ਸਬਰੀਮਾਲਾ (ਕੇਰਲ) : ਕੇਰਲ ਦੇ ਸਬਰੀਮਾਲਾ 'ਚ ਸਥਿਤ ਭਗਵਾਨ ਅਯੱਪਾ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੰਦਰ 'ਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਭ 'ਮੰਡਲਾ ਪੂਜਾ' 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਮੰਡਾਲਾ ਪੂਜਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਦੇਖੀ ਗਈ। ਇਹ ਭਗਵਾਨ ਅਯੱਪਾ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ (41 ਦਿਨ) ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਦਿਰ ਕੰਪਲੈਕਸ (ਸੰਨਿਧਾਨਮ) ਵਿਚ 'ਇਰੁਨਮੁਦੀਕੇਤੂ' ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਬੰਡਲ ਸਿਰ 'ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਅਤੇ 'ਸਵਾਮੀ ਸਰਨਮ ਅਯੱਪਾ' ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀਆਂ ਲੰਬੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਦੇਖੀਆਂ ਗਈਆਂ।
ਮੰਡਲਾ ਪੂਜਾ: ਭਗਵਾਨ ਅਯੱਪਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਸਜਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਡਲ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਭਗਵਾਨ ਅਯੱਪਾ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ 'ਥੰਕਾ ਅੰਕੀ' (ਸੁਨਹਿਰੀ ਪਹਿਰਾਵੇ) ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਜਲੂਸ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਪਹਾੜੀ ਮੰਦਰ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਮੰਦਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੰਦਰ ਦੇ ਤਾਂਤ੍ਰੀ (ਮੁੱਖ ਪੁਜਾਰੀ) ਸੀ. ਮਹੇਸ਼ ਮੋਹਨਰੂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਪੂਜਾ ਦੀ ਰਸਮ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਸ਼ਾਕ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ। ਮੰਦਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਕਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਸਮਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।ਕੇਰਲ ਅਤੇ ਬਾਹਰੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤ੍ਰਾਵਨਕੋਰ ਦੇਵਸਵਮ ਬੋਰਡ (ਟੀਡੀਬੀ) ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। 'ਮੰਡਲਾ ਪੂਜਾ' ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਮੰਦਰ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਬੰਦ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ 30 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ 'ਮਕਰਵਿਲੱਕੂ' ਰਸਮ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਟੀਡੀਬੀ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਸਾਲਾਨਾ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ 15 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਅਯੱਪਾ ਮੰਦਰ 'ਚ 'ਮਕਰਵਿਲੱਕੂ' ਦੀ ਰਸਮ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
18.72 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਧਿਆ ਮਾਲੀਆ: ਸਬਰੀਮਾਲਾ ਦੀ ਆਮਦਨ 241 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੀ ਭਗਵਾਨ ਅਯੱਪਾ ਮੰਦਰ ਨੇ ਸਾਲਾਨਾ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ 41 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਸਾਲ ਕੁੱਲ 241.71 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭ ਮੰਡਲਾ ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਦੇਵਸਵਮ ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਪੀ.ਐੱਸ.ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਨੇ ਇੱਥੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਕੁੱਲ ਮਾਲੀਆ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਇਸੇ ਮਿਆਦ 'ਚ 222.98 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 18.72 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਨਿਲਾਮੀ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਰਕਮ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਲੀਆ ਵਧਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਲਾਮੀ ਤੋਂ 37.40 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਟੀਡੀਬੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੱਲ੍ਹ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਤੋਂ 'ਕਨਿੱਕਾ' (ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ) ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਨੀਲੱਕਲ (ਸਬਰੀਮਾਲਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਇਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਆਧਾਰ ਕੈਂਪ) ਵਿਖੇ ਪਾਰਕਿੰਗ ਫੀਸ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮਾਲੀਏ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਹੋਰ ਵਧਣਗੇ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੁੱਲ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚੋਂ 63.89 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਵੱਲੋਂ 'ਕਨਿੱਕਾ' ਵਜੋਂ ਭੇਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 96.32 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ 'ਅਰਵਣ' (ਮਿੱਠੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ/ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ) ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਰਾਹੀਂ ਕਮਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚੇ ਗਏ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਿੱਠੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ 'ਅਪਮ' ਨੇ 12.38 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਮਾਏ।