ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪੰਜਵੇਂ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਜਾਮਨਗਰ ਵਿੱਚ ਆਯੁਰਵੈਦ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੀਚਿੰਗ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ (ਆਈਟੀਆਰਏ) ਅਤੇ ਜੈਪੁਰ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਯੁਰਵੈਦ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਐਨਆਈਏ) ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਪੂਰਦ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੀਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਯੁਰਵੇਦ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਰਗਰ ਉਪਾਅ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਭਾਰਤ ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸੋਚਦਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਆਰਥਿਕ ਪਹਿਲੂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਆਯੁਰਵੇਦਿਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਆਯੂਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਮੁਤਾਬਕ ਦੋਵੇਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਸੰਸਥਾ ਹਨ। ਜਾਮਨਗਰ ਵਿਖੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਟੀਚਿੰਗ ਅਤੇ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਰਾਹੀਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹੱਤਵ ਦੇ ਸੰਸਥਾਨ (ਆਈ.ਐੱਨ.ਆਈ.) ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੈਪੁਰ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਆਯੁਰਵੇਦ ਨੂੰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗ੍ਰਾਂਟਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਆਨਰੇਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2016 ਤੋਂ ਆਯੁਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਹਰ ਸਾਲ ਧਨਵੰਤਰੀ ਜੈਯੰਤੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦਿਵਸ ਮਨਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈ ਜਾਮਨਗਰ ਦੀ ਆਈਟੀਆਰਐਸ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਉਭਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ 12 ਵਿਭਾਗ, ਤਿੰਨ ਕਲੀਨਿਕਲ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਖੋਜ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਹਨ।
ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਹੈ ਜਾਮਨਗਰ ਦੀ ਆਈਟੀਆਰਐਸ
ਜਾਮਨਗਰ ਸਥਿਤ ਆਈਟੀਆਰਐਸ ਰਵਾਇਤੀ ਦਵਾਈ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੋਹਰੀ ਹੈ, ਇਸ ਵੇਲੇ ਇੱਥੇ 33 ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਈਟੀਆਰਏ ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤ ਆਯੁਰਵੇਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕੈਂਪਸ ਦੇ ਚਾਰ ਆਯੁਰਵੇਦਿਕ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਆਯੁਸ਼ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਈਐਨਆਈ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਉੱਨਤ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਈਟੀਆਰਏ ਦੀ ਆਯੁਰਵੇਦ ਸਿਖਿਆ ਦੇ ਮਿਆਰ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨ ਦੀ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਆਧੁਨਿਕ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਰਸ ਚਲਾਏਗੀ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਆਯੁਰਵੇਦ ਨੂੰ ਸਮਕਾਲੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਅੰਤਰ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰੇਗਾ।
175 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਹੈ ਐਨਆਈਏ ਜੈਪੁਰ
ਬਿਆਨ ਮੁਤਾਬਕ ਜੈਪੁਰ ਦੀ ਐਨਆਈਏ ਨੂੰ ਆਨਰੇਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਐਨਆਈਏ ਦਾ 175 ਸਾਲਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੀ ਸੰਭਾਲ, ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਇਸ ਵਿੱਚ 14 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗ ਹਨ।
ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ-ਅਧਿਆਪਕ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਵਧੀਆ ਹੈ, 2019-20 ਵਿੱਚ 955 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ 75 ਅਧਿਆਪਕ ਹਨ। ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਡਾਕਟਰੇਟ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਇੱਥੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਐਨਆਈਏ ਅਤਿ ਆਧੁਨਿਕ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨਾਲ ਖੋਜ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਇੱਥੇ 54 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੋਜ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਨਰੇਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਰੁਤਬੇ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਐਨਆਈਏ ਤੀਜੀ ਸਿਹਤ ਦੇਖਭਾਲ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਖੋਜ ਦੇ ਉੱਚ ਮਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਨਵੀਂਆਂ ਉਚਾਈਆਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
