ਉੱਤੇ ਮੂਲ ਬਕਾਇਆ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਘੱਟਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਵੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਿਧਾਂਤਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਰਹੇਗੀ।
ਇੱਕ ਫਲੈਟ ਕਵਰ ਵਿੱਚ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਪੂਰੇ ਕਾਰਜ਼ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਬੀਮੇ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਭੁਗਤਾਨ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਰੇਗੀ:
1. ਬੈਂਕ ਨੂੰ- ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਰਾਸ਼ੀ
2. ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰ- ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਕੀ ਰਾਸ਼ੀ
ਉਪਰੋਕਤ ਉਦਾਹਰਣ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਜੇ ਏ ਨੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਲਈ 50 ਲੱਖ ਦੇ ਫਲੈਟ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਚੁਣਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਬਕਾਇਆ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ 50 ਲੱਖ ਰਹੇਗਾ। ਹੁਣ, 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇ ਏ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦਾ ਬਕਾਇਆ 43.76 ਲੱਖ ਹੈ ਤਾਂ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਬੈਂਕ ਨੂੰ 43.76 ਲੱਖ ਅਤੇ ਬਕਾਇਆ ਰਾਸ਼ੀ 6.24 ਲੱਖ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਏ ਦੇ ਨਾਂਮੰਕਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਰੇਗੀ।
ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਜੀਵਨ ਬੀਮਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ ਰੂਪ ਤੋਂ ਕਵਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੀ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਕਰਜ਼ ਅੰਸ਼ਿਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਕਵਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?
ਹਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ ਨੂੰ ਅੰਸ਼ਿਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਕਵਰ ਕਰਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਸਹਿ-ਬਿਨੈਕਾਰਾਂ/ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਾਰਿਸਾਂ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਪਰੋਕਤ ਉਦਾਹਰਣ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਅਸੀਂ ਮੰਨ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਏ ਨੇ 50 ਲੱਖ ਦੀ ਬਜਾਇ 30 ਲੱਖ ਦੇ ਫਲੈਟ ਦੇ ਕਵਰ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਉੱਤੇ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਬੈਂਕ ਨੂੰ 30 ਲੱਖ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਬਕਾਇਆ ਰਾਸ਼ੀ 13.76 ਲੱਖ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਏ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਜੇ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਕਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਰਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਰਜ਼ਦਾਤਾ ਨੂੰ ਚੁਣਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਕਰਜ਼ ਬੀਮੇ ਦਾ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਇਹ ਉਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਨੀਤੀ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਤੁਸੀਂ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ 2 ਸੰਭਾਵਿਤ ਪਾਸੇ ਹਨ।
ਸਰੈਂਡਰ ਆਫ਼ ਪਾਲਿਸੀ: ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ ਨੂੰ ਬੰਦ/ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਉੱਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਪਾਲਿਸੀ ਨੂੰ ਆਤਮ-ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿਓਂਗੇ ਅਤੇ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਤਮ-ਸਮਰਪਣ ਮੁੱਲ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ। ਸਰਮਪਣ ਮੁੱਲ ਪਾਲਿਸੀ ਦੇ ਬਕਾਇਆ ਟੈਨਿਓਰ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ।
ਲਾਭਾਰਥੀ/ਨਾਂਮੰਕਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਪਰਿਵਰਤਨ: ਕੁੱਝ ਕਰਜ਼ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀਆਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਪਾਲਿਸੀ ਵਿੱਚ ਨਾਂਮੰਕਿਤ/ ਲਾਭਾਰਥੀ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੇ ਕਰਜ਼ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ/ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੀਮਾ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਪਾਲਿਸੀ ਦੇ ਲਾਭਾਰਥੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਂਮੰਕਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੀਮਾ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਉੱਤੇ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਲਾਭਾਰਥੀ ਨੂੰ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੇਗੀ।
(ਸਿਧਾਰਥ ਗੁਪਤਾ ਵੱਲੋਂ ਲਿਖਿਆ। ਲੇਖਕ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਬੈਂਕਰ ਹੈ ਅਤੇ ਖ਼ੁਦਰਾ ਕਰਜ਼ ਉੱਤੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਦਾ 9 ਸਾਲ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੈ।)
ਸਾਵਾਧਾਨ: ਉੱਕਤ ਵਿਚਾਰ ਲੇਖ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਵਿਚਾਰ ਹਨ, ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਨਹੀਂ।
ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਮਾਹਿਰ ਵੱਲੋਂ ਉੱਤਰ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ। ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਲਈ businessdesk@etvbharat.com 'ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।