ਮੁੰਬਈ— ਦੇਸ਼ 'ਚ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਜੂਨ 'ਚ ਵੱਧ ਕੇ 7.80 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, 1.3 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਇਕ ਆਰਥਿਕ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਮਾਨੀਟਰਿੰਗ ਇੰਡੀਅਨ ਇਕਾਨਮੀ (CMIE) ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਮਈ ਵਿਚ 7.30 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਜੂਨ ਵਿਚ 8.03 ਫੀਸਦੀ ਹੋ ਗਈ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਥੋੜ੍ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ ਮਈ ਵਿੱਚ 7.12 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 7.3 ਫੀਸਦੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ।
CMIE ਦੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਮਹੇਸ਼ ਵਿਆਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਕਮੀ ਲਾਕਡਾਊਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਸਮੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਸੁਸਤ ਹਨ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਜਾਈ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮੀਖਿਆ ਅਧੀਨ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ 1.3 ਕਰੋੜ ਨੌਕਰੀਆਂ ਘਟੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਸਿਰਫ਼ 30 ਲੱਖ ਵਧੀ ਹੈ। ਵਿਆਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੋਰ ਮਜ਼ਦੂਰ ਲੇਬਰ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸਨ। ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਮੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਅਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਈ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਪਰਵਾਸ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਦਾ। ਵਿਆਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਇਹ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ ਕਿ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਕਾਮੇ ਮਾਨਸੂਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੂਸਰਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਅੰਕੜਾ ਜੂਨ 2022 ਵਿੱਚ ਤਨਖਾਹਦਾਰ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ 25 ਲੱਖ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਹੈ।
ਜੂਨ 'ਚ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ 'ਚ ਕਟੌਤੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਇਕੁਇਟੀ-ਫੰਡ ਵਾਲੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਮੌਕੇ ਘਟਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਚੰਗੇ ਮਾਨਸੂਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਅਤੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨੇੜ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਵਧਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ 30.6 ਫੀਸਦੀ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਰਹੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ 29.8 ਫੀਸਦੀ, ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ 17.2 ਫੀਸਦੀ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ 17.2 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ 14 ਫੀਸਦੀ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:- NDA ਵੱਲੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਮੁਰਮੂ ਪਹੁੰਚੇ ਬਿਹਾਰ