ETV Bharat / bharat

ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਕਰੇਗੀ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ - India to be the fastest growing

ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੇ (Morgan Stanely) ਮੁਤਾਬਕ, ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ (Gross Domestic Production) 7 ਫ਼ੀਸਦੀ ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।

gdp growth in india , indian economy, gdp growth, gdp growth in india in last 7 years
fastest growing Asian economy in 2022-23
author img

By

Published : Aug 12, 2022, 10:28 AM IST

Updated : Aug 12, 2022, 11:06 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਚੀਨ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ (Indian Economy) ਨਾਲ ਵਧੇਗੀ। ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 2022-23 'ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪੂਰੇ ਏਸ਼ੀਆ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਵਧੇਗੀ। ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੰਗ ਵੀ ਵਧਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।


ਇੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ:

ਅਨਾਜ ਉਤਪਾਦਨ: ਅਨਾਜ ਵਿੱਚ "ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ" ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਭੋਜਨ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1950 ਅਤੇ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ੁੱਧ ਨਿਰਯਾਤਕ ਬਣਨ ਤੱਕ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਅਨਾਜ ਉਤਪਾਦਨ, ਜੋ 1950 ਵਿੱਚ 54.92 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਸੀ, 2020-21 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 305.44 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਹੋ ਗਿਆ। 2021-22 ਦੌਰਾਨ ਅਨਾਜ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਨਾਲੋਂ 23.80 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਵੱਧ ਹੈ।




ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ (ਜੀਡੀਪੀ): ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ 2.7 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। 74 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਹ 135.13 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਆਫ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਛੇਵੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਹੈ ਅਤੇ 2031 ਤੱਕ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣਨ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ ਤੱਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 1991 ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੀਡੀਪੀ (ਸਥਿਰ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ) 10 ਗੁਣਾ ਵਧਿਆ ਹੈ। 2021-22 ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ 8.7 ਫ਼ੀਸਦੀ ਰਿਹਾ।



ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਰੁਪਿਆ: 2013 ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫਾਰਵਰਡ ਦੇ ਉਲਟ, ਜੋ ਕਿ US$1 ਤੋਂ ₹1 ਤੱਕ ਸੀ, 1947 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ₹3.30 ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ ਯੂ.ਕੇ. ਦੇ ਪੌਂਡ ਸਟਰਲਿੰਗ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਨਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਨਾਲ। US $1 ਅਗਸਤ 2021 ਵਿੱਚ ₹ 74 ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ, ਜਦਕਿ 2022 ਵਿੱਚ US $1 ਹੁਣ 79.67 ਰੁਪਏ ਹੈ।



gdp growth in india , indian economy, gdp growth, gdp growth in india in last 7 years
ਇੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ:





ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ:
ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ (ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਸੰਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚ) 1950-51 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ₹1,029 ਕਰੋੜ ਸੀ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਘੱਟ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਨੇ ਆਰਥਿਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1991 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ $1.2 ਬਿਲੀਅਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਕੋਲ 3 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ਲਈ ਵਿੱਤ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਭੰਡਾਰ ਸੀ। ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਹੁਣ 46.17 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ - ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 24 ਜੂਨ, 2022 ਤੱਕ US$593.3 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਭਵਿੱਖੀ ਸੰਪਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਫੀ ਸਟਾਕ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰਕ ਹੈ।

ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ (ਰੂਟ ਦੀ ਲੰਬਾਈ): ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਰੇਲ ਗੇਜਾਂ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ, ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨਾਂ ਦਾ ਬਿਜਲੀਕਰਨ, ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਨਾਲ ਜੋੜਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ (IR) ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰੇਲਵੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ 31 ਮਾਰਚ 2022 ਤੱਕ 67,956 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (42,226 ਮੀਲ) ਦੇ ਕੁੱਲ ਰੂਟ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਆਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਚੌਥੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।




