ਹੈਦਰਾਬਾਦ : ਵਾਲਮੀਕਿ ਜਯੰਤੀ (Valmiki Jayanti) ਹਿੰਦੂ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਦੇ ਜਨਮਦਿਨ ਮੌਕੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਨੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਰਮਾਇਣ ਦੀ ਰਚਨਾ (Hindu epic Ramayana) ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ 20 ਅਕਤੂਬਰ 2021 ਨੂੰ ਵਾਲਮੀਕਿ ਜੰਯਤੀ (Valmiki Jayanti) ਮਨਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਦਾ ਜਨਮ
ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਪੌਰਾਣਿਕ ਕਥਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਦਾ ਜਨਮ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਰ ਸਾਲ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸ਼ਰਧਾ ਭਾਵ ਨਾਲ ਵਾਲਮੀਕਿ ਜੰਯਤੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਬਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਥਾਵਾਂ
ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਦੇ ਜਨਮ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਥਾਵਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਕਸ਼ਯਪ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਅਦਿਤੀ ਦੇ 9 ਵੇਂ ਪੁੱਤਰ ਵਰੁਣ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਚਰਸ਼ਿਨੀ ਦੇ ਘਰ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ।ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਵੀ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਾਰਦ ਮੁਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣੇ ਰਿਸ਼ੀ
ਇਕ ਹੋਰ ਕਥਾ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਹ ਰਤਨਾਕਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਪ੍ਰਚੇਤ ਨਾਂ ਦੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਜੋ ਕਦੇ ਡਾਕੂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਰਦ ਮੁਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਿਰਦੋਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਲੁੱਟਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੇ ਭਗਤ ਵਜੋਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਿਮਰਨ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਇੰਨਾ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਗਏ ਕਿ ਕੀੜੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਟਿੱਲੇ ਬਣਾ ਲਏ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਲਮੀਕਿ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਹੈ "ਕੀੜੀ ਦੇ ਟੀਲੇ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ"
ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਰਮਾਇਣ ਦੀ ਰਚਨਾ (Hindu epic Ramayana)
ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਨੇ ਨਾਰਦ ਮੁਨੀ ਤੋਂ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੀ ਕਥਾ ਸਿੱਖੀ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਕਾਵਿਕ ਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਰਾਮਾਇਣ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ 24,000 ਛੰਦ ਅਤੇ ਸੱਤ ਕਾਂਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰਾ ਕਾਂਡ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਰਾਮਾਇਣ ਲਗਭਗ 480,002 ਸ਼ਬਦ ਲੰਬਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ, ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਪਾਠ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਦਾ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਇਲਿਆਡ, ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਯੂਨਾਨੀ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਦਾ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਹੈ। ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਨੂੰ ਰਾਮਾਇਣ ਦੇ ਰਚਨਾਕਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਲਮੀਕਿ ਜਯੰਤੀ 'ਤੇ, ਵਾਲਮੀਕਿ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਸ਼ੋਭਾ ਯਾਤਰਾ ਆਦਿ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਭਗਤੀ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਭਜਨ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਵਾਲਮੀਕਿ ਜਯੰਤੀ ਦਾ ਸ਼ੁੱਭ ਮਹੂਰਤ (Valmiki Jayanti Shubh Muhurt)
ਵਾਲਮੀਕਿ ਜਯੰਤੀ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਾਲਮੀਕਿ ਜਯੰਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਦਿਵਸ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਾਰ 20 ਅਕਤੂਬਰ, 2021 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੂਰਨਮਾ ਤਿਥੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸਮਾਂ 19 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 07:03 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ 20 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 08:26 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : World Osteoporosis Day 2021: ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੁਕੇ ਹਨ ਇਹ ਕਾਰਣ, ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਹੋਵੇਗਾ ਬਚਾਓ
