ETV Bharat / bharat

Mumbai Double Decker Bus : ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਯੁੱਗ ਦੀ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸ ਮੁੰਬਈ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਤੋਂ ਹੋਈ ਵਿਦਾ

ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸ, ਜੋ ਕਿ 1937 ਤੋਂ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਅੱਜ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਆਓ ਅੱਜ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਬੱਸਾਂ ਕਿਉਂ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

MUMBAI BIDS FAREWELL TO ICONIC BRITISH ERA DOUBLE DECKER BUSES AFTER 86 YEARS
Mumbai Double Decker Bus : ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਯੁੱਗ ਦੀ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸ ਮੁੰਬਈ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਤੋਂ ਹੋਈ ਵਿਦਾ
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Sep 15, 2023, 9:23 PM IST

ਮੁੰਬਈ : ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕਾਲ ਦੀ 86 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੀ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ (mumbai double decker bus) ਹੈ। ਇਸ ਬੱਸ ਨੂੰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵੀ ਤਿਆਰੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਬੱਸ ਮੁੰਬਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਯਾਨੀ ਬੈਸਟ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਛੱਤ ਵਾਲੀ ਨਾਨ-ਏਸੀ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸਾਂ ਵੀ ਬੰਦ ਰਹੀਆਂ। 1937 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸਾਂ ਚੱਲਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਓਪਨ ਟਾਪ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ 26 ਜਨਵਰੀ 1997 ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਬੈਸਟ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਲੋਕ ਸੰਪਰਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੁਨੀਲ ਵੈਦਿਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਬੱਸਾਂ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਨਵੀਆਂ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਏ.ਸੀ ਬੱਸਾਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ: ਸੁਨੀਲ ਵੈਦਿਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਬੱਸ ਨੂੰ ਏ.ਸੀ. ਨਾਲ ਲੈਸ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਬੱਸ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ 900 ਬੱਸਾਂ ਦਾ ਆਰਡਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਨਵੀਆਂ ਡਬਲ ਡੇਕਰ 16 ਏਸੀ ਬੱਸਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਲਦੀ ਹੀ 8 ਹੋਰ ਬੱਸਾਂ ਬੇੜੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇੱਥੇ ਕੁੱਲ 450 ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ ਸਨ। ਕੋਰੋਨਾ ਪੀਰੀਅਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ 7 ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 4 ਜਨਰਲ ਬੱਸਾਂ ਸਨ ਅਤੇ 3 ਮੁੰਬਈ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।

ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਪਛਾਣ: 1937 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰਾਠੀ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮਾਇਆ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਬੱਸ ਦਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਵਧ ਗਿਆ। ਪਰ 90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਣ ਲੱਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ।

ਟੂਰਿਸਟਾਂ ਲਈ ਸੇਵਾ: ਸੁਨੀਲ ਵੈਦਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਮੁੰਬਈ ਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਛੱਤ ਵਾਲੀ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਬੈਸਟ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨਵੀਆਂ ਖਰੀਦਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਡਬਲ-ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ। ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਵੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਰ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ, ਨਵੀਂ ਏਸੀ ਡਬਲ-ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਗੀਆਂ।

30 ਲੱਖ ਮੁੰਬਈ ਵਾਲੇ ਸਫਰ ਕਰਨਗੇ: ਨਵੀਂ ਡਬਲ-ਡੈਕਰ ਈ-ਬੱਸ ਏਅਰ-ਕੰਡੀਸ਼ਨਡ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਵਾਂਗ ਅੱਗੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 3 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਸਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਔਸਤਨ 30 ਲੱਖ ਮੁੰਬਈ ਵਾਸੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਮੁੰਬਈ : ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕਾਲ ਦੀ 86 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੀ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ (mumbai double decker bus) ਹੈ। ਇਸ ਬੱਸ ਨੂੰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵੀ ਤਿਆਰੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਬੱਸ ਮੁੰਬਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਯਾਨੀ ਬੈਸਟ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਛੱਤ ਵਾਲੀ ਨਾਨ-ਏਸੀ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸਾਂ ਵੀ ਬੰਦ ਰਹੀਆਂ। 1937 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸਾਂ ਚੱਲਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਓਪਨ ਟਾਪ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ 26 ਜਨਵਰੀ 1997 ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਬੈਸਟ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਲੋਕ ਸੰਪਰਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੁਨੀਲ ਵੈਦਿਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਬੱਸਾਂ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਨਵੀਆਂ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਏ.ਸੀ ਬੱਸਾਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ: ਸੁਨੀਲ ਵੈਦਿਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਬੱਸ ਨੂੰ ਏ.ਸੀ. ਨਾਲ ਲੈਸ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਬੱਸ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ 900 ਬੱਸਾਂ ਦਾ ਆਰਡਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਨਵੀਆਂ ਡਬਲ ਡੇਕਰ 16 ਏਸੀ ਬੱਸਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਲਦੀ ਹੀ 8 ਹੋਰ ਬੱਸਾਂ ਬੇੜੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇੱਥੇ ਕੁੱਲ 450 ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ ਸਨ। ਕੋਰੋਨਾ ਪੀਰੀਅਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ 7 ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 4 ਜਨਰਲ ਬੱਸਾਂ ਸਨ ਅਤੇ 3 ਮੁੰਬਈ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।

ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਪਛਾਣ: 1937 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰਾਠੀ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਡਬਲ ਡੇਕਰ ਬੱਸ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮਾਇਆ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਬੱਸ ਦਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਵਧ ਗਿਆ। ਪਰ 90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਣ ਲੱਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ।

ਟੂਰਿਸਟਾਂ ਲਈ ਸੇਵਾ: ਸੁਨੀਲ ਵੈਦਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਮੁੰਬਈ ਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਛੱਤ ਵਾਲੀ ਡਬਲ ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਬੈਸਟ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨਵੀਆਂ ਖਰੀਦਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਡਬਲ-ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ। ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਵੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਰ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ, ਨਵੀਂ ਏਸੀ ਡਬਲ-ਡੈਕਰ ਬੱਸਾਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਗੀਆਂ।

30 ਲੱਖ ਮੁੰਬਈ ਵਾਲੇ ਸਫਰ ਕਰਨਗੇ: ਨਵੀਂ ਡਬਲ-ਡੈਕਰ ਈ-ਬੱਸ ਏਅਰ-ਕੰਡੀਸ਼ਨਡ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਵਾਂਗ ਅੱਗੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 3 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਸਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਔਸਤਨ 30 ਲੱਖ ਮੁੰਬਈ ਵਾਸੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.