ਰੋਡਵੇਜ਼ (ਲੰਬਾਈ): ਪਿਛਲੇ 75 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਡਵੇਜ਼ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। 1950 ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 0.4 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਰੋਡਵੇਜ਼ ਸਨ, ਜੋ 2021 ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕੇ 6.4 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੋ ਗਏ। ਇਹ ਸੜਕ ਮਾਰਗਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲੰਬਾਈ ਵਿੱਚ 16 ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੜਕੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੜਕੀ ਮਾਰਗ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।

ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸਵੇਅ 2020 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੜਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਲਗਭਗ 2,091 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (1,299 ਮੀਲ) ਬਣਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2022 ਤੱਕ 18,637 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (11,580 ਮੀਲ) ਨਵੇਂ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸਵੇਅ ਦਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।




gdp growth in india , indian economy, gdp growth, gdp growth in india in last 7 years
ਇੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ:





ਬਿਜਲੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ (ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ):
ਪੇਂਡੂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 1950 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 3,061 ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਸੀ। 2018 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡਾਂ - ਕੁੱਲ 5,97,464 - ਦਾ ਬਿਜਲੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀਕਰਨ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ - ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘਰਾਂ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਹੈ, ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।

96.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਭਾਰਤੀ ਪਰਿਵਾਰ ਹੁਣ ਗਰਿੱਡ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਬਾਕੀ 0.33 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਆਫ-ਗਰਿੱਡ ਬਿਜਲੀ ਸਰੋਤਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ। 2.4 ਫੀਸਦੀ ਭਾਰਤੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।




ਸਿੱਧਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼: ਪੂਰਵ-ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਵਾਲੇ 'ਲਾਈਸੈਂਸ ਰਾਜ' ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਸੀਮਤ ਸੀ ਜੇਕਰ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। 1948 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ 256 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 1991 ਦੇ ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, FDI ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਧੁਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। 2020-21 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ 81.72 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ।

ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਘਰੇਲੂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਆਕਰਸ਼ਕ ਮੰਜ਼ਿਲ ਪਾਇਆ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ। 2022 ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਿੱਧੇ ਨਿਵੇਸ਼ (FDI) ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ FY21 ਵਿੱਚ $82 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ FY22 ਵਿੱਚ $83.6 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਿਆ।




ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਏਸ਼ੀਆ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਚੇਤਨ ਅਹੀਆ ਨੇ ਇੱਕ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ, "ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤ ਸਕਾਰਾਤਮਕ (GDP Growth Rate In India) ਹਾਂ। ਤਾਜ਼ਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਅੰਕੜੇ ਸਾਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਲਈ ਚੰਗੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਿੱਜੀ ਪੂੰਜੀ ਖਰਚ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।"




gdp growth in india , indian economy, gdp growth, gdp growth in india in last 7 years
ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ 'ਚ ਵਾਧਾ-ਘਾਟਾ




ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਕਾਰਨ ਆਰਥਿਕ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮੰਗ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੋਬਿਲਿਟੀ ਕੋਰਨਾ ਪਿਛਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪਿਛਲੇ ਇਕ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਉਸ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।




ਦਰਅਸਲ, ਮਾਰਚ 2022 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰਬੀਆਈ (GDP Growth Rate In India) ਨੂੰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਨੋਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਪਲਾਈ 'ਚ ਵਿਘਨ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਲਈ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰੇਪੋ ਰੇਟ ਵਿੱਚ 1.40 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।




ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੀ (Morgan Stanely) ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਗਾਹਕਾਂ ਲਈ ਨਕਦ ਇਕਵਿਟੀ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਲੀਡਰ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਟਾਕ, ਗਲੋਬਲ ਡਿਪਾਜ਼ਟਰੀ ਰਸੀਦਾਂ, ਅਤੇ ਐਕਸਚੇਂਜ ਟਰੇਡਡ ਫੰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।


ਸੰਸਥਾਗਤ ਪ੍ਰਤੀਭੂਤੀਆਂ ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪੈਸਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ 2020 ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ $25.9 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਸ਼ੁੱਧ ਮਾਲੀਆ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੀ ਦੀ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਆਰਮ ਸਲਾਹਕਾਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੁਨਰਗਠਨ ਅਤੇ ਵਿਲੀਨਤਾ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰ ਕੇ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਂਦੀ ਹੈ।




ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਭਾਰਤ ਦੇ 10 ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ, ਆਓ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਜਾਣੀਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ...

