ETV Bharat / bharat

ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021: " ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ "

ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021: " ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ "

ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021: " ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ "
ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021: " ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ "
author img

By

Published : Jul 13, 2021, 6:07 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਪੁਰੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਪੁਰਾਤਨ ਲਿਖਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਬ੍ਰਹਮਾ ਪੁਰਾਣ, ਪਦਮ ਪੁਰਾਣ, ਸਕੰਦ ਪੁਰਾਣ ਅਤੇ ਕਪਿਲਾ ਸੰਹਿਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ, ਬਾਲਭੱਦਰ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਸੁਭੱਦਰ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਥਾਂ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਰਸਮ ਨੂੰ ਪਾਂਧੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਰਾਜੇ ਦੀ ਸੇਵਾ: ਰੱਥ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ, 'ਪੁਰੀ ਦੇ ਰਾਜੇ' ਸੋਨੇ ਦੀ ਝਾੜੂ ਨਾਲ ਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਇਸ ਰਸਮ ਨੂੰ 'ਛਹਿਰਾ ਪਾਹੜਾ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਥ ਤਾਂ ਹੀ ਚਲਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਰਾਜੇ ਨੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।

ਦਾਹੁਕਾ ਦਾ ਹਵਾਲਾ: ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਸਮਾਜ ਦੇ ਇਕ ਖ਼ਾਸ ਹਿੱਸੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਾਹੂਕਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਸੇਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸ਼ਕਤੀ ਤੇ ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਪੁਰੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਪੁਰਾਤਨ ਲਿਖਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਬ੍ਰਹਮਾ ਪੁਰਾਣ, ਪਦਮ ਪੁਰਾਣ, ਸਕੰਦ ਪੁਰਾਣ ਅਤੇ ਕਪਿਲਾ ਸੰਹਿਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ, ਬਾਲਭੱਦਰ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਸੁਭੱਦਰ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਥਾਂ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਰਸਮ ਨੂੰ ਪਾਂਧੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਰਾਜੇ ਦੀ ਸੇਵਾ: ਰੱਥ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ, 'ਪੁਰੀ ਦੇ ਰਾਜੇ' ਸੋਨੇ ਦੀ ਝਾੜੂ ਨਾਲ ਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਇਸ ਰਸਮ ਨੂੰ 'ਛਹਿਰਾ ਪਾਹੜਾ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਥ ਤਾਂ ਹੀ ਚਲਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਰਾਜੇ ਨੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।

ਦਾਹੁਕਾ ਦਾ ਹਵਾਲਾ: ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਸਮਾਜ ਦੇ ਇਕ ਖ਼ਾਸ ਹਿੱਸੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਾਹੂਕਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਸੇਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸ਼ਕਤੀ ਤੇ ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.