ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ, ਵੱਧ ਰਹੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਖਪਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਭਾਰਤ ਚੀਨ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸੰਗਠਨ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ 22 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ‘ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ’ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
1992 ਵਿੱਚ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਰੀਓ ਡੀ ਜੇਨੇਰੀਓ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਂਸਭਾ ਨੇ ਇੱਕ ਮਤਾ ਅਪਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਹਰ ਸਾਲ 22 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ 1993 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਾਟਰ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਕਾਰਤਾ ਸਾਲ 2013 ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਵਾਟਰ ਆਨ ਐਕਸ਼ਨ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਹਾਕੇ 2018-2028 ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਹ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸੈਨੀਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਉਪਾਅ ਗਰੀਬੀ ਘਟਾਉਣ, ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।
ਇਹ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦਿਨ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਕਸਦ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣ ਅਤੇ ਅੰਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, 2021 ਵਿੱਚ, ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਲੋਕ ਹੱਥ ਧੋਣ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਵੱਲ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ, ਜਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਸਪਲਾਈ, ਸਵੱਛਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ 2021 ਦਾ ਥੀਮ
ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ 2021 ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਪਾਣੀ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇਸ ਦੇ ਮੁੱਲ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਣੀ ਸਾਡੇ ਘਰਾਂ, ਭੋਜਨ, ਸਭਿਆਚਾਰ, ਸਿਹਤ, ਸਿੱਖਿਆ, ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਦਰ ਨੂੰ ਅਣਗੌਲਿਆਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਸ ਸਰੋਤ ਨੂੰ ਗਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨੂੰ ਸਮਝੇ ਬਿਨਾਂ, ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਸਦੇ ਲਾਭ ਲਈ ਇਸ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਰੋਤ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋਵਾਂਗੇ।
ਤਾਜ਼ਾ-ਪਾਣੀ ਸੰਕਟ ਕਿੰਨਾ ਅਸਲ ਹੈ
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਦੁਨੀਆ ਦੀ 40% ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜਿਥੇ ਪਾਣੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਰੋਜਾਨਾ ਤਕਰੀਬਨ 1000 ਬੱਚੇ ਸਵੱਛਤਾ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮਰਦੇ ਹਨ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਸੋਕੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਉਤਪਾਦ ਕੰਪਨੀ 3 ਐਮ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ‘ਭਾਰਤ ਦੇ 600 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਢੰਗ
ਪਾਣੀ ਕੀਮਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ।
- ਨਹਾਓਣ ਵੇਲੇ ਸ਼ਾਵਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬਾਲਟੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ
- ਬਰਸਾਤੀ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰੋ, ਸ਼ੁੱਧ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰੋ
- ਬੁਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਸ਼ੇਵ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਟੂਟੀ ਖੁੱਲੀ ਨਾ ਰੱਖੋ
- ਟੂਟੀ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਕਟੋਰੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਧੋ ਲਓ
- ਪਾਣੀ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ, ਆਪਣੀ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਭਰੋ