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਚੀਨ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ (Indian Economy) ਨਾਲ ਵਧੇਗੀ। ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 2022-23 'ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪੂਰੇ ਏਸ਼ੀਆ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਵਧੇਗੀ। ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੰਗ ਵੀ ਵਧਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।


ਇੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ:

ਅਨਾਜ ਉਤਪਾਦਨ: ਅਨਾਜ ਵਿੱਚ "ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ" ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਭੋਜਨ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1950 ਅਤੇ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ੁੱਧ ਨਿਰਯਾਤਕ ਬਣਨ ਤੱਕ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਅਨਾਜ ਉਤਪਾਦਨ, ਜੋ 1950 ਵਿੱਚ 54.92 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਸੀ, 2020-21 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 305.44 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਹੋ ਗਿਆ। 2021-22 ਦੌਰਾਨ ਅਨਾਜ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਨਾਲੋਂ 23.80 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਵੱਧ ਹੈ।




ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ (ਜੀਡੀਪੀ): ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ 2.7 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। 74 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਹ 135.13 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਆਫ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਛੇਵੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਹੈ ਅਤੇ 2031 ਤੱਕ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣਨ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ ਤੱਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 1991 ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੀਡੀਪੀ (ਸਥਿਰ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ) 10 ਗੁਣਾ ਵਧਿਆ ਹੈ। 2021-22 ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ 8.7 ਫ਼ੀਸਦੀ ਰਿਹਾ।



ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਰੁਪਿਆ: 2013 ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫਾਰਵਰਡ ਦੇ ਉਲਟ, ਜੋ ਕਿ US$1 ਤੋਂ ₹1 ਤੱਕ ਸੀ, 1947 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ₹3.30 ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ ਯੂ.ਕੇ. ਦੇ ਪੌਂਡ ਸਟਰਲਿੰਗ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਨਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਨਾਲ। US $1 ਅਗਸਤ 2021 ਵਿੱਚ ₹ 74 ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ, ਜਦਕਿ 2022 ਵਿੱਚ US $1 ਹੁਣ 79.67 ਰੁਪਏ ਹੈ।



gdp growth in india , indian economy, gdp growth, gdp growth in india in last 7 years
ਇੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ:





ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ:
ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ (ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਸੰਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚ) 1950-51 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ₹1,029 ਕਰੋੜ ਸੀ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਘੱਟ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਨੇ ਆਰਥਿਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1991 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ $1.2 ਬਿਲੀਅਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਕੋਲ 3 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ਲਈ ਵਿੱਤ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਭੰਡਾਰ ਸੀ। ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਹੁਣ 46.17 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ - ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 24 ਜੂਨ, 2022 ਤੱਕ US$593.3 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਭਵਿੱਖੀ ਸੰਪਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਫੀ ਸਟਾਕ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰਕ ਹੈ।

ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ (ਰੂਟ ਦੀ ਲੰਬਾਈ): ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਰੇਲ ਗੇਜਾਂ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ, ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨਾਂ ਦਾ ਬਿਜਲੀਕਰਨ, ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਨਾਲ ਜੋੜਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ (IR) ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰੇਲਵੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ 31 ਮਾਰਚ 2022 ਤੱਕ 67,956 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (42,226 ਮੀਲ) ਦੇ ਕੁੱਲ ਰੂਟ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਆਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਚੌਥੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।




ਰੋਡਵੇਜ਼ (ਲੰਬਾਈ): ਪਿਛਲੇ 75 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਡਵੇਜ਼ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। 1950 ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 0.4 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਰੋਡਵੇਜ਼ ਸਨ, ਜੋ 2021 ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕੇ 6.4 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੋ ਗਏ। ਇਹ ਸੜਕ ਮਾਰਗਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲੰਬਾਈ ਵਿੱਚ 16 ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੜਕੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੜਕੀ ਮਾਰਗ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।

ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸਵੇਅ 2020 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੜਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਲਗਭਗ 2,091 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (1,299 ਮੀਲ) ਬਣਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2022 ਤੱਕ 18,637 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (11,580 ਮੀਲ) ਨਵੇਂ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸਵੇਅ ਦਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।




gdp growth in india , indian economy, gdp growth, gdp growth in india in last 7 years
ਇੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ:





ਬਿਜਲੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ (ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ):
ਪੇਂਡੂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 1950 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 3,061 ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਸੀ। 2018 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡਾਂ - ਕੁੱਲ 5,97,464 - ਦਾ ਬਿਜਲੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀਕਰਨ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ - ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘਰਾਂ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਹੈ, ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।

96.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਭਾਰਤੀ ਪਰਿਵਾਰ ਹੁਣ ਗਰਿੱਡ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਬਾਕੀ 0.33 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਆਫ-ਗਰਿੱਡ ਬਿਜਲੀ ਸਰੋਤਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ। 2.4 ਫੀਸਦੀ ਭਾਰਤੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।




ਸਿੱਧਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼: ਪੂਰਵ-ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਵਾਲੇ 'ਲਾਈਸੈਂਸ ਰਾਜ' ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਸੀਮਤ ਸੀ ਜੇਕਰ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। 1948 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ 256 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 1991 ਦੇ ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, FDI ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਧੁਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। 2020-21 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ 81.72 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ।

ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਘਰੇਲੂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਆਕਰਸ਼ਕ ਮੰਜ਼ਿਲ ਪਾਇਆ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ। 2022 ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਿੱਧੇ ਨਿਵੇਸ਼ (FDI) ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ FY21 ਵਿੱਚ $82 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ FY22 ਵਿੱਚ $83.6 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਿਆ।




ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਏਸ਼ੀਆ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਚੇਤਨ ਅਹੀਆ ਨੇ ਇੱਕ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ, "ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤ ਸਕਾਰਾਤਮਕ (GDP Growth Rate In India) ਹਾਂ। ਤਾਜ਼ਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਅੰਕੜੇ ਸਾਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਲਈ ਚੰਗੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਿੱਜੀ ਪੂੰਜੀ ਖਰਚ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।"




gdp growth in india , indian economy, gdp growth, gdp growth in india in last 7 years
ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ 'ਚ ਵਾਧਾ-ਘਾਟਾ




ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਕਾਰਨ ਆਰਥਿਕ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮੰਗ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੋਬਿਲਿਟੀ ਕੋਰਨਾ ਪਿਛਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪਿਛਲੇ ਇਕ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਉਸ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।




ਦਰਅਸਲ, ਮਾਰਚ 2022 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰਬੀਆਈ (GDP Growth Rate In India) ਨੂੰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਨੋਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਪਲਾਈ 'ਚ ਵਿਘਨ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਲਈ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰੇਪੋ ਰੇਟ ਵਿੱਚ 1.40 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।




ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੀ (Morgan Stanely) ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਗਾਹਕਾਂ ਲਈ ਨਕਦ ਇਕਵਿਟੀ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਲੀਡਰ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਟਾਕ, ਗਲੋਬਲ ਡਿਪਾਜ਼ਟਰੀ ਰਸੀਦਾਂ, ਅਤੇ ਐਕਸਚੇਂਜ ਟਰੇਡਡ ਫੰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।


ਸੰਸਥਾਗਤ ਪ੍ਰਤੀਭੂਤੀਆਂ ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪੈਸਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ 2020 ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ $25.9 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਸ਼ੁੱਧ ਮਾਲੀਆ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੀ ਦੀ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਆਰਮ ਸਲਾਹਕਾਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੁਨਰਗਠਨ ਅਤੇ ਵਿਲੀਨਤਾ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰ ਕੇ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਂਦੀ ਹੈ।




ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਭਾਰਤ ਦੇ 10 ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ, ਆਓ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਜਾਣੀਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ...

Last Updated : Aug 12, 2022, 11:06 AM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.