ETV Bharat / bharat

Papankusha Ekadashi: ਇੰਝ ਕਰੋ ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਏਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ, ਤਾਂ ਮਿਲੇਗੀ ਯਮਲੋਕ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ

Papankusha Ekadashi: ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਏਕਾਦਸ਼ੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਏਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਯਮਲੋਕ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਏਕਾਦਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਫਲਾਹਾਰੀ ਵਰਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੈਕੁੰਠ ਲੋਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। Papankusha Ekadashi. Papankusha Ekadashi 2023. Papankusha Ekadashi Fast

Papankusha Ekadashi
Papankusha Ekadashi
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Oct 25, 2023, 9:59 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਵਿਚ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 25 ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਨੂੰ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਅਸ਼ਵਿਨ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਯਮਲੋਕ ਦਾ ਕਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਝੱਲਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 'ਤੇ ਫਲ ਖਾਣ ਨਾਲ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੈਕੁੰਠ ਧਾਮ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਰੋਂ ਪਰਹੇਜ਼: ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਵਿਚ ਤਾਮਸਿਕ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭੋਜਨ ਵਿਚ ਲਸਣ, ਪਿਆਜ਼, ਮਾਸ, ਸ਼ਰਾਬ ਆਦਿ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸੁਗੰਧਿਤ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਨ ਵਿਚ ਭਟਕਣਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕਾਗਰਤਾ ਵਿਚ ਵਿਘਨ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਮਸਿਕ ਵਸਤੂਆਂ ਜਿਵੇਂ ਗਾਜਰ, ਦਾਲ ਅਤੇ ਸ਼ਲਗਮ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਵਾਲ ਅਤੇ ਨਹੁੰ ਆਦਿ ਨਹੀਂ ਕੱਟਣੇ ਚਾਹੀਦੇ।

ਇੰਝ ਕਰੋ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ : ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠ ਕੇ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਆਦਿ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾ ਜਗਾਓ। ਹੋ ਸਕੇ ਤਾਂ ਸਵੇਰੇ ਕਿਸੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਪੂਜਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦਿਨ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਓ। ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦਾ ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰੋ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੰਗਾ ਜਲ ਆਦਿ ਨਾਲ ਘਰ ਦੇ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਦੀ ਚੌਂਕੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰੋ। ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਓਮ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਵਾਸੁਦੇਵਾਯ ਵਰਗੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਪ ਕਰੋ। ਇਸ ਦਿਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਸਹਸਤਰਨਾਮ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਹੈ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ।

ਸਾਤਵਿਕ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ : ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਸਮਰਥਾ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਤੁਲਸੀ ਸਮੂਹ ਜ਼ਰੂਰ ਰੱਖੋ। ਮੰਤਰਾਂ ਆਦਿ ਦੇ ਜਾਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਮੰਤਰਾਂ ਆਦਿ ਦੇ ਜਾਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 'ਤੇ ਵਰਤ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਜਨ, ਕੀਰਤਨ ਆਦਿ ਕਰੋ। ਇਸ ਦਿਨ ਸਿਰਫ ਸਾਤਵਿਕ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਵਿਚ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 25 ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਨੂੰ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਅਸ਼ਵਿਨ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਯਮਲੋਕ ਦਾ ਕਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਝੱਲਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 'ਤੇ ਫਲ ਖਾਣ ਨਾਲ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੈਕੁੰਠ ਧਾਮ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਰੋਂ ਪਰਹੇਜ਼: ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਵਿਚ ਤਾਮਸਿਕ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭੋਜਨ ਵਿਚ ਲਸਣ, ਪਿਆਜ਼, ਮਾਸ, ਸ਼ਰਾਬ ਆਦਿ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸੁਗੰਧਿਤ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਨ ਵਿਚ ਭਟਕਣਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕਾਗਰਤਾ ਵਿਚ ਵਿਘਨ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਮਸਿਕ ਵਸਤੂਆਂ ਜਿਵੇਂ ਗਾਜਰ, ਦਾਲ ਅਤੇ ਸ਼ਲਗਮ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਵਾਲ ਅਤੇ ਨਹੁੰ ਆਦਿ ਨਹੀਂ ਕੱਟਣੇ ਚਾਹੀਦੇ।

ਇੰਝ ਕਰੋ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ : ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠ ਕੇ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਆਦਿ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾ ਜਗਾਓ। ਹੋ ਸਕੇ ਤਾਂ ਸਵੇਰੇ ਕਿਸੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਪੂਜਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦਿਨ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਓ। ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦਾ ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰੋ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੰਗਾ ਜਲ ਆਦਿ ਨਾਲ ਘਰ ਦੇ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਦੀ ਚੌਂਕੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰੋ। ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਓਮ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਵਾਸੁਦੇਵਾਯ ਵਰਗੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਪ ਕਰੋ। ਇਸ ਦਿਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਸਹਸਤਰਨਾਮ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਹੈ। ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ।

ਸਾਤਵਿਕ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ : ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਸਮਰਥਾ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਤੁਲਸੀ ਸਮੂਹ ਜ਼ਰੂਰ ਰੱਖੋ। ਮੰਤਰਾਂ ਆਦਿ ਦੇ ਜਾਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਮੰਤਰਾਂ ਆਦਿ ਦੇ ਜਾਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਾਪੰਕੁਸ਼ਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 'ਤੇ ਵਰਤ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਜਨ, ਕੀਰਤਨ ਆਦਿ ਕਰੋ। ਇਸ ਦਿਨ ਸਿਰਫ ਸਾਤਵਿਕ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.