ਕੋਲਕਾਤਾ: ਉੱਤਰੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਮੂਰਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕੇਂਦਰ, ਕੁਮਾਰਤੁਲੀ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਆਖਰਕਾਰ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਰੀਗਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 167 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਹ ਦਿਨ ਗਏ ਜਦੋਂ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਕੁਮਾਰਟੂਲੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਉਜਾੜ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰੀਗਰ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਦੁਰਗਾ ਪੂਜਾ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੇ ਆਰਡਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਗਏ ਸਨ।
ਕੁਮਾਰਟੂਲੀ ਦੀਆਂ ਸੈਂਕੜੇ ਦੁਰਗਾ ਮੂਰਤੀਆਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਸਮੇਤ ਵੱਖ ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਕੇ ਮਿੰਟੂ ਪਾਲ, ਕੌਸ਼ਿਕ ਘੋਸ਼, ਸੁਬਲ ਪਾਲ, ਬਾਸੁਦੇਵ ਪਾਲ, ਸਨਾਤਨ ਪਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੀਪ ਰੁਦਰ ਵਰਗੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ 'ਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣਗੀਆਂ।
ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਜੀਵਨ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਸਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਲਈ ਆਰਡਰ ਵੀ ਵਧ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਈ, ਕੈਨੇਡਾ, ਇਟਲੀ, ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
”ਪਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਕੁਮਾਰਤੁਲੀ ਪੋਟਰਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਸੁਜੀਤ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਬਲਕਿ ਦੁਰਗਾ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਆਰਡਰ ਵੀ ਵਧੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ 2019 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਲਿਜਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ।ਹੁਣ ਤੱਕ 167 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੂਰਤੀਆਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਹੋਰ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਕਲਾਕਾਰ ਆਮ ਲੈਅ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਲਈ ਖੁਸ਼ ਹਨ,
ਕੁਮਾਰਤੁਲੀ ਪੋਟਰਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2019 ਵਿੱਚ 137 ਮੂਰਤੀਆਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜਨ-ਜੀਵਨ ਠੱਪ ਹੋ ਗਿਆ। 2020 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 26-27 ਮੂਰਤੀਆਂ ਹੀ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। 2021 ਵਿੱਚ 110 ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਸਪੁਰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਉੱਤਰੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੀਆਂ ਤੰਗ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਕੁਮਾਰਟੂਲੀ ਨੇ 1757 ਵਿੱਚ ਪਲਾਸੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜਾ ਨਬਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇਬ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੋਵਾਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਮਾਲਕ ਸੀ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਬਾਰੀ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਨਗਰ ਤੋਂ ਘੁਮਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਮਾਰਤੁਲੀ (ਘੁਮਿਆਰ ਦਾ ਕੇਂਦਰ) ਵਿੱਚ ਵਸਾਇਆ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਕੁਮਾਰਟੂਲੀ ਦੇ ਦੇਵਤਾ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਦੁਰਗਾ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧਣ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਲੋੜੀਂਦਾ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰਸਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਲੈਣ ਪਹੁੰਚੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਬਿਆਨ ਆਇਆ ਸਾਹਮਣੇ
