ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਕੈਂਸਰ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਜੀਵਨ ਭਰ ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।ਪਰ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਲਾਜ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ 7 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ ਹੀ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸ
ਸਤੰਬਰ 2014 ਵਿੱਚ ਤਤਕਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਹਰਸ਼ਵਰਧਨ ਦੁਆਰਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ 7 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਤਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦਾਈਏ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਮੈਡਮ ਕਿਊਰੀ ਦੇ ਜਨਮਦਿਨ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ। 1867 ਵਿੱਚ ਵਾਰਸਾ, ਪੋਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਮੈਡਮ ਕਿਊਰੀ ਨੇ ਰੇਡੀਅਮ ਅਤੇ ਪੋਲੋਨੀਅਮ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ। ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਕਿਊਰੀ ਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਰੇਡੀਓਥੈਰੇਪੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵੱਲ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਨੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।
ਤੁਸੀਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ ਕਿਵੇਂ ਮਨਾ ਸਕਦੇ ਹੋ
- ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਜਲਦੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਜੀਵਨ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ।
- ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਹੈ।
- ਕੈਂਸਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਹੈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ।
ਕੁੱਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ
- ਹਰ ਅੱਠ ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਤੰਬਾਕੂ ਚਬਾਉਣ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
- ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਰਦ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਮਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਔਰਤਾਂ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਮਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਲੱਛਣ:
- ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਲਗਾਤਾਰ ਦਸਤ
- ਲਗਾਤਾਰ ਖੰਘ ਅਤੇ ਥੁੱਕ ਵਿੱਚ ਖੂਨ
- ਅਣਜਾਣ ਅਨੀਮੀਆ
- ਛਾਤੀ ਦੀ ਗੰਢ
- ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ
- ਟੱਟੀ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਆਉਣਾ
ਇਲਾਜ:
ਨੈਸ਼ਨਲ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਪ੍ਰਾਈਸਿੰਗ ਅਥਾਰਟੀ (NPPA) ਨੇ 42 ਐਂਟੀ-ਕੈਂਸਰ ਦਵਾਈਆਂ ਲਈ ਟਰੇਡ ਮਾਰਜਿਨ ਰੈਸ਼ਨੇਲਾਈਜੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਪਾਇਲਟ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਲਾਜ ਨੂੰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਲਈ ਸਸਤੇ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਹੋਰ ਇਲਾਜ ਹਨ:
- ਇਮਯੂਨੋਥੈਰੇਪੀ
- ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ
- ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਥੈਰੇਪੀ
- ਹਾਰਮੋਨ ਥੈਰੇਪੀ
- ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਥੈਰੇਪੀ
- ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ
- ਸਰਜਰੀ
- ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦਵਾਈ
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ 'ਚ ਹਰ ਸਾਲ ਕੈਂਸਰ ਦੇ 1.1 ਮਿਲੀਅਨ ਨਵੇਂ ਮਰੀਜ਼ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 66 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਮਲੇ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਲਾਜ ਅਸੰਭਵ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਕੈਂਸਰ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾ ਸਕੇ।
ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ
ਕਾਰਸੀਨੋਮਾ: ਕਾਰਸੀਨੋਮਾ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਿਸਮ ਹੈ, ਜੋ ਚਮੜੀ, ਫੇਫੜੇ, ਛਾਤੀ, ਪੈਨਕ੍ਰੀਅਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਗ੍ਰੰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਰਕੋਮਾ : ਸਰਕੋਮਾ ਇੱਕ ਕੈਂਸਰ ਹੈ ਜੋ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਨਰਮ ਟਿਸ਼ੂਆਂ ਵਿੱਚ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ, ਚਰਬੀ, ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ, ਲਿੰਫੈਟਿਕ ਨਾੜੀਆਂ ਅਤੇ ਰੇਸ਼ੇਦਾਰ ਟਿਸ਼ੂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਸਾਂ ਅਤੇ ਲਿਗਾਮੈਂਟਸ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਮੇਲੇਨੋਮਾ : ਮੇਲੇਨੋਮਾ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ ਜੋ ਰੰਗਦਾਰ-ਅਮੀਰ ਸੈੱਲਾਂ ਤੋਂ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੇਲੇਨੋਸਾਈਟਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੇਲੇਨੋਮਾ ਨੂੰ ਘਾਤਕ ਮੇਲੇਨੋਮਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੇਲੇਨੋਮਾ ਜਿਆਦਾਤਰ ਚਮੜੀ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਲਿਮਫੋਮਾ : ਲਿਮਫੋਮਾ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਹੈ ਜੋ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਲਾਗ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਲਿਮਫੋਸਾਈਟਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੈੱਲ ਸਾਡੇ ਲਿੰਫ ਨੋਡਸ, ਸਪਲੀਨ, ਥਾਈਮਸ, ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਲਿਮਫੋਮਾ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਲਿਮਫੋਸਾਈਟਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕਾਬੂ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲਿਊਕੇਮੀਆ: ਲਿਊਕੇਮੀਆ ਖੂਨ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਹੈ।
